Rreth 750 milionë njerëz në botë nuk dinë shkrim-lexim

Edhe pse numri i personave që shkruajnë e lexojnë është rritur ndjeshëm në 50 vitet e fundit, në mbarë botën ndodhen ende 750 milionë njerëz, dy të tretat e të cilëve janë gra, që ende nuk dinë të shkruajnë e lexojnë.

Sipas të dhënave të Organizatës Arsimore, Shkencore dhe Kulturore të Kombeve të Bashkuara (UNESCO), gjatë 50 viteve të fundit shkalla e shkrim-leximit në mbarë botën është rritur ndjeshëm, sidomos në popullatën me moshë të re. Megjithatë, UNESCO ka tërhequr vëmendjen se 750 milionë njerëz në botë ende nuk e kanë këtë formim.

Teksa vihet theksi se gratë përbëjnë dy të tretat e personave që nuk dinë shkrim-lexim, bëhet e ditur se 45 përqind e personave që nuk dinë shkrim-lexim jetojnë në Azinë Jugore, 27 përqind në Afrikën Sub-Sahariane, 10 përqind në Azinë Lindore dhe Juglindore, 9 përqind në Afrikën Veriore dhe Azinë Perëndimore dhe 4 përqind në Amerikën Latine dhe Karaibe, shkruan Anadolu Agency (AA).

Rritje në normat e shkrim-leximit

Sipas Institutit Statistikor të UNESCO-s, rritja më e madhe në normat e shkrim-leximit në vitet e fundit është arritur në Azinë Lindore dhe Jugore dhe Afrikën Veriore dhe Perëndimore, ku shkrim-leximi është shumë prapa.

Në Azinë Jugore, shkalla e shkrim-leximit për periudhën 1990-2016 u rrit nga 46 për qind në 72 për qind, ndërsa në Afrikën e Veriut dhe Azinë Perëndimore u rrit nga 64 për qind në 81 përqind.

Kjo normë është rritur nga 82 përqind në 96 përqind në Azinë Lindore dhe Juglindore dhe nga 52 përqind në 65 përqind në Afrikën Sub-Sahariane. Ndërkohë shkalla e shkrim-leximit u rrit nga 85 për qind në 94 për qind edhe në Amerikën Latine.

Në disa vende niveli i shkrim-leximit nuk është në nivelin e dëshiruar

Me rritjen e mundësive arsimore sot më shumë të rinj janë në gjendje të lexojnë dhe të shkruajnë.

Instituti Statistikor i UNESCO-s ka theksuar se shkalla e shkrim-leximit në mesin e të rinjve është rritur nga 83 për qind në 91 për qind dhe se numri i të rinjve analfabetë, i cili ishte 170 milionë në vitin 1996, është ulur në 102 milionë në vitin 2016.

Sipas UNESCO-s, 50 vjet më parë, teksa një e katërta e të rinjve 15-24 vjeç nuk dinin shkrim e lexim, theksohet se sot kjo shifër është më pak se 10 përqind e kësaj grupmoshe. Përkundër kësaj, shkalla e shkrim-leximit në mesin e të rinjve në disa vende, veçanërisht në Afrikën Sub-Sahariane dhe Azinë Jugore, ende nuk është në nivelin e dëshiruar.

Pothuajse të gjithë të rriturit në Azinë Qendrore dhe Lindore, në Evropë dhe Amerikën e Veriut dinë të shkrujnë dhe lexojnë. Krahas këtyre rajoneve, shkrim-leximi i të rinjve në Amerikën Latine dhe në Karaibe është gjithashtu i avancuar.

Në disa vende afrikane, shkalla e leximit në popullsinë e moshës së re është më pak se 50 për qind. Ky problem zakonisht është për shkak të mungesës së shkollimit dhe disa problemeve arsimore. Pavarsisht se në vende të tilla si Malavi dhe Zambia, e drejta për arsim është siguruar për të gjithë, niveli i shkrim leximit ende vazhdon të jetë në nivele të ulëta. Besohet se kjo situatë është shkaktuar nga problemet në lidhje me cilësinë e arsimit dhe marrëdhënien e vendosur me arsimin.

Numri i femrave që lexojnë dhe shkruajnë është më i pakët

Vlen të përmendet se numri i shkrim-leximit te femrave në botë është më i ulët se ai i meshkujve. Sipas të dhënave të viteve të fundit, gratë e reja përbëjnë 59 për qind të njerëzve që nuk dinë shkrim-lexim.

Teksa është i pakët dallimi i shkrim-leximit mes meshkujve dhe femrave në Azinë Qendrore dhe Lindore, Europë, Amerikën e Veriut, Amerikën Latine dhe Karaibet theksohet në Afrikën e Veriut, Azinë Perëndimore dhe Jugore si dhe Afrikën Subsahariane, dallimi në normat e shkrim-leximit midis gjinive është më i madh.

