Etiketë: Shkamb Jaka

Shkamb Jaka me ekspozitë personale në Tiranë

Posted on by Kult Plus

Artisti Shkamb Jaka po sjell ekspozitën e tij të parë personale në Tiranë në Tulla- Culture Center të titulluar “Technotopia: Is This Hyperreal?”, dhe kuruar nga Labinot Kelmendi.

Ekspozita do të hapet më datë 29 mars, në ora 19:00.

Rreth ekspozitës e cila pritet të hapet javën tjetër, kuratori Labinot Kelmendi është shprehur se:

Teknologjia dhe Arti prej Antikës nuk kanë qenë të ndara, por shpesh janë përdorur si sinonime në kontekste të caktuara. Ato njëherazi edhe e shenjojnë karakterin produktiv të të-qenit-tonë-në-botë. Në këtë ekspozitë e kemi një bashkim të këtyre dy formave të shprehjes së qenies. Së pari: ekspozita si vendi (topoi) ku manifestohet kjo shkathtësi (techne) poetike (poiesis) dhe së dyti: vepra si një manifestim “tekno-estetikë” sepse formohet një simbiozë mes estetikës që është teknike dhe teknikës që është estetike. Ekspozita nëpërmjet këtij manifestimi tekno-estetikë e merr formën e një teknotopie. Pra, vendi ku piktura nuk është poezi e heshtur por ku transformohet në poetikë të zhurmshme. Si rrjedhojë e kësaj zhurme të bardhë [white noise] ajo e zvetënon raportin mes reales dhe imagjinares, origjinales dhe artificiales e ky moment shenjohet si përjetimi estetik i hiperrealitetit. Përjetimi estetik i hiperrealitetit na mundësohet kur fuzionohet një triptik i komponentëve, ai i pikturës, zhurmës dhe apratuseve që në ekspozitën e artistit Shkamb Jaka janë më se evidente.

Në veprën “Dimesions of Narcicuss” nëpërmjet tropeve që i gjejmë te surealizmi dhe ekspresionizmi na ofrohet përvoja dydimesionale në pikturën aktuale, e si potencialitet nëpërmjet intervenimeve të sipërpërmendura të imazheve teknike mëton të na ofrojë përjetimin katër-dimensional. Interteksti i veprës duket se e përshkruan dimensionin e narcisit hipermodern që nëpërmjet aparatuseve tenton të na heqë barrën e origjinalitetit. Andaj, fuzionimi mes pikturës dhe aparaturës nuk tenton që të projektojë ngjashmëri por përkundrazi hiperngjashmëri si moment i ftohtë i vdekjes së origjinalitetit që do të thoshte Baudrillard. Ky regjim i ftohtë nuk është heshtje por është zhurmë. Heshtja i takon rrafshit të atomeve ngase ato vdesin, ndërsa pjesëzat në formë të bitit i takojnë zhurmës andaj janë eternale. Njeriu është vdekatar kurse imazhi është i pavdekshëm.

Vepra “Frozen Thoughts” është mjaft sinjifikative që ta dekodojmë konceptin e ekspozitës. Ajo paraqet format valore që në shikim të parë ta krijojnë ndjenjën e rripit të Möbius-it. Ndërkaq, Rripi i Shkambit është tjetër, sepse ai gjatë gjithë kohës mëton në formë litanie ta na paraqesë ftohësinë hiperreale. Aparatuset si vepra janë të ftohta e nganjëherë edhe mendimet tona për to. Kjo gjendje ftohtësie është në sinkron me zhurmën e brendshme të artistit, asaj zhurme që në pasiguri si te filmi i Gaspar Noé-së “Enter the Void” kur ne hyjmë në jouissance-in virtual.

Në këtë teknotopi do të ballafaqoheni me neverinë sublime të zhurmës së ftohtë që paraqitet nëpërmjet repeticionit permanent të formave gjeometrike, apratuseve dhe zhurmës së bardhë. Fundja, ekspozita që është transformuar në teknotopi nuk është përgjigje e reduktuar për pyetjet komplekse, por është pyetje komplekse për kompleksitetet. Prandaj, veprat e Shkambit e kanë një sintagmë në formë pyetjeje për ne e ajo është: Is this hyper-real?

