Vlerëson kritika europiane: Tenori shqiptar Saimir Pirgu, triumfon në rolin e Ernanit

I fuqishëm në shprehi, me fraza të bukura dhe pasqyrim pasionant, tenori Saimir Pirgu në rolin kryesor i jep këtij “Ernani” shkëlqimin që i duhet një produksioni festivali. Kështu e përshkruan interpretimin e artistit shqiptar, kritika europiane.

Me operan “Ernani”, që çeli dje edicionin e ri, Festivali i Bregenzit në Austri ofron një vepër relativisht të rrallë të interpretuar nga Giuseppe Verdi, opera e hershme e lënë në hije nga kryeveprat e tij të mëvonshme.

Nuk donit ta merrnit seriozisht një histori të tillë në vitin 2023. Tre burra dëshirojnë të njëjtën grua. Njëri, Don Carlo, është një burrë i fuqisë brutale dhe maço dhe, si perandori i mëvonshëm Karli V, gjithsesi vendos rregullat e tij. Tjetri, Duka Silva, është një plak, i fiksuar pas besimit të tij se, në bazë të traditës, ai ka të drejtën mbi gruan rreth së cilës nuk dimë shumë. I treti dhe më i riu, Ernani, është ai që ajo dashuron. Si një fisnik i refuzuar, ai është kthyer në një bandit, një Robin Hood i zemrës së saj.

Për nga emocionaliteti i saj agresiv, shfaqja me katër akte nuk është aspak inferiore ndaj asaj të politikës së brendshme. Motivet qendrore janë hakmarrja dhe pushteti. Tre burra, lideri rebel Ernani, mbreti i Spanjës Don Carlo dhe Silva i ofenduar, të gjithë duan një gjë: Elvirën. Zhvillohet një intrigë, bazuar në materialin e një vëzhguesi të shkëlqyer të natyrës njerëzore: drama e Victor Hugo (“Të Mjerët”) “Hernani ose Nderi Kastijan” (1830). Opera e Verdit e vitit 1844, e bazuar në një dramë të Viktor Hugos nga viti 1830, konsiderohet nga muzikologët si një vepër kyçe në zhvillimin e operave si “Rigoletto”. Por edhe problematike për sa i përket përmbajtjes.

Tenori shqiptar Saimir Pirgu, triumfon në rolin e Ernanit, cilësojnë kritikët. Ai bind përgjatë gjithë shfaqjes me tonet e larta të fuqishme dhe me shkëlqimin magjepsës heroik.

Dueti me Guanqun Yu, në rolin e Elvirës, në të cilin bashkohen zërat e lakueshëm, është një nga pikat kryesore muzikore të produksionit. Sopranoja Guanqun Yu shpreh një pianisimo magjepsëse si dhe një temperament kërkues, në të njëjtën masë. Goran Jurić (Silva) kënaq me basin e tij më shumë të zhdërvjellët se sa të fuqishëm. Dhe Franco Vassallo (Carlo) stolis timbrin e tij të errët të baritonit në një kompaktësi magjepsëse kah cinizmit, të cilin ai duhet ta shfaqë në shprehjet e fytyrës dhe gjestet.

Në kohën kur i mbushi të tridhjetat, Verdi ishte tashmë në gjendje të krijonte një partiturë të fuqishme dhe të efektshme teatrale, të kompletuar me pasazhe të bukura, ndonëse për dreq modeli- “Hernani” nga Victor Hugo-, është kaq i tmerrshëm. Libreti që Francesco Maria Piave ndërtoi prej tij nuk duhej të ishte një hit, por në të ndërhyri kompozitori. Puna e tij, një shembull kryesor i epokës së fundit të belkantos, ofron role ëndrrash për tenorë, baritone dhe soprano ambiciozë dhe një sfidë për ekipin regjisorial.

Lotte de Beer e merr prirjen drejt groteskut te “Ernani” në produksionin e saj në sallën e Festivalit të Bregenzit dhe e ushtron atë me një rigorozitet të mrekullueshëm. Burrat – të paktën meshkujt në lojë – udhëhiqen nga instinkti. Në vend të arsyes, ata veprojnë me modele reagimi si “nder” dhe “hakmarrje”. Burrat e De Beer janë të këmbyeshëm në pamje – luftëtarë me uniforma bezhë. Skena të shkëlqyera të turmës dhe koreografi luftarake nga Ran Arthur Braun.