Megjithëse në gjysmën e fundit të shekullit të kaluar ka pasur një progres të konsiderueshëm në botë, numri i shkrim-leximit të femrave nga 5 vende në njërin prej tyre është ende nën numrin e shkrim-leximit të meshkujve. Kjo konsiderohet si një problem i rëndësishëm që duhet të kapërcehet si në aspektin e mundësisë së barazisë ashtu edhe nga ajo e problemeve me të cilat përballen gratë në botën e sotme.

Dita Botërore e shkrim leximit

UNESCO në vitin 1967 vendosi që 8 shtatori të festohet si Dita Botërore e shkrim leximit. Në Ditën Botërore të shkrim leximit, që festohet çdo vit më 8 shtator, organizohen aktivitete të ndryshme për të theksuar rëndësinë e shkrim-leximit të individëve dhe shoqërive dhe për të rritur ndërgjegjësimin për çështjet që lidhen me këtë temë.

Në vitin 2018, përveç tërheqjes së vëmendjes ndaj mungesës së punësimit të fokusuar në aftësi, pavarësisht nga përparimi i arritur në shkrim-lexim, Dita Botërore e shkrim leximit do të festohet në temën e “shkrim leximi dhe zhvillimi i talenteve”, me qëllim të përmirësimit të kushteve të jetesës dhe të punës veçanërisht për të rinjtë./ KultPlus.com

UNESCO mbështet të rinjtë që të rrisin angazhimin për mbrojtjen e monumenteve

Qendra e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s po mbështet të rinj nga Europa Juglindore që të rrisin angazhimin për mbrojtjen e Monumenteve Kulturore të rrezikuara.

Në Gjirokastër, të rinjtë po nxisin diskutime bazuar në skenarë të ndryshëm rreziku për monumentet, siç janë zjarret, apo tërmetet.

Përfaqësues nga Mali i Zi, Kosova, Maqedonia dhe Shqipëria vlerësojnë nevojën e bashkëpunimit mes ekspertëve në hapësirën shqiptare në rajon, për të kuruar mjaft probleme që ka trashëgimia kulturore në këto vende./ KultPlus.com

UNESCO fton fotoreporterët të dërgojnë fotografitë që pasqyrojnë punën e gazetarëve

UNESCO fton fotoreporterët profesional nga e gjithë bota që të dërgojnë një mostër të fotografive të tyre më të mira që ilustrojnë gazetarët gjersa kryejnë punën e tyre, shkruan KultPlus.

Fotografitë e përzgjedhura do të ndihmojnë që të ngritin vetëdijen për kushtet e punës për gazetarë dhe që të ilustrojnë aktivitetet dhe programet e UNESCO-s që kontribuojnë në mbështetjen e lirisë së shprehjes.

Fotografitë do të përzgjidhen për nga përmbajtja artistike, kreative dhe origjinale. UNESCO do të krijoj një kontratë me fotografët në blerjen e fotografive të zgjedhura, ku të drejtat jo-ekskluzive për fotografitë e zgjedhura do t’i jepen UNESCO-s.

Për informata më të hollësishme klikoni në vegzën e UNESCO-së:

https://en.unesco.org/neës/call-proposals-photographs-illustrating-journalists-doing-their-job

Prizreni shpreson në ndihmën e Beratit për aplikim në UNESCO

Anëtarët e Kuvendit të Komunës së Prizrenit unanimisht kanë miratuar vendimin për binjakëzimin e kësaj komune me Bashkinë e Beratit.

Në këtë mënyrë sipas autoriteteve lokale plotësohet trekëndëshi i bashkëpunimit Prizren, Berat (Shqipëri) dhe Amasja (Turqi), shkruan sot “Koha Ditore”. Madje lidershipi komunal është optimist se Berati e Amasja do të ndihmojnë në ecjen e Prizrenit drejt listës së UNESCO-së.

Kryetari i Komunës, Mytaher Haskuka, ka paraqitur kërkesën për miratimin e nismës për bashkëpunim komunal ndërkombëtar të Prizrenit me Bashkinë e Beratit.

