Media britanike: Transformimi i Tiranës, mbresëlënës

Dikur i quajtur “Koreja e Veriut e Evropës”, ky vend tani është shndërruar në një destinacion mahnitës mesdhetar – i mbushur me plazhe të bukura, histori të lashtë dhe kulturë të gjallë, shkruan Schannell Kanyora në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Express”.

Shqipëria, kohët e fundit ka tërhequr vëmendjen e vizitorëve të huaj – si një nga destinacionet më premtuese turistike në Evropë.

Dikur i quajtur “Koreja e Veriut e Evropës”, sot vendi ka pësuar një transformim të jashtëzakonshëm.

Sot, Shqipëria ofron një ndërthurje mahnitëse e plazheve të pacenuara, maleve dramatike dhe një trashëgimie të pasur kulturore – duke e bërë atë destinacionin ideal për këdo që kërkon aventura në një vend ende të paprekur nga turizmi masiv.

Pavarësisht nëse jeni duke eksploruar qytetet e saj të lashta, duke pushuar në plazhet e saj të pacënuara ose duke ecur nëpër malet e saj madhështore, Shqipëria ofron gjithçka për çdo lloj turisti.

Historia magjepsëse, kultura e gjallë dhe peizazhet mahnitëse të vendit e bëjnë atë një perlë të fshehur në zemër të rajonit të Ballkanit të Evropës – që ia vlen të eksplorohet.

Transformimi i Shqipërisë i ka rrënjët në historinë e saj të trazuar.

Për pjesën më të madhe të shekullit XX, vendi ishte nën sundimin tiranik të Enver Hoxhës, një diktator komunist që udhëhoqi vendin nga fundi i Luftës së Dytë Botërore deri në vdekjen e tij në 1985.

Regjimi i Hoxhës ishte një regjim i izolimit të rreptë, duke e shkëputur Shqipërinë nga bota e jashtme për gati 40 vjet.

Gjatë kësaj kohe, Shqipëria u bë një nga kombet më represive dhe të izoluara në Evropë, duke fituar pseudonimin ‘Koreja e Veriut e Evropës’.

Politikat totalitare të Hoxhës mbytën lirinë e fjalës, ndaluan udhëtimet jashtë vendit dhe ndëshkuan brutalisht disidencën.

Njerëzit jetonin me frikën e mbikëqyrjes dhe represionit të qeverisë, me informatorë dhe spiunë që përgjonin në çdo cep.

Për shqiptarët, ideja e një jete “normale” jashtë kufizimeve të diktaturës ishte një koncept i paimagjinueshëm.

Redaktorja e BBC-së për Evropën, Katya Adler, udhëtoi në Kroaci, Bosnje-Hercegovinë dhe Shqipëri. Tridhjetë vjet pas luftërave të pavarësisë jugosllave, ajo zbuloi një rajon të bukur që po përjeton një ndryshim të shpejtë.

Një banor vendas, Rrapo, foli me redaktoren e BBC-së për Evropë, Katya Adler, duke kujtuar përvojat e tij nën sundimin e Hoxhës.

“Të gjithë kishin frikë në atë kohë”, tha ajo në episodin e parë të dokumentarit  “Ballkans: Kufiri i harruar i Evropës”.

“Ekzistonte një ndjesi sikur të gjithë po spiunonin lagjen e tyre, mikun e tyre… çfarëdo që të bënin. Disa u ndoqën penalisht. Nuk mund të kritikoje politikën e shtetit. Nuk mund të largoheshe nga vendi. Nëse e kaloje kufirin, ndëshkoheshe”, tha Adler.

Izolimi i vendit nga komuniteti global mori fund në vitin 1991, pas vdekjes së Hoxhës dhe rënies së komunizmit në Evropën Lindore.

Efektet e kësaj periudhe të gjatë izolimi janë ende të dukshme sot, por përpjekjet e fundit të Shqipërisë për të përqafuar modernitetin kanë filluar të ndryshojnë narrativën.

Sot Shqipëria është një vend me bukuri të papritura.

Nga peizazhet e saj të thyera malore deri te bregdeti i saj i mahnitshëm mesdhetar, Shqipëria ofron një gamë të gjerë përvojash për turistët që kërkojnë diçka ndryshe.

Vizitorët mund të eksplorojnë qytetin antik të Butrintit, një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, ose të shijojnë diellin në plazhet e pacenuara të Rivierës Shqiptare, shpesh të krahasuara nga ekspertët e udhëtimeve me brigjet e famshme të Italisë apo Greqisë.

Afërsia e Shqipërisë me ishujt e njohur grekë si Korfuzi e bën atë një alternativë të arritshme dhe të bukur për destinacionet tradicionale të Mesdheut.

Me qytetet e saj magjepsëse, pyjet e harlisur dhe plazhet idilike, Shqipëria ofron një bukuri natyrore që rivalizon pikat më të nxehta turistike në Evropë.

Riviera Shqiptare, me ujërat e saj bruz, shkëmbinjtë e thepisur dhe limanet me rërë, është krahasuar me disa nga plazhet më të mira në Mesdhe.

Fshati bregdetar i Dhërmiut, për shembull, po bëhet shpejt një pikë e nxehtë për adhuruesit e plazhit, ndërsa qyteti i Gjirokastrës i listuar në UNESCO ofron një vështrim në të kaluarën osmane të Shqipërisë me shtëpitë e saj të lashta prej guri dhe rrugët me kalldrëm.

Përveç mrekullive të saj natyrore, Shqipëria është shtëpia e një skene kulturore të gjallë që pasqyron historinë e saj të gjatë të ndikimeve të ndryshme.

Nga rrënojat e lashta greke dhe romake te arkitektura e epokës osmane, trashëgimia kulturore e vendit është sa e larmishme aq edhe magjepsëse.

Kuzhina shqiptare është një tjetër pikë kryesore, duke ofruar një përzierje të shijeve mesdhetare dhe ballkanike, me ushqime deti të freskëta, perime të kultivuara në vend dhe pjata tradicionale si byreku dhe tava e kosit.

Kryeqyteti i vendit, Tirana, ka përjetuar një ringjallje moderne, me ndërtesa të sapo rinovuara, kafene të gjalla dhe një skenë artistike plot gjallëri.

Transformimi i Tiranës nga një qytet i epokës komuniste në një metropol të zhvilluar ka qenë mbresëlënës – dhe tani ajo shërben si një qendër kulturore dhe ekonomike për vendin.

Vitet e fundit, Shqipëria është bërë një destinacion gjithnjë e më i popullarizuar për turistët që kërkojnë një alternativë të përballueshme evropiane.

Turizmi tani përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomisë së vendit, duke zënë rreth 80% të PBB-së.

Me koston e saj relativisht të ulët të jetesës, Shqipëria u ofron vizitorëve një mundësi për të shijuar pushimet mesdhetare pa shtrënguar buxhetin e tyre.

Për më tepër, industria e turizmit në Shqipëri po rritet me shpejtësi, me hotele, restorante dhe infrastrukturë të re që shfaqen përgjatë bregdetit.

Vendi është bërë një zgjedhje popullore për turistët e aventurës, duke ofruar aktivitete si ecje, çiklizëm malor dhe madje rafting – në ujërat e thella blu.

Si rezultat, Shqipëria po shndërrohet shpejt si një nga destinacionet më emocionuese të Evropës.

Shqipëria moderne qëndron në kontrast të plotë me të kaluarën e vendit. Ai që dikur ishte një komb i mbyllur, tani është një nga vendet më dinamike të udhëtimit në Evropë.

Vitet e gjata të izolimit nën regjimin e Hoxhës i kanë lënë vendin një ndjenje të re lirie dhe mundësie, me Shqipërinë që ka përqafuar vendin e saj si një destinacion unik dhe i bukur për turistët./atsh/KultPlus.com

Tirana, 105 vjet kryeqytet i Shqipërisë

Organet e larta të shtetit shqiptar, që dolën më 1920 nga Kongresi i Lushnjës (21-31 Janar 1920) u vendosën më 11 Shkurt 1920 në Tiranë, që u caktua përkohësisht kryeqyteti i Shqipërisë, kurse përfundimisht Tirana u shpall kryeqytet me statutin e Republikës Shqiptare në Janar 1925.

