Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, në një video-adresim të postuar para pak minutash ka thënë se i kanë mbijetuar një nate që do të mund ta përfundonte historinë e Ukrainës dhe Evropës.
Kjo pasi forcat ruse kanë bombarduar mëngjesin e sotëm centralin më të madh bërthamor në Evropë i cili gjendet juglindje të Ukrainës duke shkaktuar zjarr të madh. “Ne i mbijetuam një nate që do të mund t’i jepte fund historisë e Ukrainës dhe Evropës”, ka thënë Zelensky.
Ndryshe, centrali më i madh bërthamor në Ukrainë, Zaporizhzhia, u raportua se u sulmua nga rusët në orët e para të së premtes së 4 marsit. Sulmi ndodhi në orët e hershme të mëngjesit të së premtes sipas orës lokale në Ukrainë. Përreth zonës së centralit kanë qenë duke u zhvilluar luftime prej disa ditësh.
U konfirmua se sulmi nuk shkaktoi pasoja aq të mëdha sa të shkaktonte fatkeqësi bërthamore. Ekspertët raportuan se nuk ka rritje të nivelit të radioaktivitetit.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, kërkoi ndihmë nga Bashkimi Evropian pas sulmit. Zelensky tha se nëse vazhdojnë bombardimet, fatkeqësia mund të jetë më e madhe se ajo e Çernobilit që ndodhi në vitin 1986. Shtëpia e Bardhë tha se ka informacione se aktualisht nuk ka rrezik të lartë nga rritja e nivelit të radioaktivitetit. Centrali bërthamor Zaporizhzhia është më i madhi në Evropë./KultPlus.com
Gjiganti i transmetimit muzikor, Spotify, e ka mbyllur zyrën në Rusi, për shkak të pushtimit të Ukrainës.
Kompania ka kufizuar gjithashtu zbulueshmërinë e shfaqjeve në pronësi dhe operim të mediave shtetërore ruse.
Netflix ka njoftuar më parë se nuk ka plane të shtojë kanale shtetërore në shërbimin e tij rus, pavarësisht një rregulloreje që do t’i kërkonte asaj të shpërndante kanale të mbështetura nga shteti.
Ditëve të fundit, disa prej brendeve më të mëdha në botë si Shell, Apple dhe Boeing i kanë ndërprerë marrëdhëniet ose i kanë ndaluar shitjet në Rusi, shpeshherë duke e dënuar pushtimin rus të Ukrainës. / KultPlus.com
Rusia tash e shtatë ditë është duke sulmuar Ukrainën.
Nga sulmet me raketa dhe bomba janë dëmtuar shumë ndërtesat e qyteteve të ndryshme në Ukrainë, teksa gjendje më e rënduar po raportohet të jetë në qytete e mëdha të Ukrainës, si në Kyiv, Kharkiv e Mariupol.
Më poshtë mund t’i shihni disa fotografi nga shkatërrimet që janë bërë si pasojë e luftës në qytete të ndryshme të Ukrainës. / KultPlus.com
Qyteti Horlivka (Gorlovka) i kontrolluar nga separatistët në rajonin Donetsk, Ukrainë, 2 mars 2022. Fotografia: Alexander Ermochenko/ReutersZhytomyr, Ukraine on March 2, 2022. Photograph: Anadolu Agency/Getty ImagesKyiv, Ukraine, Wednesday, March 2. 2022. Photograph: Emilio Morenatti/AP
Pushtimi rus në Ukrainë ka marrë vëmendjen e të gjithë botës, përfshirë edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe presidentin Joseph Biden, shkruan KultPlus.
Gatishmëria e popullit ukrainas për të luftuar dhe mbrojtur vendin e tyre është pëlqyer nga të gjithë.
“Gjashtë ditë më parë, Vladimir Putin i Rusisë u përpoq të trondiste themelet e botës së lirë, duke menduar se mund ta gjunjëzonte atë ndaj rrugëve të tij kërcënuese. Por ai i bëri llogaritë gabim. Ai mendoi se mund të hynte në Ukrainë dhe bota do t’a lejonte. Përkundrazi, ai u përball me një forcë që nuk e kishte imagjinuar kurrë. Ai u përball me popullin ukrainas”, – Joseph R. Biden. /KultPlus.com
WASHINGTON, DC – FEBRUARY 24: Anti-war demonstrators and Ukrainians living in the U.S. protest against Russia’s military operation in Ukraine in Lafayette Park on February 24, 2022 in Washington, DC. Russian President Vladimir Putin launched a full-scale invasion of Ukraine on February 24th. (Photo by Anna Moneymaker/Getty Images)
Situata në Ukrainë mund të bëhet “kriza më e madhe e refugjatëve në Evropë këtë shekull” me më shumë se 600,000 refugjatë që besohet se janë larguar nga Ukraina në vendet fqinje deri më tani, tha të martën Agjencia e OKB-së për Refugjatët (UNHCR).
“UNHCR-ja po mobilizon burimet për t’iu përgjigjur sa më shpejt dhe në mënyrë efektive”, shtohet në deklaratë.
Më herët të martën, UNHCR lëshoi një apel për 1.7 miliardë dollarë ndihmë, duke vlerësuar se 12 milionë njerëz brenda Ukrainës mund të mbeten në nevojë për ndihmë dhe mbrojtje, me katër milionë të tjerë që pritet të kenë nevojë për ndihmë në vendet fqinje, transmeton KultPlus.