“Qëllimi i bashkëpunimit është zgjerimi i shkëmbimeve dhe eksperiencave në sektorët e kulturës, ekonomisë, turizmit, trashëgimisë, me qëllim për të dhënë një kontribut për forcimin e marrëdhënieve ndërmjet qyteteve”, shkruan në kërkesën e tij…/ KultPlus.com

Kosova sërish në rrugën e vështirë drejt UNESCO-s

Afirmimi i shtetit të Kosovës në botë dhe anëtarësimi në mekanizmat ndërkombëtarë, është një nga prioritetet kryesore të Qeverisë së Kosovës dhe në këtë aspekt institucionet e Kosovës janë duke bërë të gjitha përpjekjet për anëtarësimin e vendit në dy mekanizma ndërkombëtarë, në INTERPOL dhe në Agjencinë e Kombeve të Bashkuara për Kulturë, Shkencë dhe Arsim (UNESCO), konfirmojnë zyrtarët e ekzekutivit të vendit.

Në rubrikën e përjavshme “FOKUS”, të Radios Evropa e Lirë, zyrtarë dhe ish-zyrtarë të Qeverisë së Kosovës, si dhe njohës të çështjeve të sigurisë dhe zhvillimeve në vend, thonë se me anëtarësimin në këta dy mekanizma ndërkombëtarë, përveç përfitimeve në fushëveprimet konkrete të këtyre mekanizmave, Kosova do të përfitonte edhe në rritjen e subjektivitetit dhe prestigjit të saj ndërkombëtar.

Halil Matoshi, këshilltar i kryeministrit të Kosovës, Ramush Haradinaj, thotë për Radion Evropa e Lirë se ekzekutivi tashmë është duke punuar në përmbushjen e të gjitha kushteve për anëtarësim në këta dy mekanizma.

“Sa i përket çështjeve teknike që duhet përmbushur, do të thotë, kritereve për INTERPOL, Qeveria e Kosovës është gati dhe sigurisht që sivjet do të aplikojë. Kurse, edhe për UNESCO, Kosova tashmë është gati. Dy ligjet, për trashëgimi kulturore dhe për fetë, janë proceduar në Kuvendin e Kosovës. Dikasteret përkatëse vlerësojnë se Kosova i ka edhe numrat e nevojshëm (të vendeve që votojnë), që të bëhet pjesë e këtyre dy mekanizmave”, thekson Matoshi.

Rruga drejt UNESCO-s, më e vështirë

Ndryshe nga mundësia e sivjetme që Kosova të aplikojë për në INTERPOL dhe eventualisht edhe të pranohet, mundësia eventuale e Kosovës për anëtarësim në UNESCO do të jetë vetëm në vitin 2019, kur edhe pritet Konferenca e Përgjithshme e kësaj organizate.

Megjithatë, zëvendësministri Hoti thotë se Kosova po bëhet gati edhe për këtë sfidë.

“Ministria e Punëve të jashtme e ka finalizuar propozim-kornizën për strategjinë për procesin e aplikimit në UNESCO 2019. Duke qenë se procesi i anëtarësimit në UNESCO kërkon mobilizim gjithëpërfshirës institucional të bazuar në planifikim të procesit dhe veprime të koordinuara ndërinstitucionale, dokumenti përmban kornizën që parashikon reformat legjislative, krijimin e mekanizmave gjithëpërfshirës koordinues në nivel nacional, si dhe fushatë të fuqishme diplomatike të koordinuar me partnerët tanë ndërkombëtarë”, thekson Hoti.

Kosova tashmë ka dështuar një herë për t’u anëtarësuar në UNESCO.

Ish-ministri Hyseni shpreh mendimin se diplomacia e Kosovës nuk guxon ta bëjë gabimin e njëjtë me atë të vitit 2015, kur sipas tij, nuk është punuar mjaftueshëm me vendet, të cilat e kanë njohur Kosovën. Sipas tij, aktualisht nuk ka sinjale për një vazhdimësi të ruajtjes së raporteve dhe kanaleve të komunikimit me vendet që e kanë njohur Kosovën, por edhe me ato që nuk e kanë njohur.

“Ka një moskuptim të veprimit në rrafshin diplomatik, sepse gjërat merren si të garantuara. Në momentin që të ka njohur një shtet, ne sikur e marrim se e kemi të garantuar përkrahjen e atij shteti dhe kjo nuk ndodh ashtu në rrafshin diplomatik. Shenjat dhe sinjalet që vijnë kohëve të fundit, nuk janë shumë të mira dhe nuk janë shumë premtuese”, konsideron Hyseni.

Më 9 nëntor të vitit 2015, Kosova nuk kishte arritur të bëhej pjesë e UNESCO-s për mungesë të tri votave në favor të pranimit të saj. Për pranimin e Kosovës në UNESCO nevojiteshin 95 vota “për”, që nënkuptonin dy të tretat e votave të përgjithshme të vendeve pjesëmarrëse në Konferencë e Përgjithshme të UNESCO-s, e cila u mbajt në Paris. Në favor të pranimit të Kosovës patën votuar 92 vende./ KultPlus.com

Zoran Zaev thotë se Maqedonia do ta ndihmojë Kosovën në UNESCO

Kryeministri maqedonas, Zoran Zaev, ka thënë se Maqedonia do të ndihmojë në normalizimin e marrëdhënieve Kosovë – Serbi.