Pas 1920 filloi popullimi me banorë të ardhur nga krahina e qytete të tjera të vendit. Më 11 shkurt 1920, populli i Tiranës priti me entuziazëm Këshillin e Lartë dhe Qeverinë, e cila u vendos pikërisht në atë ndërtesë, ku tiranasit kishin ngritur flamurin në vitin 1912. Autoritetet e larta të shtetit shqiptar që dolën nga Kongresi, në marshimin e tyre (që nisi më 6 shkurt), kaluan në Kavajë dhe në pamundësi për të hyrë në Durrës, i cili ishte i pushtuar nga forcat italiane, u kthyen drejt Shijakut, për të mbërritur në Tiranë.

Arsyet që u vendos të shkohej drejt Tiranës qenë:

– Mosprania e forcave të huaja (pushtuese),

– pozita gjeografike në qendër të vendit,

– patriotizmi shumë herë treguar i popullsisë së trevës, dhe

– ndodhja e disa ndërtesave që mund të përdoreshin si zyra.

Në këtë rrugëtim të rrezikshëm, rol kryesor pati Ministri i Brendshëm, Ahmet Zogu, i cili kishte përkrahësit e tij të armatosur. Sipas kujtimeve të bashkëkohësve, ka qenë moszbrapsja e tij përballë forcave italiane, (që tentuan t’i ndalonin përfaqësuesit e zgjedhur në Lushnje), moment kyç për suksesin e kësaj ndërmarrjeje. Me të mbërritur në Tiranë, Këshilli i Naltë dhe qeveria, më 11 shkurt 1920, mes entuziazmit popullor, e shpallën atë kryeqytet të përkohshëm. Më 1922 Tirana u shkëput si nënprefekturë nga prefektura e Durrësit dhe u bë prefekturë më vete. Më 1923 ajo kishte 12.453 banorë. Më 1924 Tirana u bë arenë e luftës së brendshme politike-Revolucionit të Qershorit dhe rikthimit të Ahmet Zogut, i cili u vu në krye të shtetit, në filim si kryetar i Republikës Presidenciale (1925-1928) pastaj si mbret (1928-1939).

Data 11 shkurt, datë në të cilën Tirana u shpall kryeqytet i përkohshëm, është e një rëndësie parësore në historinë tonë kombëtare; kjo zgjedhje lidhet ngushtë me veprimtarinë e dendur patriotike të tiranasve, para dhe pas pavarësisë. / KultPlus.com

4 shkurti, 81 vjet nga raprezaljet ndaj qytetarëve të Tiranës

Muzeu Historik Kombëtar kujtoi sot Masakrën e 4 shkurtit 1944.

81 vjet më parë, nëpër shtëpitë dhe familjet e Tiranës u kryen bastisje të befasishme nga pushtuesi nazist gjerman dhe bashkëpunëtorët e tij. Dhuna e përgjakshme i kushtoi popullit të Tiranës rreth 84 të vrarë, si dhe arrestimin e mbi 300 të tjerëve.

Qëllimi i masakrës ishte të frikësohej populli e të detyrohej të hiqte dorë nga lufta e nisur, të sigurohej qetësia e rendi që kërkonte pushtuesi gjerman.

Organizatorë dhe drejtues të kësaj masakre ishin bashkëpunëtorët e pushtuesit gjerman Xhaferr Deva, ministër i brendshëm dhe Xhelal Staravecka, komandant i xhandarmërisë së Tiranës. Masakra nuk arriti të ndalte luftën e qëndresën antifashiste të Shqiptarëve./atsh/KultPlus.com

Dy shtigje panoramike ecjeje në zonat e Petrelës dhe Kërrabës

Një produkt i ri i Platformës së Inovacionit në Turizëm (TIP) është tani i hapur për publikun.

Dy shtigje panoramike ecjeje në zonat e Petrelës dhe Kërrabës janë pastruar, shënjuar dhe bërë të aksesueshme, duke ofruar përvoja të reja në natyrë pranë kryeqytetit, njoftoi sot ambasada gjermane në Tiranë.

Bëhet fjalë për Shtegun e Mareve në Petrelë dhe  Shtegun e Ciklopit në Kërrabë.

Këto shtigje ekzistuese janë zgjeruar dhe bërë rrethore tashmë, për të lidhur pika kyçe kulturore dhe natyrore, duke përfshirë rrënojat antike të Persqopit, Kalanë e Petrelës, Kalanë e Dorëzit, Qafën panoramike të Durishtit dhe ikonën natyrore Syri i Ciklopit me itineraret e reja të kacavarjes në Kërrabë duke ofruar kështu një kombinim unik të historisë, aventurës dhe natyrës.

Për një navigim më të lehtë, shtigjet janë të disponueshme  edhe si skedarë digjitalë GPX./atsh/KultPlus.com

100 vite nga shpallja e Tiranës si kryeqytet i Shqipërisë

Më 31 Janar 1925, Tirana u bë kryeqytet i Shqipërisë, pasi Asambleja Kushtetuese votoi nenin 6 të kushtetutës: “Tirana është kryeqyteti i Shqipërisë.”

Që nga kjo datë kushtetutat janë ndërruar shumë herë, por ky nen ka mbetur i pa ndryshuar.

Delegatët e parlamentit të cilët më 21 janar 1925 e shpallën republikën e parë shqiptare, morën vendimin e radhës edhe për Tiranën.

Pra, 10 ditë më vonë shpallën Tiranën si kryeqytet të Shqipërisë. /KultPlus.com

*Në foto: Anëtarët e Asamblesë Kushtetuese që votuan më 31 janar 1925, Tiranën kryeqytet dhe Ahmet Zogun president

Media britanike ‘Time Out’: Tirana mes qyteteve më të mira për t’u vizituar në Evropë në 2025

Udhëtimet po bëhen gjithnjë e më të shtrenjta në Evropë dhe shumë nga destinacionet e njohura në Greqi, Spanjë dhe Itali janë prekur nga turizmi masiv dhe çmimet kanë vazhduar të rriten, shkruan Sophie Dickinsonnë një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Time Out”.

Nëse buxheti juaj është shtrënguar këtë vit, ekzistojnë ende shumë vende që ofrojnë pushime me kosto të përballueshme.

Këto destinacione më pak të njohura nuk janë të mbipopulluara me turistë dhe fluturimet atje ofrohen me çmime shumë më të lira.

Në listën tonë të destinacioneve, ne kemi renditur 14 qytetet më të lira dhe më të mira për t’u vizituar në Evropë këtë vit.

Tirana, Shqipëri

Vija e bukur bregdetare e Shqipërisë është shndërruar në destinacionin më të kërkuar gjatë dy viteve të fundit – si një alternativë buxhetore ndaj Greqisë, Spanjës dhe Italisë.

Gjatë vizitës tuaj në Shqipëri nuk duhet të humbisni  kryeqytetin e tij – veçanërisht nëse po kërkoni një pushim buxhetor në qytet.

Tirana është e zhytur në historinë e epokës komuniste: Bunk’art 1, një bunker i Luftës së Ftohtë i kthyer në muze, dhe një nga atraksionet më të njohura të qytetit kushton vetëm 4 paund për ta vizituar.

Ndërsa shumë ndërtesa tradicionale që atëherë u janë nënshtruar ndryshimeve të gjalla në formën e artit të rrugës.

Gjithashtu, Tirana ofron restorante të shkëlqyera si “Mystic 2” dhe bare si “Radio Bar”, të cilat shërbejnë pjata dhe kokteje të shkëlqyera me çmime të përshtatshme.

Qytetet më të lira dhe më të mira për t’u vizituar në Evropë këtë vit:

1.Tiranë, Shqipëri
2. Kaunas, Lituani
3. Porto, Portugali
4. Zagreb, Kroaci
5. Riga, Letoni
6. Cesky Krumlov, Republika Çeke
7. Bukuresht, Rumani
8. Hull, BM
9. Sofje, Bullgari
10. Argos, Greqi
11. Krakov, Poloni
12. Beograd, Serbi
13. Marsalforn, Maltë
14. Graz, Austri    /atsh/ KultPlus.com

Tirana në dimër

Poezi nga Ismail Kadare

Fryn erë e dimrit, fishkëllen si bishë
Që nga Gjykatë e Lartë në Parlament.
Tirana gdhin, aq pabesisht e hijshme,
Sa s’di ç’ta marrësh, delir apo qytet.