Biografi

Shkamb Jaka (1997) ka lindur në Gjakovë. Pas mbarimit të shkollës së mesme atje, ai u zhvendos në Prishtinë për të vazhduar studimet Bachelor dhe Master, ku tani jeton dhe punon. Ai ka studiuar në fushën e Artit Figurativ – Pikturë në Universitetin e Prishtinës dhe ka diplomuar studimet Master në vitin 2023.

Përveç mbajtjes së dy ekspozitave personale, “DisDeKodim” në Menza Ramiz Sadiku, 2020 dhe “Spooky Action at a Distance” në Paper Gallery, 2021, ai ka prezantuar punën e tij në ekspozita të ndryshme kolektive, ka qenë finalist i “Artistët e së nesërmes” në Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor, 2020 dhe 2023, pjesëmarrës në ekspozitën “Bazuar në një ngjarje të vërtetë” në Galerinë Kombëtare të Kosovës, 2021 si dhe së fundmi me prezantimin e punës në ekspozitën “SOLO” në Qendrën e Praktikës Narrative, 2023.

Interesat kryesore artistike të Jakës shkojnë nga vëzhgimi i sjelljes njerëzore, tek përvojat personale, tek teoritë dhe eksperimentet e ndryshme shkencore. Tani fokusi i tij është te fizika kuantike, metafizika dhe krijimi i vendeve utopike, bazuar në gjetjet e reja shkencore, duke i përkthyer ato në art vizual. / KultPlus.com

Sot hapet ekspozita SOLO me artistët Shkamb Jaka dhe Laureta Hajrullahu

Posted on by Kult Plus

Sot hapet ekspozita SOLO me artistët Shkamb Jaka dhe Laureta Hajrullahu, kuruar nga Lek M. Gjeloshi, përcjell KultPlus.

Ekspozita Solo, (ose “vetëm”), përtej referencës së përbotshme që përcakton në raport me natyrën e ekspozitave (vetjake), në këtë rast i referohet – metaforikisht – historisë së një personazhi, shkëputur nga filmi “Nirvana” i vitit 1997. Larg qarkut të shkurtër që krijonte asokohe një emër i tillë, e që lidhej menjëherë me grupin muzikor amerikan, “Nirvana” në film është një videogame. I inspiruar nga një prej romaneve më të njohur cyberpunk të William Gibson-it, filmi rrëfen historinë e një programuesi lojërash kompjuterike, dhe atë të Solos, personazhit të lojës, i cili gjatë zhvillimit të filmit vetëdijesohet mbi të qenurit virtual dhe i kërkon kësisoj programuesit ta eliminojë si krijesë.

Ekspozita do të mbahet sot, me 6 qershor, në Centre for Narrative Practice, ora 20:00.

Ky projekt është mbështetur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit. / KultPlus.com

Shpaloset ekspozita “Arti gjatë pandemisë”, kuratori Ejupi: Arti funksionon vetëm kur ka kaos

Posted on by Kult Plus

Era Berisha

Gjithsej 9 artistë vendor janë përzgjedhur për të shpalosur historitë e tyre personale të përjetuara gjatë pandemisë nëpërmjet krijimeve artistike të cilat përmes ekspozitës “Arti gjatë pandemisë: Bazuar në ngjarje të vërtetë” të kuruar nga Gazmend Ejupi, erdhën në një formë kaotike e krejtësisht të veçantë, me ç’rast secila pikturë, instalacion dhe performancë shfaqi një histori, një mendim e edhe ndjenja që hynin e bridhnin nëpër shpirtrat e pranishëm të mërkurën mbrëma në Galerinë Kombëtare të Kosovës, shkruan KultPlus.

