Gonxhja: 500 objekte të restauruara e mirëmbajtura dhe 600 evente artistike e kulturore iu shtuan ofertës turistike

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, tha sot se ky vit ka qenë një dëshmi e rëndësisë së përkushtimit ndaj trashëgimisë historike duke i paraprirë boom-it të turizmit kulturor që përkthehet në mbështetjen më të qendrueshme të zhvillimit ekonomik.

Duke folur në takimin që u zhvillua sot në Tiranë, për përmbylljen e sezonit turistik veror 2024, Gonxhja theksoi se të flisje për Shqipërinë turistike vite më parë, ndërsa pritej me orë e me ditë të tëra në radhë për viza para ambasadave për të udhëtuar jashtë shtetit, do qe e pamundur.

“Po aq sa duket e pabesueshme sot të shohësh radhët e turistëve të huaj për të hyrë e vizituar muzetë e kështjellat tona, festivalet e eventet, biletaritë, portet e pikat tona kufitare. Ky transformim nuk është rastësor por rezultat i punës së madhe të kësaj qeverie për të udhëhequr me një vizion suksesi”, theksoi ai.

Gonxhja u ndal tek rritja e ndjeshme e vizitorëve, si vendas ashtu edhe të huaj që sipas tij, provon interesin në rritje për thesaret tona kulturore, krahas natyrës dhe ofertës akomoduese e shlodhëse.

Ai vuri në dukje se janë rreth 500 objekte të restauruara e mirëmbajtura, nga të cilat 210 objekte restauruar me buxhet shteti dhe donatorë, 190 objekte mirëmbajtur me buxhet shteti, 99 objekte private trashëgimie kulturore përfitues nga buxheti i shtetit për Bonusin e Rijetëzimit.

Kjo punë e jashtëzakonshme, vijoi Gonxhja, të shoqërohet me sisteme menaxhimi për biletim e mirëadministrim efikas, teknik e financiar.

Sipas tij, rreth 5 mijë paga mujore llogariten të gjenerohen vetëm nga thirrjet dhe financimet e projekteve artistike e kulturore për vitin 2024.

“Kemi organizuar mbi 600 evente artistike e kulturore në mbarë vendin, duke shënuar një rritje të jashtëzakonshme prej 150% krahasuar me vitin e kaluar. Shfaqje, koncerte, eksperienca inovative e gjithëpërfshirëse dhe ekspozita të hapura për publikun kanë sjellë një mozaik të larmishëm artistik e argëtues për mbi 500,000 spektatorë”, u shpreh Gonxhja.

“Këto ngjarje jo vetëm që kanë pasuruar ofertën kulturore të vendit, por kanë gjallëruar ekonominë lokale duke ofruar mundësi të reja për sipërmarrësit vendas, duke rritur punësimin e të rinjve, si dhe duke vendosur kulturën në zemër të zhvillimit ekonomik. Gjithashtu, mbështetja e artizanatit ka ndihmuar veçanërisht në zonat rurale dhe qytetet më të vogla, duke i ofruar artizanëve, zejtarëve, duar-artëve edhe më shumë mundësi në tregtimin e punimeve të tyre unike”, vijoi ai.

Megjithatë, tha ministri, për të përballuar këtë rritje të ndjeshme të turizmit, është thelbësore të vendosen standarde të larta shërbimi, të cilat përkojnë me pritshmëritë e vizitorëve vendas dhe të huaj.

“Fokusi ynë sot shkon tek kualifikimi i kapaciteteve njerëzore, duke inkurajuar aktivisht regjistrimin e studentëve në programet e arsimit profesional, ku vetëm në vitin e ri akademik, janë regjistruar 4,700 studentë, 10% më shumë se në vitin e kaluar, ku gjithmonë e më shumë rritet interesi për sektorin turistik. Le të përfitojmë nga ky entuziazëm dhe të vazhdojmë ta kthejmë Shqipërinë në një destinacion edhe më interesant turistik e investimi, ku së pari çdo shqiptar të dëshirojë të punojë e të jetojë”, përfundoi Gonxhja. /atsh/ KultPlus.com

Në listë për t’u bërë pjesë e trashëgimisë botërore të UNESCO-s, ndërhyrje arkitekturore në Kalanë e Bashtovës

Kalaja e Bashtovës, një nga më të bukurat në Shqipëri prej disa vitesh ka hyrë në programin e restaurimit, si pjesë e projektit EU4Culture.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja bëri të ditur se po kryhen ndërhyrje arkitekturore për restaurimin dhe plotësimin i qemerëve të tullës, restaurimin e bedenave të dëmtuar, restaurimin e shkallëve të gurit, si dhe ndriçimin artistik të mureve të kalasë në pjesën e brendshme dhe të jashtme të tyre.

Po ashtu, theksoi ministri, po kruhet pajisja e një pjese të murit me parapet metalik, për të siguruar mbrojtjen e vizitorëve gjatë lëvizjes mbi mur, si dhe plotësimi i njërës prej kullave me strukturë dekorative metalike dhe mbyllja e aksesit në disa pjesë të murit ku ecja mund të jetë e rrezikshme.