Zgjohet sërish, me atë emër të tmerrshëm,
Që një mijë vite rreh ta heqë më kot.
Vërtetin gjethet dantealigershëm
Si shpirtra që nuk patën trupa dot.

Përballë tyre, zyrtarë të pashpirt,
Në varg veturash rendin, s’dihet ku.
E verbër si të tjerat ngjan kjo ditë
Ngaqë askush s’beson askënd, askund.

2
Në një mëngjes të tillë ç’të bësh më mirë,
Se sa të shkosh në klubin “Davidoff”?
Të zësh një kënd mu te qelqnajë e ngrirë
Dhe mendjen mundësisht ta çosh në off.

Në kafene ka për çdo punë një qasje,
Të tillë që kurrkënd nuk e gjen dot.
Për tri mijë euro porosit një vrasje,
Për katër mijë, titullin vikont.

Për gjithçka flitet, pronat, asgjëkundin,
Çmimin Nobel a një veturë të re,
Për zgjedhjet dhe dekretet krejt të fundit
Të zotit president me emër hebre.

Flitet për mllefe, për kupën që u mbush,
Për Jezu Krishtin a ndjesën fill pas kobit.
Në njërën nga tryezat shpall dikush
Një skicë të re të historisë së kombit.

Pas tij, kur etërit tanë një vjeshtë dolën për pre,
Një shkabë rrëmbyen në trojet e mëdha.
Më lehtë u merrje shpirtin se atë shpend,
Ndaj bota u lodh e shkabën ua la.

Krenarë që Romën e Bizantin zhvatën,
Jo një kasolle vllahu në Ballkan,
E vunë në flamur të tyre shkabën
Dhe bij të saj u shpallën anembanë.

Kështu në kafene kjo punë merr qasje
Me “kundra” e “pro” të bujshme, natyrisht.
Okej, për tri mijë euro, thotë vrasësi,
Për dukën dhe dukeshën bashkë, dyfish.
3
Mesdita ia beh, si grua e dehur tapë.
Temperatura e dollari zbresin prap.
Po shqyhen celularët: okej, shkërdhatë,
Rrofsh, je yll bote, e tung, e top, e ****.

A shqip është kjo llahtarë apo dreqnisht?
Për gjithçka flitet, heshtet për gjithçka.
Ja të dy palët, xhelatë, viktima e ish,
Kujtime shkruajnë netëve me mllefe të mëdha.

Po ç’është ky popull që në gropë i shtrirë
Kujton aq krenarisht se është në majë?
Dhe kur përkunër, nga gropa del i lirë,
Jam i rrëzuar! Klith me thirravaj?

Një makth i dalë nga një gjumë i marrë
Më i zbërthyeshëm se ky komb do të qe.
Ca trumba zogjsh me curle e celularë
Që nëpër mjegull klithin, nëpër re.

4
Pse gjethet befas prarim kurore marrin,
Tek shtrohen si qilim mbi bulevard?
Kambana e katedrales së Shën Palit
Trishtueshëm bie si me peng e aht.

Ç’nuk pjell ky vend, horra, shenjtorë e tmerr,
Zonja Makbeth e pranga e perla e hekura.
Dhe ja tani njëra pas tjetrës nxjerr
Dy mbretëresha, që të dyja të vdekura.

Nuk qenë robina jo, rrëmbyer vonë,
Pas dokeve kreshnike a në pritë.
Kanë ardhur vetë, ndonëse qenë në fron
E para veç një vit, e dyta as një ditë.

Dhe katedralja i përcjell me vaj
Dy mjellmat e gabuara, të mekura.
Ato që s’erdhën për kurorë, veç për varr,
Të brishtat zonja, mbretëreshat e vdekura.
5
Në klubin “Davidoff” qelqnajë e ngrirë
Dremitje dite sjell s’di se nga ku.
Një si madonë e lodhur më është përhirë,
Që italishtja gjuhë mund t’ishte gjithashtu.

Lehonë e zbehtë pas lindjes së kaltëreme,
Në të njëmijtin e treqindin vit,
Më shumë se Krishti madonën, kjo poemë
E lodhi ndoshta gjuhën italisht.

O këto pamje i njoh dhe nuk i njoh,
Këto tri kate, rradhët, ashensorët,
Ku hypin, zdrypin, klithin obobo,
Rufjanët, mëkatarët dhe mizorët.

Të gjithë janë aty, rrahin më kot
Të ndërrojnë katet, por katet s’ndërrohen kurrë.
Të zes, në mjegull shtyhen sindozot,
Ish-korbat e së zezës diktaturë.

Nga bie dalja? Ku ndodhet Purgatori?
Nga pyetjet sheshi gumëzhin si zgjoi.
Shkodran je ti? Ç’plenum i zi të polli?
Më ngriti i dyti, i gjashti më rrëzoi.

Një zë gjëmon: këndej plenumi i katërt,
Piktorët andej, i pesti rreth u mbush.
Shkrimtar spiun je ti? Rend te i shtati.
Në s’do të digjesh te i teti shkrumb.

Rendni, fatzinj, mëshirë për ju nuk ka,
Ashtu siç ju nuk patët për askënd.
S’ka vend ndërkaq te Tmerret e Mëdha,
As te Politbyroja nuk ka vend.

Me ngut po shtohet një Gropë e Hon i Ri,
Bri Lugjezezës një tjetër Lugjezezë.
I nënti rreth po mbushet, dhe ai.
S’ka mbetur veç një vend për Zonjën e Zezë.

6
Në kafene ka rënë njëfarë qetësimi.
Shpirti pushim kërkon, e ndoshta mall.
Anëdete blu, plazhe të shkreta dimri,
Hotele ku nuk mbërrin i ftohti i madh.
Një grua e mjegullt, shfaqur te qelqnaja
M’u duk se më kujtonte një premtim.
Vdekja s’më la, atë premtim të mbaja,
I thashë më në fund plot pikëllim.

Ajo më pa habitshëm që pas qelqit:
Nuk të marr vesh, kjo gjuhë më bën ujem.
Në qoftë se ti, siç thua, je i vdekur,
Atëhere mua ç’më mbetet që të jem?

S’e di, i thashë, me habi të ftohtë,
Tek shpirti prapë me pikëllim m’u mbush.
Dikush nga ne të dy s’është më në botë,
Po cili a cila, këtë s’e di askush.

Një copë herë me shenja morëm e dhamë.
S’kuptoheshim, veç kishim mall e mund.
Gjersa ajo u tret te qelqi i madh
Dhe unë mbeta shkret në kundaskund.

7
Mbrëmja po bie. Tirana rrotull bllokut
Nis të stoliset për ballo a për orgji.
Një foshnje e rastit, e paligjshme e Nju-Jorkut,
Një ëndërr xhuxhe a shkërbim i tij.

Në borxhe e gjyqe rrokaqiejt vërtitin
Drita dhe bare rrotulluese lart.
Poshtë tyre, luanesha të përgjumura në pritë,
“Amerikan”, “Raiffeisen” e “Credin’s Bank”.

Por s’do t’ia dijë askush për borxhe a gjyq,
Të dehur qejfit krejt a marrja e hakut.
I gjatë, si natë e ankthshme n’udhëkryq
Shfaqet mes brymës kryebashkiaku.

Kull e Sahatit po tregon një orë,
Që ndoshta kundërshtohet si çdo gjë.
Në sallat e muzeut të fundit vizitorë
Ja muzgu si në kurth befas i zë

8
Kështu në një fund dite ajo mu shfaq
Fantazmë e kombit si e Hamletit mbret.
Kish ndryshk e gjak mbi parzm e et per shpage
Dhe kumt të frikshëm kish në sytë e vet.

Une ja besova fjalët, kumtin, ahtet,
Gjithmonë ka një fantazmë qe lyp dicka prej nesh,
Pastaj ajo kërkoi atë që s’lypet artin.
Tek fjalen “popull” tundtte si rrebesh.