Ora shënoi 19:00 kur dyert u hapën e një numër i madh i audiencës të cilët ndaheshin në grupe, po hynin dalëngadalë brenda ku fillimisht ata patën rastin që të shohin veprën e artistëve si Laureta Hajrullahu dhe Shkamb Jaka, të cilët fillin e ekspozitës kishin vendosur të shndërrojnë në një gjendje kaotike, ashtu edhe siç ishte përjetimi i pandemisë. Një atmosferë e ndezur nga dritat me ngjyrë rozë ku teknologjia kishte zënë vendin dhe hapësirën në çdo kënd e që njëkohësisht portretizonte një përdredhje të ndjenjave njerëzore që digjeshin ngadalë si një kujtim i vyshkur.

Pas kësaj copëze hyrëse të instalacionit, të pranishmit vazhduan rrugëtimin drejt një hapësire ku magjia e pikturave të artistëve si: Avdi Hajdari, Arbnor Karaliti, Brilant Milazimi, Jetullah Sylejmani, Luan Bajraktari, Renea Begolli  dhe Valdrin Thaqi, mbizotëronte në secilën moment që syri i njeriut mund të kapte e të përjetonte.

Ishte radha e pikturave të titulluara: “Proof of life”, “Aidofska” dhe “Jane playing ëith the cat”, të artistit Arbnor Karaliti, të cilat jepnin iluzionin se çdo ngjyrë e errët, çdo vështrim i pranishëm dhe çdo teknikë e ngjyrosjes, po hynte brenda zemrës së njeriut e po rrëmbente vëzhgimin e saj, duke mos e lëshuar në asnjë sekondë të vetëm.

Tutje, vepra “Definition” e artistit Valdrin Thaqi, nuk la vend për përcaktim e as përkufizim të ndjenjës së papërshkrueshme që piktura përçonte. E vendosur si një rastësi e veçantë, piktura solli elegancën e vdekjes pranë natyrës të qetë e aromës të dëlirë të një gjelbërimi unik. Ndryshe nga ngjyrat e ndezura e të dukshme të natyrës që zakonisht shfaqen në piktura, ishin ngjyrat pothuajse të përafërta e të një intensiteti të njëjtë që shpalosën një qetësi të çrregulluar e krejtësisht origjinale.

Ndërkohë, instalacioni “Dëgërrgjik 18,2021” i artistit Jetullah Sylejmani dhe skulptura “Pa titull” e artistit Luan Bajraktari, ishin të vendosura në një linjë horizontale ku një mur i vetëm e i bardhë ndante veprat nga njëra tjetra. Dy veprat në veçantitë e tyre portretizuan një gjendje nëpërmjet së cilës, njeriu i pranishëm tashmë veçse ishte i familjarizuar me të e i cili në këtë rast pati rastin të ndërveprojë me veprat artistike e ti shijojë nga afër në secilin kënd.

Ndërsa, pikturat e përmasave të mëdha të artistëve si: Brilant Milazimit dhe Renea Begollit, si dhe performanca e artistit Avdi Hajdari, futi publikun në ndjenjën e habisë, ku vezullimat e syve të tyre po dalloheshin që në momentin kur ata vunë sytë mbi këto vepra. Unike në stilin e tyre, pikturat kapluan vëmendjen e atyre që adhuronin ngjyrat e ndezura e kuptimet e fshehura. Ndërsa, performanca unike e vetë artistit Hajdari, vulosi mbrëmjen me prezencën fizike të njeriut në veprën artistike, me ç’rast aroma e dheut, luleve dhe vetmia e vendosjes së veprës, përqafoi publikun në një ngrohtësi admirimi të pandierë më parë.

Ndërsa, për të treguar më shumë rreth krijimit të ekspozitës dhe përshtypjeve të tij për KultPlus foli kuratori Gazmend Ejupi.

“Ideja erdhi nga Galeria Kombëtare për të pasur një ekspozitë kolektive me artistët e Kosovës. Koncepti i ekspozitës thirret: bazuar në ngjarje të vërtetë, ku trajtohet një temë që kur filloi pandemia dhe ideja ka qenë shumë e thjesht se si kemi funksionuar. Ndërsa, instalacioni në hapësirë fillon me kaos dhe punimet brenda në hapësirë janë shumë minimale dhe realizmi i veprave të artistëve ka njëfarë peshe që shndërrohet më shumë në një mesazh”, thotë Ejupi.