I pyetur nëse Maqedonia do të përkrahë anëtarësimin e Kosovës në UNESCO, Zaev nuk e ka mohuar një gjë të tillë.

“Kosova mund të llogarisë në mbështetjen e Maqedonisë për anëtarësim në UNESCO. Ne do të ndihmojmë edhe në normalizimin e raporteve me Serbinë pasi edhe atë e kemi shtet fqinj”, ka përfunduar Zaev.

Kosova pati një tentim të dështuar që të antarësohet në UNESCO, ndërsa këtë vit ka vendosur që të mos aplikojë fare. Dokumentimi i herës së kaluar dështoi pasi Serbia pati prova se kosovarët kanë shkatërruar një pjesë të trashëgimisë ortodokse serbe në Kosovë, në trazirat e marsit të vitit 2004. / KultPlus.com

Vallëzimi ballkanik Kolo futet në Listën e Mbrojtjes nga UNESCO (VIDEO)

Kolo, vallëzim kolektiv folklorik që interpretohet kudo në Ballkan, është futur në Listën Përfaqësuese të Trashëgimisë Kulturore të Paprekshme në UNESCO.

Vendimi është marrë në sesionin e sotëm, të 12-tin me radhë për këtë vit, që u mbajt në Korenë e Jugut, shkruan KultPlus.

Vallëzimi performohet në Bosnjë, në Bullgari, në Kroaci, në Maqedoni, në Serbi, në Mal të Zi, në Serbi dhe në Slloveni. Secili regjion ka një Kolo të veçantë. Vallëzimi ndodhë duke u kapur krah për krah ndërsa nuk vallëzohet në pjesën lart të trupit.

Vallëzimi performohet në dasma por edhe në ngjarje tjera kulturore e fetare. / KultPlus.com

Kodiku i purpurt i Beratit pjesë e Bibliotekës Botërore Digjitale

Kopje digjitale të Kodikëve të Beratit u publikuan në Librarinë Digjitale Botërore të Librarisë së Kongresit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Kodiku u digjitalizua tërësisht në muajt nëntor-dhjetor 2016 nga Arkivi Qendror Shtetëror në kuadër të bashkëpunimit mes AQSH dhe Librarisë së Kongresit. Drejtori i Arkivit në intervistën për Zërin e Amerikës, ka folur për këtë projekt në kuadër të vitit të Skënderbeut si dhe për projektet e tjera që janë planifikuar:

“Në vitin mbarë Kombëtar të Gjergj Kastriot Skënderbeut ne e nisëm fatmirësisht në Uashington me një promovim ndërkombëtar të pasurisë tonë dokumentare, duke promovuam në Librarinë e Kongresit publikimin e Kodikëve të Beratit, është thjeshtë aktiviteti i parë në kuadrin e këtij viti, i cili do të pasohet me shumë aktivitete të tjera, së pari me Javën e Arkivave të Hapura ku do të shihen proceset e punës në Arkivin Qendror Shtetëror”.

Kodiku i Purpurt i Beratit (Codex Beratinus 1) është dokumenti më i hershëm i gjendur në Shqipëri, i shkruar në shekullin e VI p.e.s. Shkruar në pergamenën të purpurt nga ka marrë edhe emrin. Pjese e listës se trashëgimisë botërore të UNESCO dhe ruhet në Arkivin Qendror të Shtetit. Gjithsej ka 190 fletë, të shkruara me shkronja të derdhura në argjend, ai përmban dy ungjij: sipas Mateut dhe sipas Markut.

Pjesë të tjera të rëndësishme të kodikut janë të derdhura në ar. Kapaku i dorëshkrimit është më i vonshëm se vepra, ai është metalik dhe me zbukurime skenash biblike./ KultPlus.com

Pezullohet ndërtimi në Parkun e Butrintit, ultimatumi erdhi nga UNESCO

Në Butrint janë ndërprerë punimet. Ministrja e Kulturës këtë e konfirmoi në Komisionin për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik të Kuvendit të Shqipërisë, kur po diskutohej Buxheti 2018.

Por edhe në këtë mbledhje vëmendja e komisionit u zhvendos në çështjen ende sensitive, Butrintin.

Pjesë nga debati Vokshi-Kumbaro transmetoi TCh, si në vijim:

Vokshi: A janë ndërprerë punimet?
Kumbaro: Po, derisa të shterohen të gjitha pyetjet.
Vokshi: Ngaqë tha UNESCO, ndaj janë ndërprerë?

