Suksesi i madh i filmit ‘Zgjoi’ të regjisores Blera Basholli në ‘Sundance’, ku dhe rrëmbeu tre çmime kryesore ka marrë vëmendjen e gazetës së përjavshme amerikane ‘The Austin Chronicle’, e cila i ka dedikuar një shkrim mjaft intersant këtij filmi, transmeton KultPlus.
“Si kaq shumë gra në fshatin e vogël kosovar të Krushës së Madhe, Fahrije Hoti (Yllka Gashi) po jeton vërtet në gjendje të paqartë. Burri i saj është zhdukur, supozohet se është mbytur apo pushkatuar, por në “Zgjoi” shpresa që ai ende jeton gumëzhimë në veshin e saj”, nis shkrimi i “The Austin Chronicle”.
“Kur ai të kthehet”, thotë vjehrri i saj i gjymtuar, Haxhi (Çun Lajçi) sa herë që përmendet emri i burrit të saj të zhdukur. “Nëse ai kthehet” është përgjigja e saj e vazhdueshme, edhe pse të dy përbrenda e dinë që kjo është një ëndërr e pamundur. Fahrija po ecën drejt pranimit të faktit që një ditë eshtrat e tij do të jenë në një nga ato qeset e bardha që mbërrijnë me kamionë të mbushur. Derisa biznesi i vogël i mjaltit i familjes së saj mezi rritej aq sa të mbulonte disa fatura, ajo filloi të shesë ajvar, një spec të kuq të pjekur dhe salcë patëllxhani që do të kujtojë banorët e qytetit në fshat.
Bazuar në historinë e vërtetë të Fahrije Hotit të vërtetë, e cila u bë një biznesmene përmes dëshpërimit, “Zgjoi” është një histori intime e pranimit dhe rritjes. Drama e Blerta Bashollit është një vështrim shumë i saktë në Kosovën rurale, ende larg nga humbjet dhe dëmtimet e luftës civile Jugosllave.
Megjithatë, ajo gjithashtu vështron brengat e lindjes së bizneseve të vogla në Kosovë. ‘Asnjë vetull’ nuk ngrihet kur ajo udhëton në qytetin e madh të Prishtinës për të vendosur një marrëveshje me një blerës të një supermarketi, por në fshatin e saj ajo quhet lavire vetëm për ngasjen e një makine.
Basholli ruan një ndjenjë intimiteti që nënvizon qëllimisht rëndësinë e arritjeve të Fahrijes. Nuk bëhet fjalë për një qëndrim të madh politik, por për më shumë nevoja personale: për të paguar faturat, për të mbajtur shpresë, për të pasur miq, për të pasur dinjitet, për të mos jetuar me frikë.
Performanca e Gashit është një nderim për një grua që ndryshoi jetën në heshtje, pa u bërë kurrë një shenjtore – ka përfunduar artikullin The Austin./ KultPlus.com