“Bashkëpunimi me EU4Culture Albania dhe UNOPS Albania sjell rezultate të prekshme për ekonominë dhe komunitetet, turizmin dhe ruajtjen e pasurive të trashëgimisë kulturore e historike”, theksoi ministri Gonxhja.

Shpallur monument kulture i kategorisë së parë në vitin 1948, Kalaja e Bashtovës është gjithashtu në listën tentative të UNESCO-s si vend i trashëgimisë botërore.

Zona ku ndodhet kalaja ishte qendër tregtimi e përdorur nga venedikasit. Më pas, gjatë perandorisë omane, kalaja u kthye në port me funksion mbrojtjen e tregtisë bregdetare. Për këtë arsye, arkitektura veneciane dhe osmane ndërthuren bukur në strukturën e kalasë.

E ngritur pranë fshatit të Vilë-Bashtovës në një distancë prej 3-4 km, në veri të grykëderdhjes së lumit të Shkumbinit, kalaja haset për herë të parë në një hartë detare të vitit 1521./atsh/ KultPlus.com

Po vazhdon restaurimi i aseteve të trashgëmisë kulturore

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit njofton se po vazhdon puna në restaurimin e aseteve të trashëgimisë kulturore në gjithë vendin.

Sipas njoftimit ka përfunduar faza e parë e punimeve restauruese në Kishën Katolike “Engjëlli i Rojes” në Ferizaj.

Tuje ministria njofton se tashmë është hapur procedura për fazën e dytë të restaurimit dhe për ndërhyrjet e radhës MKRS-ja ka ndarë 1.3 milion euro.

“Ky objekt me vlerë të trashëgimisë kulturore është ndërtuar një shekull më parë, dhe pas restaurimit të plotë do të vazhdoj të jetë i qasshëm për banorët dhe turistët”, thuhet në njoftim.

Manastiri i Ardenicës, trashëgimia e shenjtë e Myzeqesë

Manastiri i Ardenicës, i njohur për historinë dhe trashëgiminë e tij të pasur fetare dhe kulturore, ka qenë një qendër e rëndësishme për besimtarët, studiuesit, dhe të interesuarit për të njohur thellësisht pasurinë e Myzeqesë.

Manastiri i Ardenicës ‘’Lindja e Hyjlindjes’’ mban emrin e Marisë Hyjlindisë, ashtu si shumica e kishave të trevës së Myzeqesë, në të cilën ajo njihet si mbrojtëse e veprimtarisë kryesore ekonomike të kësaj krahine: bujqësisë.

Manastiri i Ardenicës vërtet i përket periudhës bizantine por formën e tij të sotme ai e ka marrë gjatë shekullit të XVIII.

Fshehur midis kodrave dhe natyrës së pjerrët të rajonit, ai ka qenë një oaz i qetësisë dhe besimit për të krishterët ortodoks të rajonit.

Nga momenti i themelimit të tij, manastiri ka pasur një rol kyç në zhvillimin e identitetit fetar dhe kulturor të popullatës shqiptare.

Mësues të njohur të kohës dhe shkrimtarë të njohur  kanë lënë gjurmë të thella në historinë e Manastirit të Ardenicës. Këtu, përkundër sfidave të kohës, u zhvilluan aktivitete shkollore dhe kulturore të rëndësishme. Manastiri u bë një qendër e studimeve të krishtera, por jo vetëm. Këtu u trashëguan dhe u ruajtën tekste të rëndësishme fetare dhe kulturore, duke kontribuar në ruajtjen e pasurisë shpirtërore të popullit shqiptar nëpërmjet periudhave të vështira.

Trashëgimia artistike e Manastirit të Ardenicës është një tjetër thesar i çmuar. Ikonat dhe afresket e tij shprehin thelbin e identitetit të kombit shqiptar, ndërsa arkitektura e tij ndryshon nga tiparet e zakonshme të kishave ortodokse të rajonit.

Kjo ndërthurje e elementeve artistike dhe arkitektonike ka krijuar një ndërtesë të shenjtë dhe të mrekullueshme, e cila përbën një pikë referimi, jo vetëm fetare, por edhe kulturore.

Një vizitë në Manastirin e Ardenicës është një përvojë e ngjashme me një udhëtim në kohë. Hap pas hapi, ndiheni të lidhur me historinë dhe traditën e një populli që ka ruajtur besimin e tij përkundër vështirësive të pafundme. Ky vend i shenjtë dhe i bekuar ofron qetësi për meditim, njohuri për historinë, dhe admirim për trashëgiminë  shpirtërore të Myzeqesë dhe tërë kombit shqiptar.

Në këtë mënyrë, Manastiri i Ardenicës vazhdon të qëndrojë si një simbol i fortë i identitetit fetar, historik dhe kulturor të Myzeqesë dhe gjithë Shqipërisë.