Kumbaro: Jo.
Vokshi: Do mbani përgjegjësi nëse gënjeni.
Kumbaro: Më lini të shpjegohem.

2 miliardë lekë është buxheti i vitit të ardhshëm për Ministrinë e Kulturës ndërsa prioriteti i ministrisë do të vendoset në tre shtylla kryesore: Rikonstruksioni i Bibliotekës Kombëtare, Muzeut Historik Kombëtar dhe Galerisë Kombëtare të Arteve./ KultPlus.com

MEPJ: Shqipëria rizgjidhet në Këshillin Ekzekutiv të UNESCO-s


Shqipëria është rizgjedhur në Këshillin Ekzekutiv të UNESCO dhe një gjë të tillë e ka konfirmuar, ministri i Ministrisë për Evropën dhe Punët e Jashtne, Ditmir Bushati, shkruan KultPlus.

“Shqiperia rizgjidhet në këshillin ekzekutiv të UNESCO-s. Në këtë mënyrë ne vijojmë si anëtar të Këshillit Ekzekutiv për periudhën 2017-2021, Shqiperia do të vijojë të japë kontributin e saj në fushën e arsimit, shkencës, komunikimit, ruajtjes dhe promovimit të trashëgimisë kulturore, shpirtërore dhe natyrore”, ka thënë ai./KultPlus.com

UNESCO: Nuk jemi konsultuar për ndërtimin në Butrint

Drejtoresha e Qendrës së Trashëgimisë Botërore në UNESCO, Dr. Mechtild Rössler, mohon që qeveria shqiptare të jetë konsultuar me UNESCO-n për këtë çështje.

Para disa ditësh, ministrja e Kulturës, Mirela Kumbaro, u pyet nëse ndërtimi në Butrint është i konsultuar me UNESCO-n, meqenëse siti në fjalë është nën mbrojtjen e këtij organizmi. Ministrja siç shikohet në video përgjigjet se “patjetër që është konsultuar”. Më tej ajo thotë se ndërtimi i një bar kafeje është në Parkun Arkeologjik është bërë 100% në përputhje me rreullat dhe ligjet, por pa denjuar të sqarojë opinionin të cilit i detyrohet më shumë sesa arrogance karakteristike.

http://shqiptarja.com/kulture/2730/lokali-n–butrint-kumbaro-p-r-report-…

Ndërkohë sot, “shqiptarja.com” publikon një intervistë me drejtoreshën e Qendrës së Trashëgimisë Botërore në UNESCO, Dr. Mechtild Rössler, e cila mohon që qeveria shqiptare të jetë konsultuar me UNESCO-n për këtë çështje.

Në vëmendjen tonë kanë ardhur disa artikuj nga media. Ne kemi kërkuar informacion shtesë më 9 Tetor 2017 nga autoritetet kombëtare përgjegjegjëse për ruajtjen e kësaj Pasurie Botërore nëpërmjet Delegacionit Permanent të UNESCO në Shqipëri. Qendra e UNESCO-s për për Trashëgiminë Botërore është njoftuar rreth aktivitetit për të cilin ju pyesni në fund të javës së shkuar. Ne më 9 Tetor 2017 këmi dërguar një letër tek autoritetet kombetare shqiptare përgjegjëse duke u kërkuar më shumë informacion të detajuar për këtë projekt.

shprehet Rössler.

Fakti që UNESCO është njoftuar javën e kaluar ndërkohë që vendimi nga Këshilli Kombëtar i Arkeologjisë që në muajin maj, flet vetë për lehtësinë e gënjeshtrës, tipike për këtë kabinet qeveritar. Ky është i njëjti rast si me Velierën në Durrrës, kur tekat, interesat dhe përkedhelja e vetes me “shijet elitare” prej artisti, po krijojnë arna gjithëfarëshe për të cilat kërkohet si minimum një debat publik. Nuk është e ndershme dhe as e drejtë që të luash me ligjin siç bën ministrja në fjalë e cila ndërkohë që aty flitet për ndërtim të ri, me beton dhe tulla, do të kapet tek “argumenti” i përshtatjes së një objekti ekzistues. As edhe me faktin se shtetet janë përgjegjëse për vlerësimet e në sitet arkeologjike. Butrinti nuk është i qeverisë, edhe sikur qeveria të rrijë 50 vjet në pushtet. Kaq gjë shqiptarët e dinë.

Italia do të përkrahë Kosovën për anëtarësim në UNESCO

Ministri Kujtim Gashi priti sot në një takim njoftues ambasadorin e Italisë në Kosovë, Piero Cristoforo Sardi, me të cilin bisedoi për bashkëpunimin që ka Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit me Ambasadën e Italisë.