“Ndërsa kemi parë solidaritet dhe mikpritje të jashtëzakonshme nga vendet fqinje në pritjen e refugjatëve, duke përfshirë nga komunitetet lokale dhe qytetarët privatë, do të nevojitet shumë më tepër mbështetje për të ndihmuar dhe mbrojtur të ardhurit e rinj”, tha të martën Komisioneri i Lartë i OKB-së për Refugjatët, Filippo Grandi.
Sipas UNHCR-së, programi i saj i ndihmës do të përfshijë “ndihmë në para për njerëzit më të cenueshëm, ndihmë ushqimore, ujë dhe mbështetje për kujdesin shëndetësor, shërbimet arsimore, dhe asistencë në strehimore për të rindërtuar shtëpitë e dëmtuara”.
1.1 miliardë dollarë nga fondet do të përdoren për të ndihmuar gjashtë milionë njerëz brenda Ukrainës për një periudhë fillestare tre mujore, sipas UNHCR.
“Grupet e ndihmës do të kenë nevojë për çasje të sigurt dhe të papenguar në të gjitha zonat e prekura nga konflikti, sipas parimeve thelbësore humanitare të njerëzimit, neutralitetit, paanshmërisë dhe pavarësisë operacionale”, shtohet në deklaratë. /KultPlus.com
Parlamenti Evropian është duke mbajtur seancën e jashtëzakonshme për shkak të luftës që po ndodh në Ukrainë pas pushtimit të Rusisë, shkruan KultPlus
Të gjithë të pranishmit në sallën e Parlamentit Evropian janë ngritur në këmbë dhe kanë duartrokitur fjalimin e presidentit të Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
“Ne do të fitojmë dhe jam i lumtur që ju nuk jeni vetëm duke folur për këtë por po e shikoni. Do doja të dëgjoja që nga nju për ne të dëgjojmë që zgjedhja e ukrainës për europën për ju… Ky mengjes ishte tragjik për ne. Më shumë se 20 universitete janë në qytetin që u godit. Shumë të vdekur.
Ky është çmimi i lirisë. Ne jemi duke luftuar për tokën tonë dhe për lirinë tonë. Ne po luftojmë për të mbijetuar. Ne jemi duke luftuar gjithashtu që të jemi anëtarë të barabartë në europë. Besoj se sot ne do t’i tregojmë të gjithë se kush jemi.
Pa ju Ukraina do të jetë e vetme. Ne kemi treguar forcën tonë. Ne kemi provuar se ne jemi njësoj si ju. Tregoni se jeni me ne. Tregoni se nuk dop na lëshoni. Atëherë jeta do të fitojë mbi vdekjen”, tha ai. /KultPlus.com
Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara prej 193 anëtarësh filloi takimin për krizën në Ukrainë të hënën përpara një votimi për të izoluar Rusinë duke e dënuar “agresionin e saj kundër Ukrainës” dhe duke kërkuar që trupat ruse të ndalojnë luftën dhe të tërhiqen.
Asambleja e Përgjithshme do të votojë këtë javë për një projekt-rezolutë të ngjashme me një tekst të vënë veton nga Rusia në Këshillin e Sigurimit prej 15 anëtarësh të premten. Asnjë vend nuk ka të drejtën e vetos në Asamblenë e Përgjithshme dhe diplomatët perëndimorë presin që rezoluta, e cila ka nevojë për mbështetjen e dy të tretave, të miratohet.
Ndërsa rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme nuk janë detyruese, ato kanë peshë politike. Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e shohin veprimin në Kombet e Bashkuara si një shans për të treguar se Rusia është e izoluar për shkak të pushtimit të saj në Ukrainën fqinje.
Projekt-rezoluta tashmë ka të paktën 80 bashkë-sponsorizues, thanë diplomatët të hënën. Më shumë se 100 vende do të flasin përpara votimit të Asamblesë së Përgjithshme.
Ambasadori francez i OKB-së Nicolas de Riviere tha: “Askush nuk mund ta shmangë vështrimin e tyre, abstenimi nuk është një opsion”. / KultPlus.com
Presidentja Vjosa Osmani së fundmi ka ndarë solidaritetin e saj nëpërmjet një interviste të zhvilluar për TRT World mbi sulmet ruse në Ukrainë, shkruan KultPlus.
“Imazhet shkatërruese nga Ukraina dhe veçanërisht dhe do të thoja se shumë njerëz në mbarë rajonin tonë që u bënë viktima të gjenocidit ishin krime dhe po ashtu krime kundër njerëzimit, si dhe në të njëjtën kohë tregon se sa e rëndësishme është që kombet demokratike në mbarë botën të bashkohen rreth shpëtimit të njerëzimit”, thotë Osmani.
Sipas saj, po aq sa ka të bëjë me synimet imperialiste të Rusisë ndaj Ukrainës dhe vendeve të tjera që ishin formalisht pjesë e BRSS dhe më gjerë, ka të bëjë edhe me ruajtjen e vlerave që ndajmë, prandaj ajo tregon se ne si Kosovë vazhdimisht theksohet fakti se zëri ynë kolektiv është jashtëzakonisht i rëndësishëm tani për të sjellë bashkimin e vlerave kolektive, sepse mund të duket sikur bëhet fjalë për Ukrainën, por kjo është shumë më e madhe se kaq.