Sipas tij, përzgjedhja e artistëve ka qenë shumë e vështirë sepse ka pasur shumë artistë të talentuar që zgjodhën të aplikojnë në Galerinë Kombëtare të Kosovës.

“Për neve ka qenë me rëndësi se si janë trajtuar shfrytëzimi i konceptit, hulumtimi, shfrytëzimi i materialeve dhe paramendimet e tyre rreth shfrytëzimit të hapësirës që ne si kuratorë të kemi qasjen e të menduarit kritik paralel me artistin”, thotë ai.

Për Ejupin, pjesëmarrja e madhe e të pranishmëve për të parë ekspozitën dhe ndjenja e ringjalljes që ai ka marrë përgjatë natës, ishte përshtypja më e madhe që ai ka ndjerë.

“Arti funksionon vetëm kur ka kaos, kjo është fuqia më e madhe”, përfundon Ejupi për KultPlus.

Kurse, artisti Arbnor Karaliti për KultPlus tregoi idenë pas veprës artistike të tij.

“Në ekspozitën që veç e kemi parë sot, morra pjesë me katër punë të mija që janë krijime gjatë periudhës së karantinës për çka edhe është krijuar ekspozita. Punët në konceptin e tyre janë disa momente të kapura gjatë kësaj periudhe të izolimit që e kemi përjetuar secili nga ne dhe janë thjesht çaste përditshmërie ku mund të shihen disa njerëz që janë në fakt shoqëri e imja në pozitat e tyre gjatë asaj periudhe që ishin të mbyllur si pasojë e karantinës”, thotë Karaliti.

Sipas tij, piktura “Jane playing ëith the cat”, ka qenë vepra e tij e preferuar për arsye se ishte e para vepër në fazën e izolimit dhe se shijimi i procesit ishte në një nivel tjetër për arsye se mbyllja totale e tij në një dhomë ku vetëm pikturimi frymonte, ishte e dëshiruar për një kohë të gjatë për tiu përkushtuar punës.

“Vështirësia më e madhe ndoshta do të ishte puna e materialit sepse kemi qenë aq të izoluar saqë nuk kemi pasur mundësi të furnizohemi me material kurse si ekspozitë nuk ka pasur ndonjë vështirësi por thjesht ka qenë njëfarë kurorëzimi i krejt kësaj pune të artistëve të Kosovës gjatë pandemisë duke iu përmbajtur temës së izolimit”, thotë ai.

Për Karalitin, emocionet e mëdha për arsye të pranisë së madhe të njerëzve, malli i thellë për diçka të tillë në Galerinë Kombëtare si dhe ekspozimi i veprave të tij, ishin në një nivel jashtëzakonisht të madh e të dëshirueshëm tash e sa kohë.

Po ashtu, artisti Shkamb Jaka për KultPlus foli rreth konceptit të veprës së tij dhe artistes Laureta Hajrullahut.

“Ideja për të bashkëpunuar ka ardhur qysh moti por tani e gjetëm mundësinë që në këtë ekspozitë të aplikojmë së bashku. Idenë e kemi filluar për të sjell diçka organike dhe njëfarë estetike të programit ‘TikTok’ pasi që ka qenë influencë e madhe gjatë pandemisë. Disa drita dhe lule ishin si diçka organike që na kanë munguar gjatë kohës së pandemisë e që kanë qenë të vetmet gjëra organike që kemi mundur të përjetojmë në mbyllje e së bashku me videot tona që kanë treguar punët tona, kemi shfaqur përjetimin tonë të pandemisë”, thotë Jaka.

Sipas tij, ekspozita e tërë ka lënë përshtypjen e vetë për arsye se të gjithë artistët kanë qenë në bashkëpunim me njëri-tjetrin në mënyrë që të funksionojë tema e njëjtë, pra ajo e izolimit.

