Kadare si Kafka, Panairi i Librit në Torino çelet me Kadarenë

Panairi i 35-të i librit në Torino, çeli siparin sot në prani të Ministrit të Kulturës së Italisë Gennaro Sangiuliano dhe Ministres së Kulturës së Shqipërisë Elva Margariti. Shqipëria është e ftuar nderi në këtë event të rëndësishëm të librit botëror.


Një lexim në gjuhën e imazhit e veprës “Kronikë në gur”, të shkrimtarit tonë të njohur Ismail Kadare, realizuar nga arkitektja Matilda Pando, pavijoni shqiptar ka tërhequr vëmendjen e mijëra lexuesve.
Më shumë se 40 aktivitete do të jenë me në fokus letërsinë shqipe. Kohët e Kadaresë ishte aktiviteti i parë realizuar në sallën e Shqipërisë. Alessandro Mezzena, gazetar italian foli për universalitetin e letërsisë së Kadaresë, duke e krahasuar me Kafkën.
Sipas Mezzenës Kadare është një nga shkrimtarët më të rëndësishëm të kohës i cili me veprën e tij na tregon një Shqipëri fantastike. “Prezantimi i letërsisë shqipe në edicionin e 35-të të Panairit të Librit në Torino, është një ngjarje e rëndësishme për kulturën shqipe. Për vetë kontekstin historik në të cilën letërsia shqipe u zhvillua për më shumë se gjysëm shekulli, përshfaqja përpara një audience të madhe ndërkombëtare e një historie aspak të ngjashme jo vetëm me vendin fqinj (ftues), por me shumë vende të tjera evropiane, e bën këtë pjesëmarrje të marrë përmasa gati historike.

Historikisht bota kulturore shqiptare dhe latine kanë qenë simboli i europianizmit. Kjo zonë është zona tipike e europianizmit , e vetmja hapësirë ku botohej letërsi artistike që në mesjetë. Dy gjuhët kanë qënë herët pjesë e një filozofie të përbashkët, si pjesë e kulturës së parë europianiste. Mos harrojmë që përkthimi i letërsisë antike të autorëve italianë të mesjetës kanë pasur një rol të rëndësishëm orientimi në rilindjen tonë kombëtare. Kanë qënë e vijojnë të jenë frymëzim për breza e breza të tërë shkrimtarësh, të cilët kanë reflektuar në veprat e tyre vlerat më të mira të këtyre leximeve”, tha Alda Bardhyli./GazetaTema

Arbëreshët, pjesë e Sallonit Ndërkombëtar të Librit në Torino

Qendra e Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët (QSPA) do të jetë pjesë e agjendës së Sallonit Ndërkombëtar të Librit në Torino, të Italisë.

Këtë vit Shqipëria do të jetë e ftuara e nderit, në Panairin Ndërkombëtar të Librit që do të organizohet në Torino, në datat 18-22 maj 2023. Ndërsa më 21 maj 2023, në sallën “Albania” po në Torino, do të zhvillohet një takim i dedikuar për QSPA, e cila do të përfaqësohet nga Drejtorja Ekzekutive e saj, Diana Kastrati dhe nga tre prej studiuesve të qendrës, Silvana Nini, Dorina Arapi dhe Rudina Hoxha.

Ky takim është një aktivitet prezantues mbi veprimtarinë dhe botimet e qendrës në një hark kohor trevjeçar, si një strukturë koordinuese për të promovuar kulturën dhe trashëgimininë e arbëreshëve të Italisë.

Në këtë takim, si dhe gjatë gjithë programit të Panairit do të jenë gjithashtu të pranishëm autorë e studiues shqiptarë që përfaqësojnë Shqipërinë në Panairin Ndërkombëtar e Librit në Torino. / KultPlus.com

Shqipëria në Sallonin Ndërkombëtar të Librit në Torino

Autorët dhe veprat më të mira të letërsisë bashkëkohore shqiptare, të botuara në gjuhën italiane të pranishme edhe këtë vit në stendën e Shqipërisë në Sallonin Ndërkombëtar të Librit, edicioni i 34-të, i cili u zhvillua në Torino të Italisë. Salloni është ngjarja më e rëndësishme letrare e vendit fqinj.

