Më 28 tetor 2024, në ambientet e Bibliotekës “Hivzi Sulejmani” në Prishtinë, u mbajt takimi me poetin, përkthyesin dhe studiuesin e letërsisë, Anton Berishaj. Aktiviteti u mbajt në kuadër të projektit të PEN Qendrës së Kosovës – Ora e shkrimtarit.
Poetja dhe drejtoresha e kësaj Biblioteke, Naim Beqiraj, në fillim të fjalës së saj tha “Berishaj është profesor i letërsisë në Fakultetit të Filologjisë së Universitetit të Prishtinës, i cili ka botuar shkrime të ndryshme kritike brenda dhe jashtë vendit. Gjithashtu ka botuar poezi dhe ka përkthyer mjaft vepra të rëndësishme letrare. Të pranishëm ishin krijues të letërsisë shqipe, lexues dhe dashamirë të letërsisë si dhe maturantë të “The Britsh School”. Drejtoresha e Bibliotekës, Naime Beqiraj, në përgjithësi foli për krijimtarinë e poetit dhe studiuesit Berishaj, duke ofruar edhe të dhëna biobibliografike për të.
Anton Berishaj (1965), poet, prozator, kritik i letërsisë dhe përkthyes. Është profesor i letërsisë së vjetër shqipe, teorisë së vargut, prozës bashkëkohore shqipe dhe i historisë komparative të letërsisë shqipe në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës. Në fokus të studimeve të tij letrare janë letërsia medievale shqiptare dhe letërsia e barokut, por edhe letërsia moderniste dhe neoavangarde. Anton Berishaj është autor i dy librave studimorë: “Retorika dhe letrarësia” (Prishtinë, 2005) dhe “Letërsia per-formative” (Prishtinë, 2010), si dhe i artikujve studimorë për letërsinë shqipe në revista vendase dhe ndërkombëtare. Ka botuar përmbledhjet poetike “Lule mëngjesi” (Podgoricë 1986) dhe “Fenomenologjia e vdekjes” (Podgoricë 2019), një botim i plotësuar i librit të parë. Ka përkthyer shkrime teorike të studiuesve të letërsisë, sidomos të formalistëve rusë dhe të strukturalistëve çekë. Ka përkthyer edhe shumë autorë nga gjuha serbe dhe kroate në shqip dhe autorë shqiptarë në këto gjuhë. Midis tjerash ka përkthyer: Vladimir Arsenijević “Mexico – ditar lufte“, Sabaium, Prishtinë 2001, Saša Ilić „Rënia e Kolumbisë“ – roman, Qendra Multimedia, Prishtinë 2013, Škeljzen Malići “Kosovo i raspad Jugoslavije”, Most Art, Beograd 2014, Bekim Fehmiu „Shkëlqim dhe tmerr“, Samizdat, Beograd 2016, Shkëlzen Gashi „Kosovo u udžbenicima Kosova, Albanije, Srbije, Crne Gore i Makedonije“, Prishtinë
2016, Saša Ilić „Gjahu i iriqëve“, short stories, Qendra Multimedia, Prishtinë 2019, Igor Štiks „W“, Bard Books, Prishtinë 2021, Ivana Bodrožić Simić „Hotel Zagorje“, Jakup Ceraja, Prishtinë, 2022. Etj.
Në dialog me të pranishmit autori shtroi disa nga pikëpamjet e tij lidhur me aktin kreativ, vlerën universale të poezisë dhe natyrën komplekse të frymëzimit poetik. Ai spikati rëndësinë fundamentale të lojës dhe ludizmit dhe eksperimentit në procesin e krijimit letrar. Nëpërmjet tyre, sipas tij, ai ka realizuar komunikimin me traditën letrare (fillimisht me simbolistët frëngë, Bodler, Rembo, Verlen…, por edhe me traditën tekstuale shqiptare dhe botërore), si dhe tekstet dhe diskursin filozofik nga i cili poezia e tij është inspiruar në masë të madhe.
Në vazhdim ai foli edhe për rëndësinë kulturore dhe letrare të përkthimit dhe përvojën e tij personale në këtë fushë, duke konstatuar midis tjerash se përkthimet shpesh kanë konstituuar edhe letërsitë dhe kulturën tekstuale të popujve të ndryshëm, çfarë është edhe kultura dhe letërsia shqiptare. Sipas tij një kulturë ekziston nëpërmjet komunikimit me Veten dhe Tjetrin, i cili në vetvete është një proces kompleks semiotik i përkthimit.
Projekti Ora e shkrimtarit është përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës./ KultPlus.com