“Bëhet fjalë për mënyrën tonë demokratike të jetesës, të cilën Rusia dhe aleatët e saj po përpiqen ta shkatërrojnë. Bëhet fjalë për gjithçka që kemi arritur deri më tani, që ata po përpiqen të shkatërrojnë, dhe për këtë arsye ne me të vërtetë kemi nevojë, sado i madh apo i vogël të jetë një vend, të sigurohemi që të shprehim zërat e njerëzve që përfaqësojmë dhe në të njëjtën kohë shprehim solidaritet me popullin ukrainas, prandaj Kosova ka qenë ndër kombet e para në botë që ka treguar solidaritet, për të treguar se qëndrojmë me Ukrainën, duke e ditur se kjo do të jetë për botën në të cilën duam të jetojmë”, thotë Osmani.
Më poshtë KultPlus ua sjell intervistën e plotë të saj:
Ritchie John Torres është një politikan amerikan nga Nju Jorku, i cili ka kërkuar së fundmi anëtarësimin e Kosovës në Aleancën Veriatlantike, shkruan KultPlus.
Torres përmes një shkrimi në “Twitter” ka theksuar se kjo gjë nuk ka qenë asnjëherë më urgjente sesa tani, duke marrë parasysh ndodhitë që po ndodhin në Ukrainë nga pushtimi i Rusisë.
“Në sfondin e pushtimit ushtarak të Rusisë në Ukrainë, Kosova sërish kërkon të jetë anëtare e NATO-s. Disa javë më parë, unë avokova për pranimin e Kosovës në NATO. Bërja e gjësë së duhur nga aleatët tanë nuk ka qenë kurrë më urgjente”, ka theksuar ai.
Ministri i Mbrojtjes, Armend Mehaj, ka kërkuar që të ndodh anëtarësimi i përshpejtuar i Kosovës në NATO duke u bazuar në realitetin e krijuar pas agresionit ushtarak të Rusisë në Ukrainë. /KultPlus.com
Pas pushtimit të Ukrainës, pavijoni rus në Bienalen e Venecias nuk do të zhvillohet siç ishte planifikuar këtë vit, përcjell KultPlus.
Artistët Alexandra Sukhareva dhe Kirill Savchenkov, si dhe kuratori Raimundas Malašauskas, thanë të dielën se nuk do të merrnin më pjesë në pavijon.
Pavijoni Rus duket se sugjeroi se nuk do të presë fare një ekspozitë këtë vit në Bienalen, e cila do të hapet në prill.
“Pavijoni rus do të mbetet i mbyllur”, thanë organizatorët e pavijonit në një postim në Instagram.
Muzeu Garage i Artit Bashkëkohor, një institucion në Moskë që është ndër më të rëndësishmit e këtij lloji në Rusi, tha këtë fundjavë se do të ndalonte përgatitjet për shfaqjet kushtuar Anne Imhof, Helen Marten dhe artistë të tjerë me famë ndërkombëtare.
Lajmi vjen pasi pavijoni i Ukrainës në Bienalen e Venecias është gjithashtu i varur në balancë. Artisti Pavlo Makov dhe kuratoret Lizaveta German, Maira Lanko dhe Borys Filonenko thanë javën e kaluar se shpresonin të vinin në skenë pavijonin këtë vit, por se për shkak të pushtimit, ata “nuk ishin në gjendje të vazhdonin punën në projektin e pavijonit për shkak të rreziku për jetën tonë.”
Vetë Bienalja lëshoi një lutje për paqe javën e kaluar, duke thënë: “Ne shprehim shpresën se diplomacia ndërkombëtare do të gjejë forcën për të ndjekur një zgjidhje të përbashkët paqësore në kohën më të shkurtër të mundshme”. /KultPlus.com
Ukraina është duke luftuar ndaj Rusisë e cila po mundohet që ta pushtojë Kievin në krye me presidentin Vladirim Putin kanë marrë vëmendjen e të gjithë botës, shkruan KultPlus.
Një reagim për këtë çështje ka pasur edhe këngëtarja Dua Lipa përmes buletinit të saj javor, “Service 95”.
“Derisa Ukraina po përballët me pushtimin e ushtrisë së Putinit, e gjithë bota dëshiron që të mbështet këtë vend të guximshëm në luftën e tyre për liri dhe demokraci”, shkruan ajo në reagimin e saj.
Gjithashtu, shton pjesën se buletini Service 95 dëshiron të ketë një ndikim në këtë ndihmë, ku edhe kanë bërë shpërndarjen e mënyrave për të mbështetur këtë luftë.
“Po ndajmë disa mënyra për të mbështetur përpjekjet humanitare, për të ndihmuar me furnizime mjekësore dhe madje për të mbështetur përpjekjet e luftës duke dhuruar për fushatën e financimit të turmave të ushtrisë ukrainase”. /KultPlus.com
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka deklaruar së fundmi se Kosova është e gatshme që të pranojë refugjatë nga Ukraina pas ndodhive të fundit atje, për të ndihmuar popullin e Ukrainës të jetë në gjendje të qëndrojë në këmbë, përcjell KultPlus.
Gazetari Alexis Conran ka biseduar me Osmanin në “Times Radio”, ku kanë diskutuar për shumë gjëra, duke filluar nga deklarimet e fundit të saja dhe gjithashtu vizitën në Turqi.
39 vjeçarja deklaroi se Kosova është e gatshme të pranojnë dhe të strehojnë refugjatë nga Ukraina, derisa shpjegoi gjithashtu se vizita e saj në Turqi duhej të ndodhte më herët, por është shtyrë për shkak se Tayyip Erdogan është infektuar me COVID-19.
Rreth sulmit të Rusisë, Osmani deklaroi: “Ata nuk janë vetëm pas Ukrainës, ata janë pas mënyrës sonë demokratike të jetesës, prandaj jetët e të gjithë neve janë në rrezik”.