Te falem per ç’me dhe, veç mos me lyp ti mos,
Një borxh që nuk ta kam. Të kërkoj ndjesë
Qe dot s’të mbrojta, s’të mbrojta e sidomos,
Prej vehtes tënde, armikut tënd të tmerrshem.

Ti rrugën tënde ke në këte botë të ftohtë,
Shkrimtari do a s’do ka rrugen e vet.
Të mbroftë Zoti, a marrezia të mbroftë,
Tjetër hyjni unë kam. Pra mirëmbetsh!

Ska “mirembetsh!” fantazma klithi. Mejet
Ti sndahesh dot, mbi toke apo nen toke!
Nu ngritshim, te dy do cajme rete
Ne rencim ne humnere, do biem tok.

Klithmën e saj kaq kohë pata në vesh,
Here si rënkim, si urdhër a si vaj
Kërkonte që gjithkund ta mbart si peshe,
Porsi Ankizin at, mbi shpinë ta mbaj.

Të gjithëve kjo klithmë na ndjek si nëpër gjumë.
I vogël është planeti sigurisht,
Si një shtëpi e ngushtë, ku në bodrum
Dikush klith: “ndihmë!” dhe ti, s’di si ta ndihsh.

Mesnata shkon Tirana dot nuk fle.
Po flet përcart si shpirt që kërkon ndihmë
Një metropol me kryet krejt në re,
Kryeqytet me emrin krejt enigmë.

Në ç’makthe e gjete, ç’kumt aty ke ndryrë?
Ç’urdhër ke fshehur, kë do trembësh me të?
Fryn erë e dimrit, si ulkonjë e ngrirë,
Ajo që s’jep përgjigje për asgjë./ KultPlus.com

Atmosfera festive në Tiranë “rrëmben” vëmendjen e medias prestigjoze “Reuters”

Atmosfera festive e krijuar në kryeqytet në sheshin “Skënderbej” ka tërhequr vëmendjen jo vetëm të shqiptarëve, por edhe të huajve.

Media prestigjioze “Reuters” i ka bërë jehonë pamjes magjepsëse që ofron qyteti gjatë orëve të mbrëmjes, ku pemët e Krishtlindjes dhe ndriçimi i vendit të jep një ngrohtësi të ëmbël.

“Një pamje me dron të tregut të Krishtlindjeve në sheshin “Skënderbej” në Tiranë 18 dhjetor, 2024”, shkruhej poshtë postimit të bërë nga media prestigjioze./atsh/KultPlus.com

Urbanistika, arti e dizajni bëhen bashkë për të zbukuruar Tiranën

Ka nisur në Qendrën për Hapje dhe Dialog (COD) një nga iniciativat më të reja artistike që bën së bashku urbanistikën, artin dhe dizajnin për të krijuar një qytet më të bukur gjatë festave.

Aktiviteti “Mirëmbrëma Tirana” i jep mundësinë studentëve të urbanistikës të kontribuojnë me vizatime të detajuara të zonave urbane të kryeqytetit, të cilat do të shndërrohen në shandane ndriçues. Kjo do të mundësojë jo vetëm një ndriçim artistik, por gjithashtu do të krijojë një atmosferë të veçantë duke ndërthurur artin dhe funksionalitetin dhe duke i dhënë Tiranës një identitet estetik dhe një përvojë unike për qytetarët dhe vizitorët.

Përmes këtij procesi, Tiranës i jepet mundësia të transformohet në një qytet tërheqës, ku dizajni dhe arkitektura bashkëpunojnë për të pasuruar hapësirat publike dhe për të krijuar një mjedis ku estetika dhe prakticiteti bashkohen në harmoni./atsh/KultPlus.com

Tirana, Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut, Veliaj: Hapim dy muze të rinj

Kryeqytetit do t’i shtohen dy muze të rinj përgjatë vitit 2025. Lajmin e dha kryebashkiaku Erion Veliaj gjatë një dëgjese për buxhetin e vitit të ardhshëm në shkollën “Sami Frashëri”.

Ai theksoi se në kuadër të vitit kur Tirana do jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës, do të investohet në dy muze lokalë.

“Një muze tashmë e kemi blerë, është në pronë të bashkisë, janë Sarajet. Fillimisht, na u desh ta mbronim që të mos digjej, pastaj e bleu bashkia e Tiranës për ta kthyer në një muze të qytetit, një shtëpi që është vërtet monument kulture. Shtëpia tjetër është garnizoni, ndërtesa kryesore te Garda. Edhe aty duam të kemi një muze të trashëgimisë tonë lokale. Vitin tjetër kur Tirana do të jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës do të investojmë në dy muze lokalë. Ndërkohë, për teatrin, le të më padisin ditë e natë, ai do të bëhet më i fortë, më i bukur, më i madh për 100 vitet e tjera”, tha ai.

Veliaj ftoi të gjithë nxënësit e shkollave që të bëhen pjesë e aktiviteteve që do të mbahen vitin e ardhshëm, kur Tirana do të jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës. Duke cekur zhvillimet në dekadën e fundit në kryeqytet, kryebashkiaku deklaroi se sot Tirana numëron rreth 11 milionë turistë, falë punës së bërë gjatë këtyre viteve, duke e shndërruar atë në një destinacion të preferuar nga të huajt për të kaluar pushimet e tyre.

“Kam një pyetje për të gjithë dyshuesit: Pse mendoni se vijnë gjithë këta turistë në Tiranë? Sot qendra është e rrethuar nga njerëz që po festojnë festat e fundivitit. Dikush nga jashtë nuk vjen në një vend të huaj të shikojë një rrethrrotullim të madh me 170 mijë makina, por vjen ku ka një hapësirë ku 10 mijë vetë janë duke festuar festat e fundvitit dhe ka aktivitete për fëmijët e për të rritur. Nëse nuk do e kishim as Muzeun e Gjetheve, as Muzeun Kadare, as Muzeun Dritëro Agolli, për çfarë do vinin në Tiranë? Brezi i ri nuk e mban mend fare se mendojnë që Tirana ka qenë gjithmonë kështu, por ne të tjerët po. Kur ti ke një koncert të Dua Lipës, të Rita Orës, të Ricky Martin, të Iglesias, të DJ të ndryshëm, vijnë dhe turistë nga vende të tjera”, nënvizoi Veliaj.

Kryebashkiaku Velija tha se “sot Tirana ka pritur mbi 11 milionë turistë deri në nëntor. Deri në fund të dhjetorit o do i afrohemi o do i kalojmë 12 milionë, pra praktikisht mesatarisht 1 milionë turistë në muaj”./atsh/ KultPlus.com

Tirana Art Weekend, Gonxhja: Promovim dhe mbështetje e krijimtarisë bashkëkohore

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja u shpreh sot se një tjetër aktivitet i është shtuar Tiranës, si një mundësi për të promovuar artistë të ndryshëm bashkëkohorë. Tirana Art Weekend është ngjarja e parë publike e AVAN (Albanian Visual Arts NetWork), që mbledh aktorët kryesorë të skenës së pavarur të arteve pamore në Shqipëri dhe përreth, duke ofruar një platformë për ekspozita dhe shfaqje artistike të ndryshme.

“Kjo fundjavë arti është një mundësi për t’u njohur me punën e shumë artistëve, hapësirave të ndryshme ekspozuese, organizatave kulturore dhe kolektivave artistikë lokalë, të cilët janë bashkuar nën një program të përbashkët, i cili përfshin aktivitete të ndryshme si ekspozita, prezantime dhe diskutime. Tirana Art Weekend ka për qëllim të promovojë dhe të mbështesë krijimtarinë bashkëkohore, duke e vendosur Tiranën në qendër të skenës ndërkombëtare të artit, përmes një bashkëpunimi të ngushtë mes artistëve, institucioneve dhe komunitetit”, thotë Gonxhja në një postim në rrjetet sociale.

