Etiketë: Teodor Drajzer

Teodor Drajzer: Në qetësinë shpirtërore njeriu gjen mençurinë

Posted on by Kult Plus

Në çastet e trysnive të mëdha shpirtërore, njeriu gjithmonë rritet në mënyrë më të dukshme. Ai ndjen një hov të fuqishëm forcash e aftësish. Ne ende dridhemi, ende kemi frikë të ndërmarrim hapin e parë, e megjithatë, rritemi.

Na udhëheqin shkëndijat e frymëzimit. Natyra nuk hedh poshtë asnjë. Edhe nëse mjedisi apo shoqëria na kthen shpinën, ne përsëri mbetemi në shoqërinë e gjithçkaje të gjallë. Ji veç i mirë e i ndjeshëm – dhe do ta arrish të vërtetën e madhe; mbase ajo do të vijë tek ty, jo me anë formulash të ndërlikuara, por nëpërmjet ndjeshmërisë së gëzimit dhe të qetësisë, të cilat, në fund të fundit, përbëjnë vetë thelbin e njohjes. Në qetësinë shpirtërore, njeriu gjen mënçurinë.

Citime nga romani “Një Tragjedi Amerikane”

Njerezit fillojne te te bejne ndere kur shohin se ti qendron pak me lart se ta.

Kuptova me dhimbje qe me theri ne zemer se cdo te thote te lakmosh ate qe nuk e arrin dot.

C’brenge te ngjall ne shpirt kur sheh se te gjithe flasin e qeshin, ndersa ti rron fill i vetem.

Kjo histori e jona qe nje vegim i mrekullueshem qe doli befas nga hici, nje pjelle e fantazise se ndezur qe ka marre trajten e nje te vertete te gjalle.

Ata i ndante nje mur i pakapercyeshem, qe ai e kish ngritur me duart e veta…

Ishte e para here ne jete qe realiteti i ashper e i pameshirshem po i jepte endrrave te asaj nje grusht kaq te eger.

Qofshi i kulluar si engjell apo i zi si djalli vete, gjeja me e keqe qe mund te besh eshte te qash ne sy te ndokujt.

Mos gjykoni qe te mos ju gjykojne dhe me masen qe te matni me ate do t’ju matin.

Sa ngadale vinte mbremja, sa ngadale gdhihej mengjesi! Sa e gjate ishte nata! C’psheretima dhe renkime! C’torture nate e dite pa ty…

Ai i qe nenshtruar fatit me gjithe mend e me gjithe zemer. I’u zhduk edhe shpresa e fundit e endrres se tij. Mbaroi gjithcka! Keshtu ndodh kur nata e shuan vezullimin e fundit te muzgut ne horizont.

Njerezit me ndjeshmeri te semure dhe me imagjinate te acaruar, ne rast se mendja e tyre has ne ndonje problem te koklavitur, kane nga caste te tilla: tronditen dhe ndergjegjia e tyre dehat aq sa te pakten perkohesisht marrezija ose lajthitja merr frerin ne dore. Ne te tilla raste vullneti e guximi ikin me nxitim per te ja lene vendin panikut dhe cmendurise se perkohshme. /KultPlus.com

‘Libri i karantinës’, rekomandimi nga KultPlus: ‘Një tragjedi amerikane’

Posted on by Kult Plus

Në këto ditë karantine, kur virusi Covid-19 është përhapur anembanë botës, qëndrimi brenda shtëpisë është mundësi e mirë për t’u rikthyer te leximi. Dhe kalimi i kohës duke lexuar libra është gjithmonë zgjedhje e mirë.

KultPlus-i vazhdon me rekomandimet për të gjithë juve që jeni të interesuar t’i rrekeni leximit dhe ta shfrytëzoni këtë kohë për t’i zgjeruar njohuritë tuaja.

Në këtë mbrëmje, po rekomandojmë romanin në dy vëllime “Një tragjedi amerikane”, me autor shkrimtarin amerikan Teodor Drajzer. Ky është romani më i njohur i tij.

Teodor Drajzer ka qenë shkrimtar dhe gazetar amerikan, i cili i përkiste shkollës natyraliste, shkollë kjo që i dha letërsisë amerikane fytyrë moderniste.

Drajzeri është renditur në mesin e 100 shkrimtarëve më të shquar të shekullit XX, i cili pati ndikim të madh me letërsinë e tij. Romani i tij “Një tragjedi amerikane” u përkthye kohë më parë, ndërsa duke parë interesimin e lexuesve, përkthyesit vendosën që ta përkthejnë në shqip një pjesë të mirë të krijimtarisë së tij. I pari që e përktheu në shqip ishte Bujar Doko, në vitin 1957.

Por, ç’e bën të veçantë pendën e këtij shkrimtari?

Drajzeri arrin ta skanoi jetën dhe mentalitetin amerikan me përmasat e saj sociale dhe morale. Në vitin 1925, ai botoi vëllimin e parë të romanit “Një tragjedi amerikane”, që është i bazuar në një histori vrasjeje. Me këtë libër, ai arriti të ketë sukses të madh brenda dhe jashtë tokës amerikane.

“Një tragjedi amerikane” kritikon sistemin ligjor amerikan që ishte kthyer në model për reformat sociale në SHBA.

Kur ndodhi Depresioni i Madh në SHBA, Drajzeri përfundoi edhe vëllimin e dytë, te i cili shquhet forcimi i angazhimit të tij social për modelin që po prodhonte kapitalizmi në Amerikë.

Romani “Një tragjedi amerikane” rrëfen historinë e korrupsionit dhe të shkatërrimit të njeriut, krye personazhit Clyde Griffiths, i cili humb shpirtin dhe gjithçka tjetër derisa është në kërkim dëshpërues të suksesit. Ai dëshiron medoemos të jetë njeri i rëndësishëm dhe i suksesshëm. Për ta arritur këtë i hynë një rruge qorre që në fund e sjellë kapitullimin e tij.

Në nivel tjetër, më të thellë, romani paraqet portretin e vlerave të shoqërisë amerikane. Ambiciet e mëdha të Clyde-it janë ato që në fund e nënshkruajnë fatin e tij kur dënohet me vdekje në karrigen elektrike, pasi që kishte kryer vrasjen e Robertës, vajzës të cilën ky e kishte lënë shtatzënë por që tani e braktiste meqë donte të futej në shoqërinë e lartë, aty ku  e priste bukuroshja e pasur Sondra, të cilën e dashuronte. Por në vend të kësaj, ai zhytet thellë në një jetë plot frikë e ankth, pas krimit të kryer derisa në fund kapitullon i tëri.

Ky roman është i jashtëzakonshëm në zbulim dhe fuqi, i gjallë në kuptimin e zhbërjes së vlerave njerëzore, i pandalshëm në dhembshuri. Padyshim, “Një tragjedi amerikane” është arritja më e lartë e krijimtarisë së Drajzerit, i cili konsiderohet pionier i letërsisë moderne amerikane.

Romanet e tij kanë sukses në akumulimin e detajeve realiste dhe fuqinë e integritetit me të cilin përcaktojnë aspektet tragjike të jetës.

Ndaj, ju rekomandojmë që t’i futeni sa më parë leximit të kësaj kryevepra drajzeriane. /KultPlus.com