Intervistën e plotë mund ta dëgjoni në YouTube ose duke klikuar KËTU. /KultPlus.com
“Larg duart nga Ukraina”, u bëri thirrje ajo rusëve.
– Antasiia Lenna
Miss Ukraina 2016, Anastasiia Lenna njoftoi në rrjete sociale se mbështet Ukrainën dhe i bëri thirrje shtetit të Rusisë që të largojnë duart nga Ukraina, përcjell KultPlus.
Përmes një postimi në “Instagram” ajo përdori fjalët kyçe Stand With Ukraine (Unë mbështes Ukrainën) dhe Hands Off Ukraine (duart larg Ukrainës).
Lenna nuk është pa eksperiencë në armë, pasi ka konkurruar disa herë në gara që kanë të bëjnë me gjuajtje. /KultPlus.com
Shefi i Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë, Tomas Szunyog, ka zhvilluar një takim me kryeministrin Albin Kurti, shkruan KultPlus.
Szunyog ka falënderuar qeverinë e Kosovës rreth rreshtimit të saj krah BE-së për sanksionet e vendosura ndaj Rusisë.
“Faleminderit Albin Kurtit dhe qeverisë së Kosovës për pozicionin e juaj të qartë politik dhe rreshtimin me paketën e sanksioneve të BE-së në lidhje me agresionin e Rusisë ndaj Ukrainës”, ka shkruar Szunyog në “Twitter”.
Qeveria e Kosovës ka miratuar të premten një pako me sanksione kundër Rusisë, pas pushtimit të Ukrainës. /KultPlus.com
Nga Ambasada e Amerikës në Prishtinë kanë thënë se qëndrojnë krah Ukrainës pas fillimit të agresionit të Rusisë ndaj këtij shteti, përcjell KultPlus.
“Edhe në ditët më të errëta, dritat tona shkëlqejnë si një”, thuhet në postimin e Ambasadës Amerikane në rrjetin social Twitter.
Po ashtu më tutje në postim thuhet se ShBA-të dhe Kosova qëndrojnë të bashkuar me Ukrainën.
“Populli ukrainas ka njohur 30 vjet pavarësi dhe ka treguar vazhdimisht se nuk do të tolerojë askënd që përpiqet ta kthejë vendin e tyre prapa. Shtetet e Bashkuara dhe Kosova qëndrojnë të bashkuar me Ukrainën”, thuhet në postim. / KultPlus.com
Youth Initiative for Human Rights – Kosovo (YIHR KS), ka protestuar sot pranë Zyrës Ndërlidhëse Ruse në Prishtinë, për të shprehur shqetësimin për agresionin e Rusisë ndaj Ukrainës, përcjell KultPlus.
Në njoftimin e kësaj organizate u bëhet thirrje akterëve ndërkombëtar, organizatave të shoqërisë civile, organizatave paqeruajtës dhe të vendeve demokratike që të angazhohen urgjentisht për paqe dhe stabilitet.
“Si shoqëri kemi përjetuar vet efektet shkatërrimtare të luftës, pasojat e së cilës vazhdojmë t’i vuajmë edhe sot, andaj bashkë-ndjejmë me njerëzit në Ukrainë për vuajtjet e tyre në këtë kohë shumë të vështirë”, thuhet në njoftimin e tyre.
Njoftimi i plotë:
#STOPluftësnëUkrainë
Sot protestuam bashkë me qytetarë të Kosovës pranë Zyrës Ndërlidhëse Ruse në Prishtinë, për të shprehur se shoqëria dhe shteti ynë qëndron kundër pushtimit të Ukrainës nga Federata Ruse.
Si shoqëri kemi përjetuar vet efektet shkatërrimtare të luftës, pasojat e së cilës vazhdojmë t’i vuajmë edhe sot, andaj bashkë-ndjejmë me njerëzit në Ukrainë për vuajtjet e tyre në këtë kohë shumë të vështirë.
U bëjmë thirrje të gjithë akterëve ndërkombëtarë, organizatave të shoqërisë civile, organizatave paqeruajtëse dhe të gjitha vendeve demokratike që të angazhohen urgjentisht për paqe dhe stabilitet si dhe më së rëndësishmi mbrojtjen e të drejtave themelore të civilëve. / KultPlus.com
Sofia Abramovich, vajza e pronarit të Chelseas, Roman Abramovich, godet në Instagram “propagandën e Kremlinit” që pretendon se “shumica e rusëve qëndrojnë me Putinin” mbi vendimin e tij për të bërë luftë në Ukrainë.
Babait të saj dhe Presidentit të skuadrës nga Londra, Roman Abramovich do t’i ndalohet të jetojë në Britani, pasi që konsiderohet si një nga 35 oligarkët që e mbështesin presidentin e Rusisë, Vladimir Putin, përcjellGazetaBlic Sport.
Megjithatë, kjo nuk e ka penguar vajzën e tij që të dal me një deklaratë kundër Putinit. Ajo në postimin e saj la për të kuptuar se është kundër tij dhe se Rusia nuk është në mbështetje./KultPlus.com
Ukrainasit u zgjuan mëngjesin e sotëm dhe kuptuan se dita e mëparshme nuk ishte thjesht një ëndërr e keqe. Një numër i madh shpërthimesh të forta ranë nëpër Kiev në agim dhe sirenat e sulmit ajror u dëgjuan vazhdimisht në rrugë. Kjo ka bërë që qytetarët të marrin gjërat nga banesat e tyre dhe të largohen nga Kiev-i.