“E di që opera luhet rrallë, megjithëse muzika është vërtet e mrekullueshme”, tha regjisorja Lotte de Beer. Vepra ofron “pak natyralizëm”, por grotesk të treguar ashpër.

Akti i tretë, të cilin Verdi dhe libretisti i tij Francesco Maria Piave e titullojnë me ironi “La clemenza” (Mëshira), dhe që zhvillohet në kriptën perandorake të Karlit të Madh në Aachen, është vendosur këtu përballë disa gurëve të varreve të rrënuara. Fuqia, cila pëlqen të zbukurohet me dinjitet, tregon më së miri fytyrën e saj të shëmtuar kur demaskohet. Kjo është ajo që e bën këtë produksion kaq të jashtëzakonshëm: duke satirizuar natyrën e libretit, ajo demaskon modelin pas tij.

Këtë vit, Festivali Bregenz ofron më shumë se 70 ngjarje artistike deri më 20 gusht, për të cilat janë lëshuar 215,000 bileta – të paktën 90 për qind janë rezervuar para fillimit. / Balkan Web / KultPlus.com

“Ramë Lahaj Opera Festival” vjen me edicionin e dytë, paralajmërohen shumë befasi

“Ramë Lahaj International Opera Festival”, festivali i parë Operistik në Kosovë po vjen me edicionin e dytë, shkruan KultPlus.

Tenori i famshëm shqiptar, Ramë Lahaj ka bërë të ditur sot se ky edicion po vjen më shumë befasi.

Festivali në këtë edicion po zgjerohet më tej, ku përveç muzikës së bukur shqipe, kësaj radhe i është dhënë hapësirë e veçantë edhe punëtorive.

“Të dashtun miq e adhurues të artit muzikor, me kënaqësi të madhe ju njoftoj që këtë vit festivali RLIOF vjen me edicionin e tij të dytë me shumë befasi, duke filluar nga muzika e bukur shqipe, për të vazhduar me atë që ne konsiderojmë shumë të rëndësishme për edukimin mbi këndimin e brezave të rinj e në karrierë. Toka jonë ka shumë talent ndaj edhe i kemi dhënë hapësirë të veçantë Workshop-eve ( Punëtorive)”, ka shkruar tenori Lahaj i cili tutje ka njoftuar se festivali në mbrëmjet e tij do ketë artistët më të dalluar shqiptar, të cilët do të shoqërohen nga yjet më të mirë të skenës ndërkombëtare.

Festivali do të mbahet mes datave 21-31 korrik me qëllim që rreth vetes të ketë edhe mërgimtarët.

“Qëllimisht kemi zgjedhur periudhën 21-31 Korrik 2022, atëherë kur e gjithë mërgata është në mesin tonë, sepse ne pa ata jemi gjysmak”, thotë Lahaj. / KultPlus.com

Tenori Saimir Pirgu në operën “Traviata” në Romë, shfaqet në televizionin italian “Rai3”

Tenori i mirënjohur shqiptar Saimir Pirgu, vazhdon me angazhimet e tij artistike në skenat evropiane.

Ai do të interpretojë sot, personazhin e Alfredo Germont-it në operën “Traviata” të kompozitorit Xhuzepe Verdi.

Ky event artistik do të shfaqet në televizionin italian “Rai3” dhe vjen si prodhim i “Raikultura” në bashkëpunim me Teatrin e operës së qytetit të Romës, Itali.