 Katër pavionet e panairit, ku përveç shtëpive të mëdha botuese ekspozojnë edhe qindra botues të vegjël, vizitohen çdo vit nga qindra mijëra vizitorë. Pjesëmarrja e Shqipërisë me një stendë të posaçme mundësohet tashmë prej dhjetë vitesh nga Qendra e Kulturës Shqiptare (www.centroalbanese.it), një prej organizatave më të mëdha e më aktive të bashkësisë shqiptare, në Itali dhe BE.

Sipas njoftimit, stenda e Shqipërisë në edicionin e vitit 2022, që konsiderohet nga organizatorët si më i madhi i të gjitha kohërave, ofroi për publikun italishtfolës më shumë se 200 tituj, të mbi 80 autorëve bashkëkohorë shqiptarë, të botuar nga 31 shtëpi të ndryshme botuese italiane. “Krahas veprave të autoreve best-seller si Anilda Ibrahimi, që botohet në Itali nga shtëpia botuese elitare Einaudi, pjesë e grupit të madh Mondadori, mjaft të vlerësuara e të kërkuara nga vizitorët vijojnë të jenë edhe veprat kryesore të Kadaresë, që po ribotohen gradualisht nga shtëpia botuese La Nave di Teseo, e drejtuar nga Elisabetta Sgarbi, motra e kritikut të njohur të artitVittorio Sgarbi.

Spikasin gjithashtu edhe librat e autorëve të tjerë bashkëkohorë si Ylljet Aliçka, Mimoza Hysa, Bashkim Shehu apo Arben Dedja, veprat e të cilëve janë të disponueshme edhe në italisht. Në vëmendjen e publikut italian një vend krejt të veçantë vijojnë të kenë edhe autoret Elvira Dones dhe Ornela Vorpsi, të cilat shkruajnë drejtpërdrejtë në gjuhën e shtetit fqinj”, thuhet në njoftimin e qendrës. Në vijim të veprimtarive,  shkrimtarja  Lea Ypi paraqiti përballë lexuesve të sallonit versionin në gjuhën italiane të librit të saj “E Lirë” (Libera). Gjatë ditëve të para të këtij edicioni të panairit stenda e Shqipërisë është vizituar, ndër të tjera edhe nga ministri i Kulturës i Italisë Dario Franceschini, presidenti i rajonit të Piemontit Alberto Cirio, kryetari i Bashkisë së Torinos, Stefano Lo Russo, etj. / Diaspora Shqiptare / KultPlus.com

Autorët shqiptarë në Panairin e Librit në Torino

Pasditen e sotme ka nisur eventi më i rëndësishëm i vitit në Europë në fushën e botimeve “Panairi i Librit i Torinos” (Salone Internazionale del Libro).

Një tjetër event gjigand kulturor që merr sërish jetë, pas mbylljeve të dy viteve të fundit për shkak të Covid19.

Nuk mungon as këtë vit prania shqiptare, me një kënd të posaçëm, organizuar nga “Shoqata Qendra e Kulturës Shqiptare”, në Torino.

Si pjesë e programit të Panairit të Librit të vitit 2021, Centro Albanese dhe Fondacioni Vera Nocentini ditën e nesërme prezantojnë librin e autorit shqiptar Arben Dedja “Traktati mjekësor në 19 tregime e 1/2 “ (Whitefly Press). Libri do të prezantohet në prani të autorit si pjesë e Salone Off, më 15 tetor 2021 në orën 20:30 në Sallën e Konferencave të Polo del ‘900, në Corso Valdocco 4 / a, Torino.