Ky aktivitet mbështetet nga Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, në kuadër të Javës Kombëtare Kulturore, si dhe nga Delegacioni i Bashkimit Evropian në Shqipëri, dhe është një mundësi për të festuar dhe përforcuar lidhjet kulturore ndërmjet Shqipërisë dhe vendeve të tjera evropiane.  Gjatë kësaj fundjave arti, Tirana Art Weekend sjell dhjetëra artistë të njohur, si dhe projekte që përfshijnë një gamë të gjerë mediatikash dhe shprehjesh artistike./atsh/ KultPlus.com

Kosova dhe Shqipëria mbyllin edicionin e III-të të Javëve Kulturore Ndërkombëtare

Për shtatë muaj me radhë, Tirana dhe shumë qytete të tjera të Shqipërisë u gjallëruan nga qindra aktivitete kulturore, organizuar në kuadër të Javëve Kulturore Ndërkombëtare, program i Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.

Gjithçka nisi me Javën Kulturore të Evropës, ndërsa për herë të parë pjesë e këtij edicioni të tretë, u bënë edhe shtete si Brazili dhe Meksika, që sollën në vendin tonë më të mirën e tyre.

Javët Kulturore Ndërkombëtare, pjesë e së cilës ishin 20 shtete të ndryshme do të përmbyllen me Kosovën që sëbashku me vendin tonë, nga data 21 deri më 30 Nëntor do të organizojnë një mori eventesh artistike në Tiranë, Durrës dhe Shkodër.

Aktivitetet nisin me një workshop edukues për fëmijë tek Galeria Kombëtare e Arteve në Tiranë.

Fëmijët do të kenë mundësi  të njihen nga afër me regjistrin e katalogut fizik te bibliotekarit. Gjithashtu të shikojnë nje video dokumentar mbi GKA ku do njihen me godinën ekzistuese dhe sallat ekspozuese dhe do të diskutojnë rreth artistëve më të njohur dhe veprave të tyre në fushën e Artit Figurativ.

Aktivitetet do të vijojnë me një ekspozitë me në fokus inteligjencën artificiale që do të hapet më 22 Nëntor në teatrin Aleksandër Moisiu dhe Qendrën Kulturore për fëmijë në Durrës. Biseda-Ekspozitë me Artistin Eshref Qahili: “Arti bashkëkohor kosovar në kohën e inteligjencës artificiale”, që është pjesë e Bienales Ndërkombëtare të Artit Bashkëkohor, promovon artin bashkëkohor kosovar dhe thekson rëndësinë e ndërveprimit kulturor ndërmjet dy vendeve tona.

Paralelisht në këtë ditë, por në kryeqytet në hollin koncertor të Teatrit të Operës dhe Baletit në Tiranë do të mbahet koncerti “Side by Side”. Do të jetë sopranoja Besa Llugiqi dhe pianisti Misbah Kaqamak që do të sjellin një performancë unike, duke ngjitur në skenë pjesë nga dy gjenitë botëror të muzikës klasike, Schumman dhe Strauss.

Kurse më 23 Nëntor, tek Piramida do të mbahet Projekti “Të kam në mendje” i Malda Susuri që synon të adresojë sfidat e shëndetit mendor me anë të ndërgjegjësimit dhe reduktimit të stigmës me qëllim krijimin e një komuniteti mbështetës që ndihmon dhe fuqizon individët të përballen më mirë me këto probleme.

Më 25 Nëntor në ora 11:00 në kuadër të 80-vjetorit të Çlirimit, do të keni mundësinë të shikoni koleksionet dhe materialet që pasqyrojnë momentet kryesore të çlirimit. Po ashtu në këtë ditë, më 25 Nëntor, tek COD në Kryeministri do të mbahet sfilata “Krenari mbi supe” që do të sjellë punime të kostumeve tradicionale nga Fëmijët e Kursit të Kostumografisë. Ndërsa në orën 18:00, në ArTurbina në Tiranë do të mbahet koncerti “Jehonë Shqiptare” që do të ngjisë në skenë artistë profesioniste që kanë bërë historinë e artit shqiptar por edhe më gjerë, si nga Shqipëria dhe nga Kosova. Ndërsa në orën 19:00 tek Teatri i Operës dhe Baletit në Tiranë, do të mbahet opera e parë kosovare “Goca e Kaçanikut”. Një histori dashurie, trimërie dhe lirie, e bazuar në novelën e Milto Sotir Guros e sjellë në jetë me regjinë e regjisorit Nikolin Gurakuqi, ky produksion vjen si një homazh për Festën e Flamurit.

Kurse nga data 26 deri më 30 Nëntor, në Bibliotekën Kombëtare do të çelet një ekspozitë për 150 Vjetorin e Lindjes së At Shtjefën Gjeçovit, veprat kërkimore të së cilit apo mbledhja e traditave shqiptare, veçanërisht kodifikimi i Kanunit të Lek Dukagjinit, mbeten një thesar i pazëvendësueshëm për kulturën dhe traditën tonë.

Shkodra Elektronike, projekt muzikor i dy emigrantëve shqiptarë të rritur në Itali, shumë larg qytetit të tyre mëmë, Shkodrës, do të gjallërojnë Teatrin Metropol mbrëmjen e 26 Nëntorit.

Po ashtu, kjo ditë do t’i përkushtohet dhe gastronomisë. Shije Shqiptare, panairi i madh i produkteve nga të gjitha trevat shqiptare do të jetë një mundësi për shijuar një pasuri shijesh dhe aromash tradicionale nga Shqipëria dhe Kosova.

Ndërsa në Teatrin Migjeni në Shkodër më datë 27-të do të mbahet koncert nga Ansambli Kombëtar i Këngëve dhe Valleve “Shota” që do të performojnë këngë dhe valle të bukura nga trevat shqiptare, të cilat pasqyrojnë traditën dhe kulturën e pasur të popullit shqiptar. “Tingujt që sollën lirinë” do të jetë koncerti që paralelisht në këtë ditë do të mbahet në Teatrin e Operas dhe Baletit në Tiranë. Ky koncert gala, pjesë e së cilit do të jetë edhe Orkestra e Forcave të Armatosura, do të vendosë në skenë muzikën më të mirë shqiptare me temën e luftës nacional-çlirimtare, organizohet po ashtu në kuadrin e 80-vjetorit të çlirimit të Shqipërisë.

Ndërkohë nga datat 26 deri më 30 Nëntor, tek sheshi para Teatrit Kombëtar do të jetë e hapur një tjetër ekspozitë, ajo e fotografisë “Keep calm and smile” e fotografit me famë botërore nga Kosova Korab Basha. Ekspozita që sjell 25 fotografi bardhë e zi i kushtohet të rinjve dhe të rejave, që janë bërë pjesë e Forcës së Sigurisë së Kosovës.

Me datë 28 Nëntor të gjithë shqiptarët mblidhen bashkë në Tiranë më 28 Nëntor, për të kremtuar 112 vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë. Në një paradë me ngjyra Kuq e Zi në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, me kostumet e këngët nga çdo trevë shqiptare, në një bashkim vëllazëror festimesh të paharrueshme, ky aktivitet premton shumë emocione.

Gjatë Javës Kulturore të Kosovës nuk do të mungojnë as shfaqja e filmave. “Bota Jonë”, 117, Pa vend, Si e verdhë e sëmurë, Krahët e punëtorëve, Rrugës, Hana e re, Prishtinë 2002 dhe Sign, janë filmat që do të transmetohen në Kinemanë “Maks Velo” në Tiranë më datat 28, 29 dhe 30 Nëntor.

Java Kulturore e Kosovë- Shqipëri do të përmbyllet me festivalin “Tirana Art Weekend”, që do të mbahet nga datat 29 Nëntor deri më 2 Dhjetor tek shtëpia e të përndjekurve në Tiranë. Ky aktivitet bashkon aktorët kryesorë të skenës së pavarur të artit në Shqipëri, duke përfshirë hapësira ekspozuese, organizata kulturore dhe kolektivët artistikë vendas nën një program të përbashkët.

Javët Kulturore Ndërkombëtarë për 7 muaj me radhë, përveç se sollën kultura të ndryshe në vendin tonë, u dhanë edhe mesazhe të forta për gjithëpërfshirje, diversitet dhe të drejtat e njeriut. JKN patën për qëllim gjithashtu edhe krijimin e urave lidhëse, nxitjen e kreativitetit dhe shkëmbimit kulturor me sytë drejt inovacionit, si një mjet i domosdoshëm për t’i dhënë zgjidhje dhe alternativa sfidave të përbashkëta që bota po kalon.