Ministri e ambasadori i vlerësuan marrëdhëniet e shkëlqyeshme mes Kosovës dhe Italisë në përgjithësi, e sidomos për angazhimin dhe koordinimin e përbashkët të Ambasadës dhe MKRS-së në realizimin e projekteve konkrete me qëllim të arritjes së planeve dhe politikave të ministrisë.

Ministri Gashi e falënderoi ambasadorin dhe përmes tij shtetin e Italisë për kontributin që ka dhënë populli italian në mbështetje të shtetit të Kosovës. Ministri ka veçuar përkrahjen e ambasadës në projektet që janë në interes të MKRS-së duke u shprehur se me intensifikimin e bashkëpunimit përfitimi do të jetë më i madh.

Ministri e ka informuar ambasadorin edhe për objektivat që kanë për synim që t’i realizojnë duke hartuar politika që janë në dobi të avancimit të fushave që ka në përgjegjësi ministria.

Nga ana e tij, ambasadori Sardi e falënderoi ministrin Gashi për pritjen dhe e uroi për marrjen e detyrës.

Ambasadori italian u shpreh se ambasada do ta përkrah ministrinë por edhe Kosovën në proceset e saj në afirmimin ndërkombëtar siç është anëtarësimi në UNESCO. Ambasadori Sardi tha se do ta mbështesë ministrinë edhe në avancimin i infrastrukturës ligjore./ KultPlus.com

Daçiq: Kosova nuk ka shans për në UNESCO

Ministri serb i Punëve të Jashtme Ivica Daçiq ka deklaruar se Kosova ende nuk ka aplikuar për pranim në UNESCO dhe, siç tha, është i bindur se do të humbasë kurdo që ta paraqesë kërkesën.

“Kosovës për në UNESCO po i humbasin afatet. Tash për tash Kosova nuk ka bërë kërkesë. Kurdo që ta bëjë kërkesën, ajo duhet ta dijë se ka për të humbur “, citon radiokim të ketë thënë Daçiq, transmeton Koha.net.

“Nuk mund të zgjidhen të gjitha me para e me dhunë. Jam i sigurt se gjatë votimit nuk do ketë shans për të fituar”, ka thënë ai./ KultPlus.com

Dhjetë vendet me numrin më të madh të siteve të trashëgimisë kulturore në botë

Një vend është referuar si një Site i Trashëgimisë Kulturore Botërore kur ai është e listuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara UNESCO si i një rëndësie të veçantë kulturore ose fizike.

Deri në korrik të vitit 2017 , ka 1073 vende të trashëgimisë te shpërndara ne 167 shtete të ndryshme: 832 janë kulturore, 206 janë natyrale dhe 35 janë me karakter miks, historiko -natyrore.

Më poshtë është një listë e vendeve që kanë numrin me te madh te site-ve të trashëgimisë kulturore.

Italia – 48 vende të trashëgimisë kulturore

The Santa Maria delle Grazie, në të cilën ndodhet vepra “The Last Supper” nga Leonardo da Vinci, Milano, Itali
Italia mund të mos jetë një nga vendet më të mëdha të botës, por historia e saj e gjatë dhe e thellë e vë në krye të listës së vendeve persa i perket trashëgimisë kulturore. Disa nga këto site janë Venecia dhe laguna e saj, Piazza del Duomo në Pisa, qendrat historike të Sienës, San Gimignano, Firence dhe Napoli, qendra historike e Romës dhe Vatikanit, qyteti i Verona, Santa Maria delle Grazie me “Darkën e Fundit” nga Leonardo da Vinçi në Milano, dhe shumë më tepër.

Spanja – 40 vende të trashëgimisë kulturore

Ujësjellësi romak në Segovia, Spanje
Jo shumë larg Italisë, Spanja është krenare për shumë site të trashëgimisë kulturore botërore. Disa nga këto 39 vende janë: qendrat historike të Toledos dhe Córdobas, qyteti i vjetër i Salamancës, katedralja e Burgos, veprat e Antoni Gaudit (në Barcelonë), qyteti i vjetër i Segovia dhe ujësjellësi i famshëm romak, Shpella e Altamira me pikturat e saj prehistorike, Alcazari në Sevilje, Kulla e Herkulit etj.

Gjermani – 38 vende të trashëgimisë kulturore

Pallati Sanssouci, Potsdam, Germani
Ne jemi ende në Evropë dhe Gjermania nuk është shumë larg Spanjës me numrin e vendeve të trashëgimisë kulturore. Në përgjithësi, vendet e trashëgimisë në Gjermani janë nga periudhat me te vonshme se ato në Itali dhe Spanjë. Disa nga vendet e trashëgimisë kulturore të Gjermanisë janë Museumsinsel (Muzeu Island) në Berlin, Pallatet dhe Parqet e Potsdamit dhe Berlinit, Katedralen e Këlnit, qytetin e Bambergut etj.