Ekspozita “Arti gjatë pandemisë: Bazuar në ngjarje të vërtetë” ka ftuar artistët me mediumet e tyre të përzgjedhura të paraqesin punët e tyre të krijuara gjatë kohës së pandemisë dhe në përgjigje ndaj saj. / KultPlus.com

Shpaloset ekspozita e Shkamb Jakës, kombinim i artit dhe shkencës në një plasaritje të ngjyrave

Posted on by Kult Plus

Era Berisha

Gjithsej gjashtë piktura të cilat shpalosin botën e fizikës kuantike, astrofizikës dhe metafizikës në një formë të vendeve utopike virtuale janë prezantuar sot në ekspozitën e titulluar ‘’Spooky Action at a Distance’’, në Paper Gallery, shkruan KultPlus.

Këto gjashtë piktura gjetën ekzistencën e tyre në formën e skicave dixhitale të frymëzuara nga idetë e Niels Bohr, Einstein, Michio Kaku, Tyson ku së bashku me eksperimente dhe teori të ndryshme si: “double slit experiment”, “casimir effect”, “theory of relativity”, “string theory”, u gjallëruan në formën e pikturave reale të cilat ishin vendosur brenda katër mureve.

Vizitorë të shumtë patën rastin të shohin këto piktura që portretizojnë punën e artistit Shkamb Jaka, për të cilin kthimi i gjeometrisë Euklidiane në piktura si pasqyrim i një bote 3D që mund të përjetohet vetëm në një mënyrë 4D është qasja kryesore e tij.

Shprehja e botëkuptimit të artistëve që shpeshherë ndoshta edhe nuk e gjejnë shpjegimin specifik të mënyrës së të shprehurit përmes artit e ku këtë herë ka ndodhur po njëlloj me Jaken, i cili ka përplasur këto piktura që ndoshta për shumë kë mund të duken të pakuptimta por për shumë të tjerë ato depërtojnë në kompleksitetin e mendimeve dhe ideve dhe kështu zhvillojnë një qasje artistike të veçantë të perceptimit.

Në mesin e gjashtë pikturave, ajo e cila dallohej nga të tjerat ishte piktura e cila sipër saj e kishte të vendosur një video-instilacion të po të njëjtit imazh por aty është shfaqur skica dixhitale e artistit që dukej se i është bashkangjitur pikturës në një ngjyrim të vetëm identik. Këtu lehtësisht dëshmohet dhe dallohet talenti dhe puna e vërtetë e një artisti.

Ndërsa për të folur më shumë rreth idesë për këtë ekspozitë, e pranishme ishte edhe koordinatorja nga Paper Gallery, Rina Statovci.

“Koncepti i Paper Gallery është dhurimi i një platforme për artistët e rinj si Shkambi dhe ne gjithmonë mundohemi që galerinë tonë ta dhurojmë si një hapësirë ku artistët e rinj shqiptarë dhe ndërkombëtarë të vinë ta shfrytëzojnë dhe realizojnë ekspozita personale ose projekte tjera si instalacione, video-instalacione, performanca dhe çka do që ka të bëjë me art”, tha ajo.

Sipas saj, bashkëpunimi me Shkambin është menduar qysh nga viti 2020 ku është vendosur që ekspozita të gjejë vend në muajin maj. Por, që në fakt ideja origjinale ka qenë ofrimi i një pjese tjetër të Paper Gallery vetëm për një punë të tij por pas disa bisedimeve dhe pas përfundimit të konceptit që Shkambi ka pasur për këtë ekspozitë është vendosur që të ofrohet e gjithë hapësira e Paper Gallery që ai të realizojë një ekspozitë personale.

“Artistët e rinj që shumë shpesh nuk zhvillohen sepse Kosova si një shtet i vogël nuk është shumë i pasur dhe nuk ka kushte të mjaftueshme që ata të kenë një hapësirë. Prandaj, ata nuk duhet të ndalen sepse ka vende ekspozuese në Kosovë ku ofrohen këto mundësi artistëve të rinj që të shfaqin punën e tyre”, përfundon ajo.