Edicion i tretë i Javëve Kulturore Ndërkombëtare, çeli siparin e aktiviteteve më darë 1 Maj me “Javën e Evropës” dhe vijoi me Francën, Greqinë, Italinë, Izraelin, Brazilin, Hungarisë, Holandën, Turqinë, Mbretërinë e Bashkuar, Kinën, Gjermaninë, Japoninë, SHBA-në, Kombet e Bashkuara, Austrinë, Spanjën, Malin e Zi, Meksikën dhe Kosova që edhe përmbyll këtë edicion të tretë./atsh/KultPlus.com

Revista spanjolle “El Periódico”, Rama: Tirana sërish në vëmendjen e mediave të huaja

Kryeqyteti i Shqipërisë, Tirana, është sërish në vëmendjen e mediave të huaja.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale artikullin e botuar në revistën spanjolle “El Periódico”.

“Revista spanjolle “El Periódico” e cilëson Shqipërinë si një “parajsë” turistike, ku kryeqyteti ynë i gjallë dhe plot ngjyra dallon për historinë dhe modernitetin që ndërthuren natyrshëm”, shkruan Rama.

Duke folur për Tiranën, gazetarja Alba Armida në artikullin e botuar në “El Periódico” shkruan se “në këtë qytet historia dhe moderniteti janë të ndërthurura me mjeshtëri. E njohur për diversitetin e saj kulturor dhe arkitekturën plot ngjyra, Tirana njihet për frymën e saj novatore dhe trashëgiminë e pasur kulturore. Ndër gjërat thelbësore të saj spikat Sheshi Skënderbej, zemra e qytetit, ku qëndron shtatorja e heroit kombëtar shqiptar, Gjergj Kastrioti Skënderbeut”.

Në artikullin e “El Periódico” një vend të veçantë zënë edhe qytetet e Sarandës, Gjirokastrës, Korçës , Gjirokastrës dhe Beratit./atsh/KultPlus.com

Tirana, epiqendra e re për aktorët e Ballkanit

Një javë e mbushur me emocion dhe kreativitet pritet të zbulohet në kryeqytetin shqiptar, ku ngjarja “OneMinuteMonologue-Balkan Focus” do të nisë nga e diela, më 10 nëntor pikërisht ne qytetin e Tiranes i cili së fundmi po kthehet në një epiqendër për botën e filmit.

Organizuar nga Agjencia e Industrisë Kreative të Bashkisë së Tiranës, FILMMAKERS EUROPE dhe kompania e mirënjohur me fame botërore Spotlight do të mbledhë 37 aktorë ndërkombëtarë dhe 6 drejtorë kastingu të famshëm, duke ofruar një mundësi unike për të njohur dhe zhvilluar talente  nga Ballkani.

Ky edicion i parë do t’i dedikohet një trajnimi intensiv të cilin do ta drejtojnë emra të njohur në industrinë e filmit të cilet sot bashkëpunojnë me platforma të rëndësishme si Netflix, HBO, WarnerBross, sic jane Ellen Sofie Michelsen, Lana Veenker, Marina Wijn, Maurilio Mangano, Sofia Dimopoulou dhe Timka Grin. Pjesëmarrësit do të përfitojnë nga një trajnim tre-ditor, i cili do t’i ndihmojë ata të përmirësojnë aftësitë e tyre në teknikat e self-taping, audicioneve dhe strategjive për të rritur vizibilitetin në arenën ndërkombëtare.

Kjo ngjarje nuk është vetëm një mundësi për aktorët që të zhvillojnë karrierat e tyre, por gjithashtu një shans për të treguar potencialin e artit filmik në rajon.

Me angazhimin e organizatorëve për të tërhequr vëmendjen e profesionistëve të industrisë, “OneMinuteMonologue-Balkan Focus” synon të tregojë se Ballkani është plot me talente të jashtëzakonshme që meritojnë të njihen dhe t’i jepet një platformë për t’u shfaqur.

Pjesëmarrësit do të kenë mundësi të eksplorojnë kulturën vibrante të Tiranës gjithashtu.

Tirana është gati për të treguar se sa shumë ka për të ofruar./atsh/ KultPlus.com

Velijaj viziton kantierin e Teatrit të Ri: Tirana do të jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut

Puna për Teatrin e Ri po ecën me ritme të shpejta, teksa pritet që brenda vitit 2025 të përfundojë karabinaja e godinës. Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj dhe Drejtori i Teatrit Kombëtar, Altin Basha, së bashku me një grup kritikësh, drejtorë teatrosh dhe gazetarësh nga vende të ndryshme të Europës, vizituan kantierin e Teatrit të Ri, si dhe njohën vizitorët me projektin dhe ecurinë e punimeve.

Kryebashkiaku Veliaj tha se Teatri i Ri do të jetë njësoj me teatrot e tjerë të Europës dhe do të mirëpresë artistët dhe publikun siç i ka hije. Ai shtoi se vendi ecën përpara vetëm duke parë nga e ardhmja.

“Është një kënaqësi e veçantë që pritëm një grup njerëzish që merren me teatër, që prodhojnë art dhe kulturë, nga dhjetëra teatrot e Europës, të cilët panë se si edhe në Tiranë arti dhe kultura prodhojnë ekonomi, njësoj siç ne shohim që kjo ndodh në Itali ose në Greqi. Ne duam të provojmë se edhe në Tiranë, të qenit Kryeqyteti Europian i Rinisë, pastaj Qyteti Europian i Sportit, por sidomos vitin tjetër kur Tirana do të jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut, prodhon ekonomi për vendin. Jo vetëm ata që punojnë në industrinë teatrore, por edhe turistët, apo ata që vijnë si spektatorë, konsumojnë, qëndrojnë në hotele, prodhojnë energji ekonomike për qytetin. Ne duam ta kthejmë 2025 në një histori suksesi edhe për Teatrin e Ri, i cili të paktën vitin tjetër të mbarojë si ndërtesë. Duam që vitin kur Tirana të jetë Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut të shkëlqejë po njësoj si me titujt e tjerë. Fakti se në Tiranë do të vijnë të gjitha trupat e Mesdheut, na jep një mundësi që, bashkë me Ministrinë e Kulturës, Teatrin Kombëtar dhe Bashkinë e Tiranës, të tregojmë më të mirën tonë”, tha Veliaj.

Ai nënvizoi se Teatri i Ri po ndërtohet për 100 vitet e ardhshme. “Sa më shumë afrohemi drejt Bashkimit Europian, të asaj që është vizioni “Shqipëria 2030”, aq më shumë duhet të evropianizohet çdo hapësirë. Edhe pjesa e Teatrit të Ri, pavarësisht se gjithmonë do të ketë debate për ndryshime, ndryshimet gjithmonë provokojnë një diskutim publik. Në fund ne duhet të marrim vendime dhe duhet t’i kemi teatrot njësoj siç i ka Bashkimi Europian, me ajër të kondicionuar në verë dhe me ngrohje në dimër. Kjo do të thotë se po ndërtojmë një teatër për 100 vitet e ardhshme, jo për 100 vitet e shkuara. Vetëm duke parë nga e ardhmja, vetëm duke ecur përpara, mund të prodhojmë histori suksesi. Unë jam i privilegjuar që Bashkia e Tiranës ka mbështetur këtë super paraqitje të këtij bashkimi, të kësaj energjie të jashtëzakonshme kreative, të teatrove të Shqipërisë edhe të Kosovës. Më vjen mirë që kjo kornizë, kjo tablo, ka qenë sot përballë gjithë përfaqësuesve të teatrove europiane. Ka qenë edhe një mundësi e jashtëzakonshme për të treguar se ‘Po’, në këtë qytet ka debat, por në këtë qytet merren edhe vendime për të ecur përpara”, nënvizoi Veliaj.