Përmes pasurisë së tij trashëgimore, ai thërret të gjithë ata që janë të interesuar të zbulojnë rrënjët dhe thellësinë e kësaj toke, ku historia dhe besimi lidhen për të formuar një peizazh të pashembullt shpirtëror./atsh/KultPlus.com

UNESCO rekomandon përfshirjen e Venecias në listën e trashëgimisë në rrezik

UNESCO rekomandon përfshirjen e Venedikut, qytetin italian të famshëm për kanalet dhe gondolat e tij, në listën e Trashëgimisë Botërore në Rrezik, shkruan trt.net.tr.

Sipas CNN, që Venecia të hyjë në listën e trashëgimisë botërore në rrezik, do të duhet miratimi i shteteve anëtare të mbledhur në një takim të Komitetit të Trashëgimisë Botërore të planifikuar për 10 deri më 25 shtator në Riad të Arabisë Saudite.

Ekspertët shpresojnë se ky regjistrim do të nxisë angazhim më të fortë dhe mobilizim më të gjerë të aktorëve vendorë, kombëtarë dhe ndërkombëtarë për të trajtuar këtë problem të gjatë.

Megjithatë, sipas raportit të Qendrës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, këto masa deri më tani kanë qenë të pamjaftueshme për të luftuar përkeqësimin e situatës në Venecia dhe janë “të pamjaftueshme” veçanërisht për shkak të turizmit masiv që po pushton Serenissima dhe ndaj ndryshimeve klimatike.

Qendra e Trashëgimisë Botërore beson, ndër të tjera, se “ndërtesat” e larta, të cilat mund të “kanë një ndikim të rëndësishëm negativ vizual” në qytetin lagunor, duhet të ndërtohen larg qendrës së Venecias.

Venecia, e cila ka lënë gjurmë të pashlyeshme në kulturën dhe jetën artistike evropiane, ka pritur shumë artistë.

Shkurtin e kaluar, për shkak të thatësirës së madhe, gondolat, taksitë e ujit dhe autoambulancat nuk mundën të lundronin në disa nga kanalet e famshme të saj, ndërsa pas përmbytjeve të nëntorit 2019, disa ndërtesa historike ishin në rrezik./atsh/KultPlus.com

Kompleksi ‘Adem Jashari’ dhe 17 asete të tjera vendosen në listën e aseteve të trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përhershme

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka vendosur 18 asete të trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përhershme, ndër të cilat janë Kompleksi ‘Adem Jashari’, Biblioteka Kombëtare, Kulla e Isa Boletinit dhe Kulla e Sahatit, shkruan KultPlus.

Asetet të cilat tashmë bëjnë pjesë në mbrojtje të përhershme, si asete të trashëgimisë kulturore, janë nga nëntë vende të ndryshme të Kosovës:

Prishtinë:

Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani”
Biblioteka “Hivzi Sylejmani”
Kulla e Sahatit
Muzeu Kombëtar i Kosovës
Shtëpia e banimit e familjes së Hynilerëve
Xhamia e Çarshisë
Xhamia e Jashar Pashës

Prizren:

Kino Lumbardhi
Kërëk xhamia – Namazxhah
Kompleks banimi i familjes Hadro

Pejë:

Konaku i Tahir Beut
Konaku i Kasapollëve

Gjilan, Përlepnicë:

 Shtëpia e Muhamer Shabanit

Skënderaj, Prekaz:

Kompleksi Memorial “Adem Jashari”

Vushtrri:

Hamami i Vjetër

Zveçan:

Kompleksi i Kullës së Isë Boletinit

Rahovec:

Kulla e Sahatit

Podujevë:

Lokaliteti Arkeologjik “Vendenis”
Konaku i Tahir Beut
Konaku i Kasapollëve./KultPlus.com

Fermerët meksikanë gjejnë një statujë të rrallë gruaje

Fermerët të cilët kanë gërmuar në toka agrumesh në bregdetin e Gjirit të Meksikës, kanë gjetur një statujë gjashtë metra me figurën e një femre që mund të përfaqësojë një grua elitare apo perëndeshë, ose një përzierje të të dyjave, thanë ekspertët.

Instituti Kombëtar i Antropologjisë dhe Historisë tha se është statuja e parë e këtij lloji që është gjetur në këtë rajon.

Statuja e gdhendur ka parukë të punuar dhe shenja statusi që mund të datojë rreth vitit 1450 deri në 1521, shkruan AP. 

Fermerët e gjetën atë në ditën e Vitit të Ri, njoftuan autoritetet. Zona ku u gjet nuk ishte e njohur si zonë arkeologjike dhe besohet se statuja prej guri mund të jetë lëvizur aty nga vendi origjinal ku ka qenë.

“Kjo mund të jetë një sundimtare, bazuar në pozicionin dhe veshjen e saj, më shumë se një perëndeshë”, ka thënë arkeologia e Institutit Maria Eugenia Maldonado Vite. /Koha/ KultPlus.com