Franca – 38 vende të trashëgimisë kulturore

Amfiteatri Arles në Francë – site i trashëgimisë kulturore botërore
Franca ka të njëjtin numër vendesh si Gjermania. Është e mrekullueshme që të gjitha 4 vendet e para në këtë listë janë evropiane dhe kanë së bashku një total prej 160 vende të trashëgimisë kulturore të UNESCO-s nga gjithsej 832 vende të trashegimise ne botë. Disa nga vendet në Francë janë: Katedralja Bourges, Katedralja e Chartres, Katedralja e Amiens, Belfries e Belgjikës dhe Frances, ujësjellësi romak Pont du Gard, amfiteatri romak Arles dhe pikturat shpellore parahistorike në Grotte Chauvet-Pont.

Kina – 36 vende të trashëgimisë kulturore

Muri i madh kinez – site i trashëgimisë kulturore botërore
Kina ka 36 vende të trashëgimisë kulturore botërore, nder te cilat Murin e Madh të famshëm, Qytetin e Ndaluar dhe Mauzoleun e Perandorit të Parë Qin.

Meksika – 27 vende të trashëgimisë kulturore

El Castillo, Chichen Itza, Mesikë – site i trashëgimisë kulturore botërore
Disa prej 27 vendeve të trashëgimisë kulturore të UNESKO-s në Meksikë janë qytetet Pre-Hispanike të Teotihuacan, Palenque, Chichen Itza (shtëpia e piramidës së famshme El Castillo) dhe El Tajín.

India – 27 vende të trashëgimisë kulturore

The Taj Mahal – një nga më të famshmit site të trashëgimisë kulturore botërore
Komiteti i UNESCO-s deklaroi 26 vende në Indi si vende të trashëgimisë botërore për kriteret kulturore. Më i famshëm nga të cilat është Taj Mahal.

Mbretëria e Bashkuar – 26 vende të trashëgimisë kulturore

Westminster Palace në Londër – simbol i qytetit dhe site i trashëgimisë kulturore botërore
Mbretëria e Bashkuar ka 26 vende të trashëgimisë botërore sipas kritereve kulturore. Disa prej tyre janë Pallati Westminster dhe Abbey Westminster, Kulla e Londrës, Stonehenge, qyteti i Bath dhe Qyteti i Vjetër dhei Ri i Edinburgut.

Irani – 21 vende të trashëgimisë kulturore

Bazaar of Tabriz në Iran – site i trashëgimisë kulturore botërore
Disa nga 21 vendet e Iranit janë Kopshti Persian, Tabriz Baza e Kompleksit Historik, dhe Shejh Safi al-Din Khānegāh dhe Ansambli i Shenjtë.

Rusi – 17 vende të trashëgimisë kulturore

Kompleksi i Kremlinit në Moskë, Rusi – site i trashëgimisë kulturore botërore
Vendi më i madh në botë është shtëpia e vetëm 17 vendeve të trashëgimisë kulturore, duke përfshirë Kremlinin e Moskës dhe Sheshin e Kuq, ansambli i Konventës Novodevichy në Moskë dhe qendra./ KultPlus.com

Vuçiq në KB: Serbia nuk do ta njohë Kosovën, ftesë kundër pranimit të saj në UNESCO

Kryetari i Serbisë Aleksandar Vuçiq ka shfrytëzuar tribunën e Kombeve të Bashkuar për t’u shprehur kundër Kosovës.

Ai duke folur në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara ka përsëritur se Serbia nuk do ta njohë Kosovën dhe ka ftuar vendet anëtare të KB së që të mos lejojnë anëtarësimin e Kosovës në UNESCO, përcjellin medie të Beogradit .

Pjesa tjetër e fjalimit të Vuçiqit ka qenë një demagogji e stilit të tij se si vetëm me zhvillim mund të ruhet paqja në Ballkan, transmeton Koha.net./ KultPlus.com

Qeveria reagon ndaj dokumentarit të Serbisë kundër Kosovës në UNESCO

Qeveria e Republikës së Kosovës e vlerëson të ulët, racist dhe të paprecedent filmin dokumentar të qeverisë së Serbisë kundër anëtarësimit të Kosovës në UNESCO.