Drejtori i Teatrit Kombëtar, Altin Basha tha se me Teatrin e Ri, Shqipëria po hyn në procesin e ndërkombëtarizimit të hapësirës teatrore. “Patëm mundësinë t’i prezantojmë kantierin e Teatrit të ri Kombëtar një grupi të madh me kritikë, gazetarë dhe drejtorë teatrosh nga e gjithë Europa, të cilët kanë ardhur këto ditë në Tiranë për të ndjekur ‘showcase’ e teatrit shqiptar dhe kosovar. Është një nga aktivitetet më të rëndësishme, ndoshta më unik, në historinë e teatrit shqiptar, që kaq shumë njerëz që merren me teatër të shohin, të vlerësojnë dhe të njohin  kulturën tonë, sigurisht me perspektivën se kjo vizitë do të kthehet dhe do të përkthehet në bashkëprodhime, në pjesëmarrje, në festivale. Shqipëria po hyn në procesin e ndërkombëtarizimit të hapësirës teatrore, me shpresën se në momentin kur Teatri i Ri do të jetë në funksion, e gjithë kjo do të përkthehet në një fluks të jashtëzakonshëm të cilësisë së teatrit”, u shpreh Basha./atsh/ KultPlus.com

“CN Traveler”: Tirana mes qyteteve evropiane perfekte për një ”arratisje” treditore

 A mjafton një ”arratisje” treditore për të kënaqur shpirtin tuaj?

Nëse zgjidhni destinacione që nuk janë shumë larg, por mbi të gjitha emocionuese, mund t’ju sigurojmë se po. Ku do të niset fluturimi juaj këtë herë…?

Kaloni një fundjavë në një nga këto opsione – të përshtatshme për një vizitë ekspres, por të paharrueshme!

Ne ju rekomandojmë të zbuloni 27 qytete evropiane që ndoshta nuk i njihni ende, shkruan Marta Sader në edicionin spanjoll të revistës globale CN Traveler (Condé Nast Traveler).

Tiranë, Shqipëri

Ju kemi paralajmëruar që prej vitit 2016: është koha për të vizituar Shqipërinë, destinacioni i fundit i paprekur nga turizmi masiv në Evropë.

Aty do të gjeni plazhe magjepsëse dhe të pacënuara – që nuk kanë asgjë për t’i pasur zili nga ato të Kroacisë – xhevahirit tjetër gjysmë të egër të kontinentit.

Eksploroni kryeqytetin e saj, Tiranën e gjallë.

Për të shijuar atmosferën e saj, zbuloni lagjen e Bllokut, ku janë të përqendruara kafenetë, restorantet dhe baret më të mira.

Aty mund të hani një darkë të mrekullueshme me një çmim shumë të arsyeshëm, të shijoni një kafe ose birrën vendase (Birra Korça apo Birra Tirana) ose të provoni rakinë, pijen e fortë alkoolike tradicionale.

Nëse doni të rrini zgjuar deri vonë, mund të frekuentoni pub-et dhe baret e saj argëtuese.

Gjithashtu, me ndërthurjen e rrugëve të gjera të mbushura me pallate dhe zona të gjelbra, zona e Bllokut ruan ende stilin arkitekturor tradicional komunist.

Pjesa tjetër e qytetit ruan gjurmët sovjetike në ndërtesat e tij – deri në strehimin e një prej muzeve më të rëndësishme të tij… në një bunker bërthamor.

Revista globale CN Traveler e ka renditur Tiranën mes qyteteve evropiane perfekte për një arratisje treditore:

1-Tiranë (Shqipëri)
2-Bratislavë (Sllovaki)
3-Gdansk (Poloni)
4-Ljubljanë (Slloveni)
5-Gent (Belgjikë)
6-Bologna (Itali)
7-Salzburg (Austri)
8-Beograd (Serbi)
9-Stokholm (Suedi)
10-Valleta (Maltë)
11-Edinburg (Skoci)
12-Lozanë (Zvicër)
13-Innsbruck (Austri)
14-Zagreb (Kroaci)
15-Selanik (Greqi)
16-Dublin (Irlandë)
17-Napoli (Itali)
18-Bristol (Britani e Madhe)
19-Porto (Portugali)
20-Roterdam (Holandë)
21-Kopenhagë (Danimarkë)
22-Hamburg (Gjermani)
23-Antwerp (Belgjikë)
24-Tulouse (Francë)
25-Helsinki (Finlandë)
26-Krakow (Poloni)
27-Oslo (Norvegji) /KultPlus.com

Premiera e “Prokurorit” pas Tiranës e Prishtinës do të shfaqet edhe në diasporë

Në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit në Tiranë u zhvillua dje në mbrëmje premiera e episodit të parë të seralit të shumëpritur shqiptar “Prokurori”, një nga prodhimet më të rëndësishme të kinemasë shqiptare në vitet e fundit. Me regji dhe skenar të Fatmir Dogës dhe producentë Ylli Ujka dhe Çesk Ivanaj, seriali trajton luftën e një prokurori të ndershëm me krimin e organizuar dhe korrupsionin politik.

Ky serial shquhet për pjesëmarrjen e aktorit të famshëm hollivudian, Danny Glover, në rolin e Ambasadorit Amerikan në Tiranë. Danny Glover ka luajtur në disa filma shumë të njohur përkrah Mel Gibson në “Lethal Weapon” apo në filmin kult horror “Saw”.

Regjisori Fatmir Doga shprehu falënderimet e tij për interesin e madh të publikut shqiptar si dhe falënderoi të gjithë pjesëmarrësit në premierë.

“Nuk besoj se ka Oscar më të bukur në botë sesa të shohësh popullin tënd, njerëzit e tu, gjithë këtë interesim sot”, tha Doga. Ai falenderoi veçanërisht producentin Ylli Ujka, për realizimin e kësaj ëndrre.

Sipas producentit, e veçanta e filmit qëndron në faktin se në çdo seri do të ketë yje të Hollivudit.

Pas Tiranës, premiera e serialit “Prokurori” do të vazhdojë në Prishtinë nga 12 tetori dhe do të shfaqet në të gjitha kinematë kryesore, duke sjellë një projekt unik që bashkon talentet shqiptare dhe ndërkombëtare./atsh/KultPlus.com

Ansambli Folklorik “Tirana” zë vendin e katërt në “Cheonan World Dance Festival 2024” të Koresë

Ansambli Folklorik “Tirana” u kualifikua i katërti në Festivalin Ndërkombëtar të Vallëzimit Folklorik “Cheonan World Dance Festival 2024” në Kore.

“Shqipëria u përfaqësua denjësisht nga të rinjtë e Ansamblit, në një konkurrencë të fortë me 30 vende nga e gjithë bota. Nga Franca e deri në Mongoli, performanca jonë u veçua për cilësinë dhe pasionin që e karakterizon.

Bravo! “, ka shkruar bashkiaku i Tiranws, Erion Veliaj./ KultPlus.com

Një tjetër murale stolis Tiranën, Veliaj ndan pamjet

Një astronaut, është muralja më e re e stolisur në fasadën e një pallati në kryeqytet si pjesë e projektit ‘Mural Fest’ në Tiranë.

Pamjet e veprës së përfunduar i ka ndarë kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, në rrjete sociale.

“Një tjetër murale zbukuron Tiranën”, shkruan Veliaj krahas videos.

Në edicionin e gjashtë, 14 murale të reja janë pikturuar për publikun duke i dhënë qytetit më shumë kulturë, dritë dhe ngjyra në ambientet e ndërtesave ku po vendosen. ‘Mural Fest’ organizohet nga Dekor Tirana dhe është kuruar nga artisti i njohur Helidon Haliti./tema/KultPlus.com

Gjetje të kulturës arbërore zbulohen për herë të parë në Shënmri të Tiranës

Arkeologët e Drejtorisë së Shërbimit Arkeologjik pranë IKTK-së kanë realizuar me sukses një gërmim shpëtimi në fshatin Shënmri, ku u zbulua një varrezë që daton në dy periudha historike të rëndësishme: periudhën helenistike dhe mesjetare.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, e vlerësoi si të jashtëzakonshëm këtë zbulim arkeologjik, i cili hedh dritë mbi historinë dhe jetën e banorëve të lashtë të kësaj zone.

Gjatë gërmimeve, arkeologët kanë zbuluar struktura funerare që përmbanin enë qeramike, stoli prej argjendi, bronzi, hekuri dhe qelqi, si dhe armë dhe objekte personale. Këto gjetje unike ofrojnë mundësi të mëdha për të studiuar mënyrën e jetesës dhe zakonet e të dy periudhave.