Ndërsa me datë 16 tetor, artdashësit e Panairit të Librit do të mund të takojnë autorin Tom Kuka që do të prezantojë “L’Ora del male” librin e tij më të fundit, publikuar nga Besa editrice. / KultPlus.com

Emigrant në mars të 1991, sot sipërmarrës në Torino

Ish konsulli i nderit në Torino Artan Doda ka folur mbi vështirësitë e emigrimit për të arritur pas 29 vitesh atje ku është sot, një sipërmarrës në qytetin italian.

“Historia ime nis pak a shumë si e shumë bashkëkombësve të mi në vitet ’90. Unë u largova nga Shqipëria nga Shëngjini, me një peshkarexhë. Isha vetëm 20 vjeç. Pastaj gjeta një punë këtu në një ndërmarrje që bën pak a shumë të njëjtin profil të firmës sime sot, dhe në ’96 hapa firmën time”, ka rrëfyer Doda i cili aktualisht ka një sipërmarrje që merret me veshjen me resinë të dyshemeve industriale.

Gjatë karrierës së tij ai arriti të mbante për 5 vite detyrën e konsullit të Nderit në Torino nga viti 2012 deri në vitin 2017. Por hoqi dorë nga kjo detyrë për t’iu përkushtuar biznesit të tij.

“Siç lindin shumë gjëra në Shqipëri, nga disa biseda rastësore mes autoriteteve të MPJ. Por të them të drejtën iu dedikova për ato vjet kësaj detyre prestigjioze por u detyrova t’i kthehem biznesit. Kërkonte impenjim dhe energji. Ishte më e nevojshme kjo për mua”, thotë ai.

Shqipëria nuk i mungon pasi vjen shpesh të vizitojë vendin e tij. Ashtu si ai në Torino ka dhe shumë shqiptarë të tjerë me histori suksesi.

“Në Torino komuniteti shqiptar është i përbërë nga rreth 10 mijë shqiptarë. Nga këto 10 mijë le të themi që rreth 30% e tyre kanë numër NIPTI, pra që punojnë privat. Shumë shqiptarë ka shumë shembuj që e kanë nisur si puna ime nga punëtor i thjeshtë, ka shumë të tjerë që e kanë nisur nga pjata larës dhe sot kanë restorantin e tyre. Kanë nisur si barista në lokale dhe sot kanë baret e tyre. Dhe kjo ka shumë rëndësi”, tha ai.

Artan Doda thotë se Torinon nuk e zgjodhi vete por i ra fati. “Unë nuk e kam patur fatin të zgjedh. Kur kemi ardhur këtu më 7 mars të 1991 ishim 20 mijë vetë, na kanë shpërndarë me tufa në të gjithë Italinë dhe unë qëlloi fati të jem në Torino, është një qytet shumë i jetueshëm dhe që ka qenë gjithmonë protagonist në historinë e Italisë”, vijoi ai./ diaspora shqiptare/ KultPlus.com

Prezantohet në Torino botimi italisht i librit “Kurban”

Libri “Kurban” i Kryeministrit Edi Rama, i botuar tashmë në gjuhën italiane, është prezantuar në Panairin e Librit në Torino.

Në një postim në rrjetin social “Facebook”, Kryeministri Rama shkruan “një surprizë e këndshme pjesëmarrja në Sallën Blu të Panairit të Librit në Torino, ku së bashku me të papërsëritshmin Vitorio Sgarbi, prezantuam botimin italisht të “Kurbanit”.

“Faleminderit Arlinda Dudajt për përkushtimin, Ada Prizrenit për përkthimin dhe Daria Bignardi-t, për parathënien, tre gra të veçanta pa të cilat libri nuk do kishte rënë dot në dorën e lexuesve italianë”, – citon Rama.

Libri “Kurban” i Kryeministrit Rama është përkthyer edhe në turqisht./ KultPlus.com