Brenda pak orësh ata u detyruan të largoheshin nga shtëpitë e tyre për të gjetur një strehë të sigurt dhe për t’i shpëtuar sulmit rus. Fëmijët e vegjël dhe të moshuarit janë në dëshpërim e duke qarë para kamerave që i filmojnë, nga frika e vdekjes.
Videot që po transmetohen në rrjetet televizive në mbarë botën janë shokuese. Një shembull tipik është ai i transmetuar nga Bloomberg, i cili tregon një fëmijë nga Ukraina me lot në sy duke thënë: “Nuk dua të vdes”.
“I don’t want to die.”
Ukrainians are seeking safety after Russia’s invasion, with some fleeing the country and finding shelter. Parents are left trying to explain the violence to their kids https://t.co/ujqOFOEUOSpic.twitter.com/UCngbwe1yx
Në një video tjetër nga Mariupol, një grua nuk di ku të shkojë për t’u shpëtuar. “Ku të shkojnë; “Më thuaj ku të vrapoj”, thotë ajo me frikën e pikturuar në sy.
“Where do I go? Tell me please. Where will I run?”
People across Ukraine were out on the streets, queuing at ATMs, looking for shelter or seeking ways to leave the country. pic.twitter.com/FgMy5iaqu7
Gjatë viteve të fundit, disa nga kineastët më të talentuar të Ukrainës kanë përpunuar dhe eksploruar traumën që pasoi pushtimet ruse të Krimesë dhe rajonit të Dunbas, transmeton KultPlus.
Vibracioni kulturor i Ukrainës është shfaqur rregullisht në vitet e fundit përmes prodhimit mbresëlënës të filmave ambicioz të vendit që eksplorojnë numrin njerëzor të agresionit ushtarak të Rusisë.
Edhe pse e kotë përballë bombave që bien, një kinema e tillë ofron një pamje kaleidoskopike të jetës dhe shqetësimeve të ukrainasve bashkëkohorë që përballen me vështirësitë vdekjeprurëse të marrjes së Krimesë nga Rusia në vitin 2014 dhe një luftë pothuajse të vazhdueshme në rajonin e Donbasit.
“Hollywood Reporter” zgjodhi pesë filma që ofrojnë një mundësi për ndjeshmëri dhe mirëkuptim më të madh të konfliktit – siç shihet përmes syve të artistëve të aftë ukrainas
‘Reflection’ (2021), nga Valentyn Vasyanovych
Photo: COURTESY OF NEW EUROPE FILM SALES/FORE FILMS
Filmi më i fundit i Valentyn Vasyanovych, ‘Reflection’, ishte një nga favoritët kritikë të Festivalit të Filmit në Venecia të vitit të kaluar. Me përmbajtje vizuale dhe artistike marramendëse, Vasyanovych përdor një sekuencë të shtënave të fiksuara në rreze të mesme për të treguar një histori tronditëse rreth një mjeku të ri kozmopolit (Roman Lutskiy) i cili del vullnetar për t’u kujdesur për të plagosurit pranë zonës së betejës në rajonin e Donbasit të Ukrainës, vetëm për të marrë të kapur pothuajse menjëherë nga ushtarët rusishtfolës, të cilët pretendojnë se janë vendas, por janë me të vërtetë mercenarë rusë të dërguar për të ndihmuar pushtimin. Mjeku i nënshtrohet një sërë tmerresh – burgosje, tortura, bashkëpunim të detyruar – përpara se të fitojë befas lirinë dhe të fillojë një proces marramendës rikuperimi me vajzën e tij të vogël në Kiev. Kritiku i THR e përshkroi filmin si të ofronte “një pamje të fuqishme panoramike të konfliktit, një pamje plot me imazhe të tmerrshme tmerri, por edhe momente hiri, bukurie dhe dashurie të qëndrueshme”.
‘Winter on Fire: Ukraine’s Fight for Freedom’ (2015), nga Evgeny Afineevsky
Photo: COURTESY OF VENICE FILM FESTIVAL
Dokumentari i Evgeny Afineevsky paraqet një montazh tërheqës, në terren të protestave që u ndezën nga vendimi i qeverisë ukrainase në vitin 2014 për të pezulluar nënshkrimin e një marrëveshjeje tregtare me Bashkimin Evropian në favor të lidhjeve më të ngushta me Rusinë e Vladimir Putinit – një kapitull kyç në prag të pushtimit rus që filloi të enjten.
Afineevsky dhe ekuipazhi i tij ndjekin protestuesit nga vijat e frontit ndërsa ata fillojnë të demonstrojnë kundër regjimit të ish-kryeministrit Viktor Janukoviç, i cili kishte lidhje të ngushta me Putinin; dhe ato janë aty kur protestat rriten në qindra mijëra në sheshin Maidan të Kievit, duke shkaktuar një goditje vdekjeprurëse nga forcat qeveritare.
“Afineevsky gjeti një sërë dëshmitarësh, duke përfshirë studentë aktivistë, gazetarë, punëtorë, artistë dhe klerikë, të cilët të gjithë i shtojnë zëra të mprehtë kolazhit,” shkroi kritiku i THR.