Stolitë e zbuluara në varret mesjetare ngjajnë me ato të kulturës arbërore të gjetura më parë në Koman, Krujë, Lezhë dhe Përmet, duke treguar për një shpërndarje të gjerë kulturore në Shqipëri.

Për herë të parë gjetjet e kulturës arbërore zbulohen në zonën e Tiranës, duke i shtuar vlerë të jashtëzakonshme trashëgimisë kulturore të kryeqytetit.

Ekspertët e IKTK-së do të vazhdojnë të dokumentojnë dhe analizojnë zbulimet, ndërsa hapi i ardhshëm do të jetë lokalizimi i vendbanimeve që duhet të jenë afër varrezës së zbuluar./atsh/KultPlus.com

TIFF sjell mbi 200 filma në kinematë e Tiranës

Nisi mbrëmë në Tiranë, edicioni i 22-të i “Tirana International Film Festival” (TIFF). Mbi 200 prodhime të kinematografisë shqiptare e ndërkombëtare do të shfaqen në këtë festival, deri më datën 28 shtator.

TIFF është kthyer tashmë në një nga eventet kulturore më të rëndësishme në vend. Filmat e përzgjedhur prej organizatorëve do të shfaqen në disa lokacione: Kinema Millennium, Qendra e Artit Agimi, Salla “Tonin Harapi” pranë Liceut Artistik dhe Kinema “Maks Velo”, në të cilat studentët do të mund të përfitojnë një ulje prej 75% nga çmimi i biletës.

Pas një parakalimi të kineastëve në tapetin e kuq, nata e parë e festivalit u çel me filmin “Parthenope”, filmi i ri i regjisorit të mirënjohur Paolo Sorrentino, i cili pati në TIFF premierën ekskluzive.

Ashtu si edhe në edicionet e mëparshme, filmat pjesëmarrës në garë janë ndarë sipas kategorive. Ndërsa premiera botërore e filmit “Kapedani” të restauruar në 4K do të shfaqet gjatë TIFF në kinema Millenium.

Ky edicioni i TIFF-it i bën homazh njërit prej aktorëve më të mëdhenj të të gjitha kohërave, Marcello Mastroianni-t, duke shfaqur disa filma në sesionin RetrospecTIFF.

Ashtu si edhe në edicionet e tjera, filmi më i mirë i shkurtër në “TIFF 2024” do të kualifikohet për çmimet “Oscars 2025”, si dhe “European Film Awards 2024”. Filmat studentorë të përzgjedhur zyrtarisht në “TIFF” kanë të drejtë të konkurrojnë për çmimet Student Academy (SAA). Këtë vit, për herë të parë, do të ketë një juri speciale të formuar nga studentë të Universitetit të Arteve, të cilët përveç vlerësimit të filmave të zgjedhur në kompeticionin zyrtar do të jenë aktivë pas çdo seance./atsh/KultPlus.com

Gonxhja: Tirana, për tre javë kryeqendër e baletit të niveleve ndërkombëtare

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit Blendi Gonxhja, u shpreh se, Festival i Baletit Bashkëkohor do të shndërrojë Tiranën, për tre javë në një kryeqendër të baletit bashkëkohor të niveleve ndërkombëtare.

Gonxhja tha se, ky event i rëndësishëm kulturor do të përqendrohet në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit, Teatrit Kombëtar, Sheshit “Skënderbej” dhe në oborrin e Vilës 31.

Ndërkohë koreografi shqiptar me famë botërore Angjelin Preljocaj në një konferencë frymëzuese për shtyp, që shënon fillimin e një serie aktivitetesh artistike në Shqipëri, International Dance Festival, mbështetur nga Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit dhe Qeverisë Shqiptare, si dhe Bashkisë Tiranë, zbardhi detaje të këtij Festivali.

Maestro Preljocaj ndau vizionin e tij mbi artin bashkëkohor, duke sjellë një frymë të re për skenën tonë kulturore.

Ky takim u mirëprit nga artistë dhe dashamirës të artit, që e cilësuan si një hap të rëndësishëm drejt fuqizimit të lidhjeve kulturore ndërkombëtare.

International Dance Festival Tirana çel siparin sonte, me “Liqenin e Mjellmave” një klasik magjepsës i cili sjell në skenë elegancën dhe dramën, duke rrëfyer historinë e dashurisë së ndaluar mes Odettës dhe Princit Siegfried, mes muzikës së pavdekshme të Tchaikovsky-t./atsh/KultPlus.com

Parku Kombëtar i Malit të Dajtit, Rama: Mozaik i natyrës që i rri mbi krye Tiranës

Mali i Dajtit, vetëm 22.4 kilometra larg qendrës së kryeqytetit, 1 613 metra mbi nivelin e detit, është një tjetër atraksion i mrekullueshëm për turistët e huaj që vendosin të vizitojnë vendin tonë.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale pamje nga Parku Kombëtar i Malit të Dajtit, një mozaik i natyrës që i rri mbi krye Tiranës duke ofruar mundësi për aktivitete të llojllojshme dhe peizazhe të jashtëzakonshme.

Mali i Dajtit me peizazhet pyjore të ahut, dushkut, gështenjave, qershive, frashërit, pishave të zeza, të fton të shkëputesh tërësisht nga jeta urbane e Tiranës për t’u bërë pjesë me natyrën.

Me rreth 26 lloje drurësh dhe shkurresh pyjore, të cilat mbulojnë rreth 80 % të territorit, bimësh e barishtore, kafshët dhe shpendët e egra, dy majat dominuese, “ballkonet”, që qëndrojnë mbi shkëmbinjtë e pjerrët, kjo zonë është kthyer në një atraksion për turistët e huaj, që pëlqejnë natyrën dhe aventurën.

Vizitorët mund të shijojnë edhe pamjet spektakolare të perëndimit të diellit që në mbi 1000 metra lartësi ofrojnë një spektakël të mahnitshëm, duke u shoqëruar dhe nga një pafundësi dritash vezulluese të Tiranës.

Vera Zheji, zëri simbol i Radio Tiranës

Vera Zheji Zëri, simbol i Radio Tiranës, vdekur në moshën 91-vjeçare. Lajmi i hidhur është bërë i ditur nga familjarët e saj.

“Sot në mëngjes, nëna ime Vera Zheji, u largua nga kjo botë. Kaloi pak jave të rënda, po iku qetësisht nga shtëpia e familja e saj sot në të gdhira. Në emrin e saj falenderoj gjithe miqtë e shumtë e dashamirësit që e kanë ndjekur, përkrahur e respektuar nëpër vite, të cilët ajo deri në fund i kujtonte me dashuri e mirënjohje. Kjo është jeta! Zoti na ndihmoftë të gjithëve ta mbyllim mirë kohën që na mbetet në këtë botë”, shkruan vajza e saj në Facebook.

Zheji është pinjolle e dinastisë kulturore, motra e gjuhëtarit dhe filozofit të madh Petro Zheji.

Ajo lindi më 30 Janar 1933 në Tiranë. Kur ishte vetëm 15-vjeç, në vitin 1948, Vera Zheji u bë një zë popullor kur nisi të lexonte emisione letrare përpara mikrofonit të Radio Tiranës. Ajo krijoi emisione të ndryshme e mjaft të ndjekura në radio, si Bota e përrallave, Universiteti popullor i radios, Enciklopedia e radios e disa të tjera, të cilët u identifikuan me mënyrën e saj unikale të të lexuarit e të folurit.

Të gjithë mund të kujtojnë zërin e saj magjik kur lexonte përrallat e orës 19.00 në vitet ‘70. Ajo lexoi edhe lajme në italisht, një gjuhë që e zotëronte shumë mirë. Vera Zheji tregoi edhe talentin e saj në aktrim, kur mori pjesë në komedinë “shi në plazh” e pjesë të tjera teatrore.

Në vitin 1975, Vera Zheji la përfundimisht Radion dhe u emërua pedagoge e Fjalës Artistike në degën e teatrit, në Institutin e Lartë të Arteve, deri në vitin 1988 kur doli në pension.