“Jam shqiptar dhe ndihem njëqind për qind shqiptar; në Itali mësova nga mjeshtrat më të mëdhenj, Zeffirelli, Martone, Gatti. Verdi Requiem im i parë ishte me Riccardo Muti në 2011 në Salzburg, prania e tij është e fortë, natyrisht që unë arrij i përgatitur për prova së bashku me këngëtarët e tjerë, nuk mund të dilje nga korniza e tij, por ai është shumë fleksibël. Shkurtimisht, për t’iu përgjigjur pyetjes tuaj, unë jam një shqiptar, i drejtpërdrejtë siç është populli im, por në art jam plotësisht italian”, deklaroi Saimir Pirgu në një intervistë për “Corriere della Serra” dy muaj më parë. / Diaspora shqiptare / KultPlus.com

Tenori Granit Musliu me dy role kryesore në shfaqjen e Universitetit të Muzikës në Hamburg

Jeta Zymberi

Artistë të ndryshëm, si tenorë, soprano e muzikantë shqiptarë, shkëlqimin më të madh e kanë arritur jashtë vendlindjes. Në mungesë të Teatrit të Operës, Kosova duket sikur nuk iu ka ofruar mundësitë për shkëlqim, por megjithatë i ka bërë gati profesionalisht.

Tenori Granit Musliu, po vazhdon studimet në Universitetin Shtetëror të Muzikës në Hamburg ku po konsiderohet si një ndër studentët më të mirë në këtë Universitet. Musliu ishte edhe pjesëmarrës në garën e “Mozart Preis”, ku edhe ka zënë vendin e dytë. Ky çmim vetëm sa i dha mundësi të shfaqë profesionalizmin e tij në një garë ku u vlerësuan nga profesorët e Universitetit, përfaqësues nga Shtëpia Shtetërore e Operës së Hamburgut si dhe profesionistë të tjerë të kësaj fushe, shkruan KultPlus.

Kjo garë, ishte ballafaqimi i parë i tenorit kosovar para një jurie gjermane me eksperiencë të madhe dhe profesionin e këndimit operistik.

“Ka qenë me të vërtetë një ndjenjë e veçantë të vlerësohem me atë çmim, ku në konkurrencë kishte shumë student të cilët ishin duke përfunduar studimet master. Unë fillimisht morra pjesë në këtë garë për të krijuar eksperiencë, por kur u vlerësova me çmimin e dytë, isha me të vërtet shumë i lumtur”, ka thënë Musliu në një intervistë për KultPlus.

Pjesëmarrja në “Mozart Preis” përveç që i dha mundësi të dëgjohet nga profesionistë e të marrë vlerësimet e merituara, gjithashtu i hapi dyert për koncerte e evente kulturore.

Një shfaqje këto ditë do të vijë nga Universiteti i Muzikës në Hamburg. Bëhet fjalë për  operën ‘Le Nozze di Figaro’ të Mozart, pjesë e secilës është edhe tenori kosovar.

Opera “Le nozze di Figaro” është një nga operat që e gjen pothuajse gjatë tërë kohës në programin e çdo teatri operistik në botë. E kompozuar nga kompozitori Wolfgang Amadeus Mozart në vitin 1786, me libreto nga Lorenzo Da Ponte, kjo operë përbëhet prej 4 akteve. Ngjarja ka të bëjë me martesën e Susannes dhe Figaros të cilët ju rezistojnë komploteve të ndryshme të përgatitura nga Konti, i cili provon ta josh Susanenn dhe në anën tjetër t’i mësoj Figaros një mësim besnikërie.

Në këtë shfaqje, Granit Musliu do të këndoj dy role kryesore të tenorit të cilat i shpalos me pak fjalë për lexuesit e KultPlus.

“Basilio në këtë operë është mësuesi i muzikës kurse Don Kurzio është gjykatësi, i cili në aktin e tretë ka hyrjen e parë në skenë, ku edhe gjykon Figaron për premtimin e dhënë për ta martuar Marcelinen.”

Situata e krijuar nga Covid-19 ka bërë që edhe kjo shfaqje të vijë për publikun në formën LiveStream në YouTube dhe Facebook, por kjo aspak nuk i zbeh emocionet që përjetohen në premierë.

“Provat për shfaqjen kanë filluar më datë 26 Qershor dhe gjithçka po shkon me të vërtet mirë. Shpresojmë shumë që edhe premiera të shkojë ashtu siç jemi përgatitur, duke pasur parasysh gjithmonë emocionet që ka nata e parë e prezantimit të një pune të madhe.”

Ky konsiderohet të jetë një hap i rëndësishëm për fillimin e karrierës së Granitit në Gjermani.