‘Homeward’ (2019), nga Nariman Aliev
Photo: COURTESY OF CANNES FILM FESTIVAL
Filmi Homeward i regjisorit ukrainas Nariman Aliev u shfaq premierë në Festivalin e Filmit në Kanë në vitin 2019, kur regjisori për herë të parë ishte vetëm 26 vjeç. Filmi fillon me babain 50-vjeçar Mustafa (Akhtem Seitablaev) dhe djalin e tij 20-vjeçar Alim (Remzi Bilyalov) duke vizituar një morg në Kiev për të mbledhur kufomën e plagosur nga plumbat e vëllait të madh të Alimit, Nazimit, i cili u vra në betejë pasi doli vullnetar për të luftuar në luftën e vazhdueshme kufitare me Rusinë. Mustafa ka rrënjë familjare në pakicën etnike myslimane tatar të Krimesë shumë të shtypur dhe mendon se duhet ta transportojë trupin e Nazimit në të gjithë vendin për ta varrosur në atdheun e tij stërgjyshorë. Kështu fillon një udhëtim rrugor në të gjithë Ukrainën që bëhet gjithnjë e më i përçarë dhe i mbushur me aksione, duke u përplasur me policinë rrugore, një ndalesë të detyruar në një fshat të përgjumur, një grabitje buzë liqenit dhe një përplasje me rojet kufitare. Tatarët e Ukrainës duruan mizori të papërshkrueshme gjatë epokës sovjetike dhe me Krimenë e kthyer nën okupimin rus që nga viti 2014, ata përballen me një valë të re persekutimi sot (toka e tyre u sekuestrua, organizatat e tyre politike u ndaluan). Fuqia perandorake ruse, pra, mbetet zuzari jashtë skenës në Homeward.
‘The Earth Is Blue as an Orange’ (2020), nga Iryna Tsilyk
A still from The Earth Is Blue as an Orange by Iryna Tsilyk, an official selection of the World Cinema Documentary Competition at the 2020 Sundance Film Festival. Courtesy of Sundance Institute.
Metadokumentari shpikës i Iryna Tsilyk, “The Earth Is Blue as an Orang”, është njëkohësisht një meditim mbi fuqinë shpenguese të kinemasë dhe një pyetje e gjendjes së vështirë të grave dhe fëmijëve që jetojnë në mes të luftës shumëvjeçare të Ukrainës në Donbas. Filmi ndjek një nënë beqare ukrainase të quajtur Hanna dhe katër fëmijët e saj teksa përpiqen ta mbajnë shtëpinë e tyre një strehë të sigurt plot jetë dhe mendjelehtësi ndërsa bombat bien dhe kaosi shpaloset rreth tyre. Çdo anëtar i familjes ka një pasion për kinemanë dhe Tsilyk i filmon ata ndërsa xhirojnë filmin e tyre të frymëzuar nga jeta e tyre në një kohë lufte – duke e shndërruar traumën në art si një mënyrë për të qëndruar njerëzor. Filmi rezultues i dha Tsilyk çmimin për regjinë më të mirë për dokumentarin botëror në Festivalin e Filmit Sundance 2020.
‘Atlantis’ (2018), nga Valentyn Vasyanovych
Photo: COURTESY OF TIFF
Për rastësi të lumtur, filmi Atlantis i regjisorit Valentyn Vasyanovych fitoi filmin më të mirë në Festivalin e Filmit të Venecias 2018 në seksionin horizonte në të njëjtën ditë kur regjisori ukrainas i burgosur Oleg Sentsov u lirua nga Rusia në një shkëmbim të burgosurish. Por filmi i Vasyanovych nuk ka të bëjë me funde të lumtura. Filmi zhvillohet në vitin 2025 të imagjinuar, pasi forcat patriotike në Ukrainën Lindore më në fund e kanë sjellë përfundimin e suksesshëm të luftës së gjatë me Rusinë. Por jo gjithçka është mirë në këtë histori të dhimbshme që ndryshon kohën, e treguar përmes syve të një ushtari që vuan nga PTSD i cili ka humbur familjen, shtëpinë dhe vetë kuptimin e jetës në luftë. Duke përfshirë vetëvrasjen, përpunimin e varrezave masive dhe shkatërrimin ekologjik, filmi është një meditim i fuqishëm mbi traumën e qëndrueshme të luftës edhe në fitoren e imagjinuar. / KultPlus.com
Rusia ka nisur sulmet ndaj Ukrainës nga fronte të shumta në mëngjesin e të enjtes në një përshkallëzim dramatik ku shumë qytete u bombarduan nga ajri.
Nga fillimi i sulmeve ruse e deri te pushtimi i Çernobilit, çka po ndodh në Ukrainë
Shpërthimet dhe bombardimet u dëgjuan fillimisht nëpër qytetet kryesore në Ukrainë rreth orës 5 të mëngjesit me orën lokale, pasi presidenti rus Vladimir Putin mbajti një fjalim televiziv para agimit nga Moska duke thënë se ai po autorizonte veprime ushtarake. Ai paralajmëroi vendet e tjera se nëse do të përpiqeshin të ndërhynin, do të përballeshin me një përgjigje ruse “aq të ashpër sa që asnjë komb i huaj nuk e kishte përjetuar ndonjëherë më parë”.
Në një fjalim të transmetuar të enjten në mëngjes, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy u bëri thirrje ukrainasve të marrin armët në mbrojtje. Ministri i Mbrojtjes njoftoi gjithashtu se do të shpërndahen armë të lehta për të gjithë veteranët dhe vullnetarët.
“Ne jemi duke u sulmuar nga jugu, veriu, lindja dhe nga ajri. Ne po i japim armët dhe do të vazhdojmë ta bëjmë këtë për këdo që do ta kërkojë për të mbrojtur sovranitetin tonë. E ardhmja jonë varet nga secili qytetar”, tha ai.
Sirenat e sulmit ajror u dëgjuan në të gjithë qytetin, po ashtu u panë edhe shpërthime në qytete të tjera.