Ekspozita e hapur për publikun erdhi në një formë mjaft të bukur ku në mesin e ngjyrave, dritat po vinin në pah ende më shumë detajet e veçanta të këtyre pikturave të cilat kapnin syrin e çdo kujt që afrohej për ti parë dhe analizuar thellësisht ato.

Kurse për të folur më shumë rreth procesit të pikturimit të një pune një-vjeçare, për KultPlus foli vetë artisti Shkamb Jaka.

“Ekspozita është frymëzuar nga një thënie e Ajnshtajnit ku ai është frikësuar nga një eksperiment, një eksperiment ky që në njëfarë forme i ka thyer të gjitha ligjet e natyrës dhe atë se çfarë ai ka thënë deri atëherë. Saktësisht ka të bëjë me dritën që ekziston si valë edhe si grimcë por që Bori e ka kundërshtuar duke thënë se drita është grimcë vetëm kur observohet që do të thotë se drita ka një koishencë të veten dhe tani kur ajo observohet, kthehet në grimcë”, shprehet Jaka.

Sipas tij, kur drita ka koishencë ajo mundet të telekomunikojë që do të thotë se është më e shpejt sesa shpejtësia e dritës dhe ky konstatim i ka thyer ligjet e natyrës, me ç’rast është quajtur Spooky Action at a Distance dhe njëkohësisht erdhi si emër i kësaj ekspozite.

Për Jaken, procesi i pikturimit ka qenë pak i vështirë sepse është dashur të arrihet në një përfundim për të treguar botëkuptimin e tij dhe shpjeguar atë në mënyrën më të mirë, por që me mbështetjen e profesoreshës së tij Zake Prelvukaj, e cila ka qenë përkrahësja më e madhe, kjo ekspozitë erdhi deri në prezantimin e saj.

“Unë do e veçoja pikturën e parë sepse ka nisur një stil të ri tek unë gjatë pandemisë dhe që tani ajo mund të shihet në dy forma, në dixhitale dhe fizike. Prandaj, pavarësisht sfidave prapa skenave, kjo ekspozitë është shfaqur ashtu siç e kam imagjinuar dhe dëshiruar”, përfundon Jaka për KultPlus. / KultPlus.com

Artisti Shkamb Jaka hap sonte ekspozitën e parë personale

Posted on by KultPlus

Artisti Shkamb Jaka po vjen me ekspozitën e parë personale, shkruan KultPlus.

“DisDeKodim” është emri me të cilin Jaka e ka emërtuar punën e tij që po e përmbledhë përmes kësaj ekspozite.

Punimet e Jakës janë një ndërthurje e asaj që është natyrale, virtuale dhe të stadeve të ndryshme të mendjes. Me bashkimin e këtyre të triave, ai krijon disa rrugë të koduara që mund t’ju dërgojnë juve, si shikues, në vendet ku ai ka qenë mendërisht dhe fizikisht.

“I përballuar me kaosin dhe të gjitha problemet sociale të pashmangshme, inkorporimi i tyre është i pranishëm në punën time. Unë mundohem të eksploroj sjellje të ndryshme njerëzore, mënyra të të menduarit, të eksperimentoj me trurin dhe trupin, duke i thyer të gjitha këto në pjesë, duke i bërë ato të përshtaten së bashku , e pastaj duke i krahasuar ato me botën virtuale. Duke dematerializuar dhe rimaterializuar këto, vijnë vizualizimet se si do të duket piktura dhe çfarë do të përmbajë”, tregon Jaka për KultPlus.

Sipas tij, aranzhimi i objekteve abstrakte do ta fusë shikuesin në këtë hapësirë konfuzioni, kështu që ata duhet të bëjnë një dekodim të veprës për të përjetuar auren e plotë pas saj. E gjithë kjo deri më tani e ka shtyrë Jakën të mendoj se sa të ngjashëm janë realiteti dhe virtualiteti, megjithatë duke qenë shumë kontradiktorë.

Ekspozita do të hapet sonte, më 13 janar, në ora 19:00, tek Menza Ramiz Sadiku. / KultPlus.com