“Ndjehem shumë i lumtur të jem i përzgjedhur nga dirigjenti gjerman Ulrich Windfuhr dhe poashtu më bën të ndjehem mirë që kritikat nga Windfuhr janë shumë të mira. Pas këtij bashkëpunimi, dirigjenti Windfuhr më ka përzgjedhur të jem edhe në projektet e ardhshme operistike, të cilat i ka në planë për sezonin 2020/21.”

Granit Musliu vjen nga Mitrovica aty ku edhe përfundoi shkollën fillore dhe të mesmen, ndërsa ka studiuar solo-këndim në Fakultetin e Arteve në Prishtinë. Musliu gjithashtu është anëtar i rregullt i Filarmonisë së Kosovës që nga viti 2016, por fokusi i tij për momentin është në ndërtimin e karrierës në Gjermani, por shprehet se gjithmonë do të jetë i gatshëm për projektet në Kosovë.

“Filharmonia e Kosovës është shtëpia ku jam rritë dhe jam edukuar në aspektin muzikor. Për mua gjithçka ka filluar me anëtarësimin tim në Filharmoni, e ku gjithmonë kam përfituar shumë nga përvojat dhe këshillat e profesorëve siç janë Rafet Rudi dhe Baki Jashari, të cilëve gjithmonë ju jam falënderues për mbështetjen e vazhdueshme. Për momentin fokusi im është në Hamburg, ku edhe studioj, por natyrisht që sa herë të krijohet mundësia do të këndoj në Kosovë.”

Situata e krijuar nga Covid-19 ka stopuar shumë koncerte, festivale e pothuajse çdo aktivitet kulturor, por megjithatë janë gjetur rrugët nëpër të cilat artistët kanë depërtuar te publiku edhe gjatë kësaj kohe. Granitit kjo kohë i ka shërbyer për të përgatitur pjesë të ndryshme muzikore të cilat janë projekte për të ardhmen.

“Fatkeqësisht nga pandemia Covid-19 artistët kanë qenë të prekur negativisht. Në gjithë botën janë ndaluar koncertet e planifikuara dhe për fatin e keq gjithçka është ende e paqartë, se në çfarë forme do të kthehet jeta artistike siç ka qenë më parë. Megjithatë ne kemi punuar për projektet e ardhshme.”

Duket sikur karrierë e Granitit në Gjermani po ecën me këmbë të mbarë, shumë mund ta konsiderojnë fat, por sukseset vijnë edhe falë punës dhe përkushtimit.

“Unë ndjehem me fat të kem mundësinë të studioj në një Universitet shumë të mirë dhe të punoj në profesionin i cili më përmbushë. Natyrisht se si student të gjithë kemi qëllime të mëdha dhe për mua fillimi i karrierës në Gjermani ka qenë njëri prej tyre. Me vullnet dhe punë kam arritur të realizoj disa nga qëllimet e mia, gjithmonë falë ndihmës së profesorëve si: Zana Abazi, Caroline Merz, Ahmet Derguti dhe tashmë profesori aktual Geert Smits.

Tenori Musliu tashmë në agjendën e tij artistike ka të planifikuara edhe koncerte të tjera të cilat pritet të mbahen në muajin tetor, gjithmonë duke shpresuar që gjithçka të ecën mbarë dhe situata e krijuar nga Covi-19 të shkojë drejtë përmirësimit. / KultPlus.com

Tre muzikantë shqiptarë bëhen bashkë për Orkestrën Simfonike Rai

Orkestra Simfonike Rai ka mbajtur sonte një koncert i cili ka bërë së bashku edhe tre muzikantë shqiptarë të cilët kanë shkuar për të ndjekur këtë koncert, shkruan KultPlus.

Saimir Pirgu, Enxhi Nini dhe Greta Xoxi janë artistë që ishin pjesë e këtij koncerti e ku shfaqen bashkë në një foto të cilën e ka shpërndarë tenori shqiptarë me famë ndërkombëtare Saimir Pirgu në rrjetin e tij social Instagram. / KultPlus.com
https://www.instagram.com/p/BpZjnxjhRO9/?taken-by=saimirpirguofficial
https://www.instagram.com/p/BpOyONnFJ4r/?taken-by=saimirpirguofficial