FORCAT RUSE TENTOJNË TA MARRIN TERMOCENTRALIN BËRTHAMOR TË ÇERNOBILIT
Disa orë pas fillimit të sulmit, Zelenskyy postoi në Tëitter se forcat ruse po përpiqeshin të merrnin termocentralin bërthamor të Çernobilit në veri të Kievit. Ministri i brendshëm ukrainas paralajmëroi se një goditje në objektin e depozitimit të mbetjeve bërthamore mund të lëshonte pluhur radioaktiv që mund të mbulonte Ukrainën, Bjellorusinë dhe Evropën.
“Mbrojtësit tanë po japin jetën që tragjedia e vitit 1986 të mos përsëritet,” shkroi Zelenskyy , duke iu referuar shpërthimit të reaktorit të uzinës, i cili shkaktoi lëshimin e sasive të mëdha të rrezatimit në mjedis.
Në komentet e postuara në Telegram , Zelenskyy më vonë rinovoi thirrjet e tij për qytetarët ukrainas që të ndihmojnë forcat e mbrojtjes territoriale, duke i kërkuar kujtdo me përvojë ushtarake të luftojë për vendin.
“Tingujt që ne dëgjojmë sot nuk janë vetëm sulme, shpërthime dhe raketa – janë zhurma e perdes së hekurt që bie dhe mbyll Rusinë nga bota tjetër e qytetëruar,” tha ai.
“Fatkeqësisht, ne kemi shumë humbje mes heronjve tanë, por kemi edhe ushtrinë ruse të marrë peng”, shtoi Zelenskyy.
“Ne kemi shkatërruar shumë aviacion dhe pajisje ushtarake ruse. Unë shoh se shumë rusë janë të shokuar me atë që po ndodh. Disa prej tyre filluan të postojnë në mediat sociale se janë kundër këtij pushtimi.”
PRESIDENTI UKRAINAS U BËN THIRRJE UKRAINASVE TË BASHKOHEN KUNDËR RUSISË
Ukraina tha se ushtria ruse po sulmonte me ndihmën e Bjellorusisë, ku trupat ruse janë vendosur prej muajsh. Videoja e mbikëqyrjes e transmetuar në internet nga Shërbimi i Rojës Kufitare të Ukrainës tregoi tanke dhe automjete të blinduara që kalonin në Ukrainë nga Bjellorusia. Katër raketa balistike u hodhën prej andej në drejtimin jugperëndimor, sipas qeverisë.
Betejat u zhvilluan gjithashtu në Hostomel, në një aeroport ndërkombëtar mallrash dhe që ndodhet pak larg Kievit, si dhe në zonat përreth Kharkiv në lindje dhe Kherson në jug, thanë zyrtarët ukrainas.
Qeveria raportoi gjithashtu “sulme kibernetike masive” në faqet e saj të internetit.
FRIKË DHE BLLOKIM NË KIEV
Në kryeqytet, kryebashkiaku i qytetit hapi stacionet e metrosë si strehimore për banorët dhe shpalli një shtetrrethim nga ora 22:00 deri në 7 të mëngjesit.
Ndërsa zbardhi agimi, Erin McLaughlin i NBC Neës raportoi se “njerëzit këtu janë të tmerruar. Ata kanë qëndruar gjithë natën zgjuar duke monitoruar situatën dhe deri në këtë moment ka pasur një element mosbesimi që rusët do të shkonin pas kryeqytetit”.
Autostradat jashtë qytetit prej 3 milionë banorësh u bllokuan me makina ndërsa familjet u përpoqën të iknin, sipas fotove të drejtpërdrejta televizive dhe gazetarëve të NBC News në qytet. Radhë të gjata kishte edhe në ATM, dyqane ushqimore dhe pika karburanti.
Në qytetin verilindor të Kharkivit, më pak se 20 milje nga kufiri rus, pati shpërthime në distancë dhe shumë dyqane dukej se ishin të mbyllura pasi njerëzit grumbulloheshin me ushqime dhe benzinë, raportoi korrespondenti i huaj i NBC News, Matt Bradley.
Tanket ruse qëndronin pranë unazës së qytetit, tha kryebashkiaku, duke shtuar se stacionet e metrosë ishin vendi më i sigurt për banorët.
Ndërkohë, më shumë se 3,100 ukrainas u evakuuan nga rajonet Donetsk dhe Luhansk në lindje, me më shumë evakuime që priten, sipas Ministrisë së Infrastrukturës së Ukrainës.
Pas fillimit të luftimeve, ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba shkroi në Twitter se “bota mund dhe duhet ta ndalojë Putinin”, ndërsa në Kombet e Bashkuara, ambasadori ukrainas Sergiy Kyslytsya foli drejtpërdrejt me homologun e tij rus, duke thënë: “Nuk ka purgator për kriminelët e luftës. Ata shkojnë drejt e në ferr.”
Edhe presidenti amerikan Joe Biden u zotua se do të marrë masa.
“Vetëm Rusia është përgjegjëse për vdekjen dhe shkatërrimin që do të sjellë ky sulm, dhe Shtetet e Bashkuara dhe aleatët dhe partnerët e saj do të përgjigjen në një mënyrë të bashkuar dhe vendimtare”, tha ai në një deklaratë.
“Bota do ta mbajë Rusinë përgjegjëse”.
Kriza e ka lënë Biden të përballet me sfidën e tij më të madhe të politikës së jashtme që nga marrja e detyrës. Ai më parë tha se një pushtim rus do të ishte “gjëja më e rëndësishme që ka ndodhur në botë, për sa i përket luftës dhe paqes, që nga Lufta e Dytë Botërore”.
Biden thirri një takim të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të enjten në mëngjes për të diskutuar krizën, tha një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë për NBC Neës. Ai u takua të enjten me homologët e tij të G7 për të diskutuar masat më të ashpra kundër Rusisë.
Grupi i ekonomive kryesore të botës denoncoi Putinin në një deklaratë të përbashkët më pas, duke premtuar “sanksione të rënda dhe të koordinuara ekonomike dhe financiare”.
“Ne u bëjmë thirrje të gjithë partnerëve dhe anëtarëve të bashkësisë ndërkombëtare që ta dënojnë këtë sulm në termat më të ashpër të mundshëm, të qëndrojnë krah për krah me Ukrainën dhe të ngrenë zërin e tyre kundër kësaj shkeljeje flagrante të parimeve themelore të paqes dhe sigurisë ndërkombëtare”. thuhet në deklaratë.
NATO gjithashtu dënoi sulmin “të pajustifikuar dhe të paprovokuar”, duke e quajtur atë një “kërcënim serioz për sigurinë euroatlantike”. Ajo tha në një deklaratë se po vendoste forca shtesë në “pjesën lindore të aleancës, si dhe asete shtesë detare”.
PROTESTA KUNDËR LUFTËS NË UKRAINË PO MBAHEN NË 40 QYTETE RUSE, POLICIA ARRESTON QINDRA QYTETARË
Të paktën 705 persona raportohet të jenë arrestuar në protestat kundër pushtimit të Ukrainës nga Rusia. Protesta kanë nisur në 40 qytete ruse raporton OVD-Info, transmeton theguardian.
BIDEN FLET PAS TAKIMIT TË G7
Presidenti i SHBA-së, Joe Biden, ka treguar se çfarë ka diskutuar me homologët e tij në mbledhjen e G7 të thirrur pas sulmit rus mbi shtetin e Ukrainës. Ai ka thënë se janë paralajmëruar masa të sanksioneve shkatërruese dhe sanksioneve tjera ekonomike.
“Këtë mëngjes, u takova me homologët e mi të G7 për të diskutuar sulmin e pajustifikuar të Presidentit Putin ndaj Ukrainës dhe ne ramë dakord të ecim përpara me paketat shkatërruese të sanksioneve dhe masave të tjera ekonomike për të kërkuar llogari nga Rusia. Ne qëndrojmë me popullin e guximshëm të Ukrainës”, tha ai.
USHTARË RUSË TË ARRESTUAR, TANKE TË SEKUESTRUAR DHE HELIKOPTERË TË RRËZSUAR, UKRAINA BËN BILANCIN E LUFTËS
Trupat ukrainase kanë rrëzuar deri tani 5 helikopterë rusë, kanë shkatërruar dhjetëra tanke dhe kanë arrestuar gjithashtu dhjetëra ushtarë rusë, që kur Rusia nisi pushtimin e vendit të tyre këtë mëngjes.
Forcat ukrainase pretendojnë gjithashtu se kanë rrëzuar edhe 6 avionë rusë në Donbas, dhe një tjetër në afërsi të kryeqytetit.
KRERËT E INSTITUCIONEVE TË KOSOVËS DALIN ME DEKLARATË TË PËRBASHKËT NË PËRKRAHJE TË UKRAINËS
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, së bashku me kryeministrin Albin Kurti dhe kryetarin e Kuvendit Glauk Konjufca, kanë dalë me deklaratë të përbashkët në përkrahje të Ukrainës pas agresionit të Rusisë.
Në deklaratë thuhet se Kosova dënon fuqishëm agresionin ushtarak dhe invadimin e Ukrainës nga Federata Ruse që shpërfaqë hapur qëllimin rus për të minuar të drejtën e Ukrainës për të ekzistuar si shtet i lirë, i pavarur dhe demokratik. Gjithashtu, Republika e Kosovës dënon njohjen ilegale të “pavarësisë” së regjioneve ukrainase të Luhanskut dhe Donetskut nga ana e Federatës Ruse.
UKRAINA THOTË SE PAS NJË BETEJE TË ASHPËR RUSIA PUSHTOI ÇERNOBILIN
Forcat ruse kanë nën kontroll ish-centralin bërthamor të Çernobilit pas një beteje të ashpër, thonë zyrtarët ukrainas.
“Është e pamundur të thuhet se termocentrali bërthamor i Çernobilit është i sigurt ”, tha këshilltari presidencial i Ukrainës, Mykhaylo Podolyak.
“Ky është nga kërcënimet më serioze në Europë sot”, shtoi ai.
Çernobili ishte vendi i një prej fatkeqësive më të mëdha bërthamore në histori, kur një nga katër reaktorët e tij shpërtheu në vitin 1986. /express/ KultPlus.com
Këngëtarja shqiptare me famë botërore, Rita Ora i është bashkuar shumë artistëve në mbarë botën të cilët po luten për Ukrainën.
Këngëtarja nga Kosova ka ndarë në llogaritë e saj në rrjetet sociale një fotografi të flamurit ukrainas, derisa nuk ka shkruar asgjë, vetëm ka vendosur duart që luten, në shenjë solidariteti.
Rusia ka nisur në orët e para të së enjtes sulmet e para ushtarake ndaj Ukrainës, derisa gradualisht po depërton në territorin e këtij shteti.
Shumë qytetarë ukrainas janë parë duke u larguar nga vendi i tyre, me kolona të gjata nëpër rrugët kryesore që çojnë në vende të tjera të Evropës. / KultPlus.com