Shfaqja e filmit dokumentar përpara ambasadorëve të vendeve anëtare të UNESCO-s, me përmbajtje fyese për Kosovën, në kuadër të fushatës kundërshtuese ndaj anëtarësimit në këtë organizatë të rëndësishme ndërkombëtare, është përpjekje në vazhdimësi për ta denigruar shtetin e Kosovës.
“Prezantimi i trashëgimisë kulturore në Kosovë si pjesë të trashëgimisë së Serbisë është synim për të përvetësuar pasurinë kulturore e fetare të Kosovës dhe për ta transformuar atë. Objektet fetare e kulturore në Kosovë janë pjesë e trashëgimisë së vendit dhe ato nuk mund të tjetërsohen. Ato i takojnë shtetit të Kosovës, qytetarëve të tij pa dallim, janë të ruajtura dhe të mbrojtura me ligjet dhe Kushtetutën e Kosovës. Për pasurinë e Kosovës përgjigjen qytetarët dhe institucionet e saj”, thuhet në reagim.

Përpjekjet e Kosovës për të qenë pjesë e organizatave ndërkombëtare përfshirë edhe UNESCO-n janë legjitime dhe shteti i Kosovës do të vazhdojë t’i përmbushë kërkesat e saj, në pajtim me legjitimitetin ndërkombëtar të pranuar nga më shumë se 110 shtete të botës dhe në përputhje edhe me vendimin e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë për legjitimitetin e shpalljes së pavarësisë.

Pengesat e rrugës së Kosovës për pranim ndërkombëtar dhe anëtarësim në organizmat ndërkombëtar, që vazhdojnë t’i bëhen nga Serbia, janë në kundërshtim me parimet e politikave të fqinjësisë së mirë, në shpërputhje me procesin e normalizimit të marrëdhënieve në kuadër të dialogut që lehtësohet nga BE-ja dhe kundër procesit të pajtimit të popujve pas një periudhe të rëndë të historisë./ KultPlus.com

Kosova ‘injoron’ Ditën e shkrim-leximit

Dita Ndërkombëtare për avancim të shkrim-leximit e cila shënohet çdo vit më 8 shtator ka për qëllim që të ngritë vëmendjen e opinionit ndërkombëtar në lidhje me problemin e analfabetizmit i cili fatkeqësisht si proces është prezent në shumë shoqëri.

Iniciativa e shënimit të Ditës Ndërkombëtare për avancim të shkrim-leximit rrjedh nga Konferenca botërore e ministrave të arsimit e organizuar në shtatorin e vitit 1965 në Tehranë e cila temë boshte kishte zhdukjen e analfabetizmit, ndërsa UNESCO si ditë ndërkombëtare e shënon nga viti 1966 me qëllim të promovimit të rëndësisë së arsimimit të fëmijëve dhe të rriturve.

Sipas të dhënave të UNESCO, rreth 775 milionë persona të rritur në planet nuk kanë as minimumin e nivelit të shkollimit, 1 në 5 persona të rritur janë analfabet nga të cilët 2/3 janë femra. Rreth 75 milionë fëmijë nuk vijojnë shkollimin, nuk ndjekin rregullisht shkollimin ose e kanë braktisur tërësisht atë. Në Kosovë, sipas regjistrimit të popullsisë 2011, janë evidentuar gjithësie 55001 persona që nuk dinë shkrim-lexim që përbënë 3.2% të numrit të përgjithshëm të popullsisë dhe 3.9% të grupmoshave mbi 10 vjet.

Arsimi në Kosovë nuk është i nivelit cilësor ku arsimi fillor ka pjesëmarrjen më të lartë sa i përket përgatitjes shkollore të popullsisë dhe përbën 38.2%, ai i mesëm 24.3% dhe ai i lart 9.3% (vetëm 0.8% me magjistratur- master dhe doktorata).

Shqetësuese janë edhe të dhënat nga braktisja e shkollimit dhe mos regjistrimi i nxënësve në shkollën e mesme duke e vështirësuar kështu edhe më tepër situatën sa i përket nivelit të shkollimit. / KultPlus.com

Në Butrint zbulohen dy mozaikë për vizitorët (FOTO)

Butrinti, vendi turistik në Shqipëri i cili u shpall qytet muze më qershor të vitit 1961, është vlerësuar si pasuri e trashëgimisë së njerëzimit dhe mbrohet nga UNESCO që nga viti 1992. Ky vend turistik, tërheqë vizitorë nga vende të ndryshme të botës të cilët mbesin të mahnitur pas kësaj vizite, shkruan KultPlus.

Por këtë verë, në Butrint do të mund të shihni nga afër edhe dy mozaikët e zbuluar për vizitorët.

“Mozaiku i Baptisterit” (shek. IV pas.Kr) dhe “Mozaiku i Dhomës së Zhveshjes” (shek.II pas Kr.) i cili
ndodhet tek Termat Romake.

Mozaikët do të qëndrojnë të ekspozuar deri më 15 shtator 2017. / KultPlus.com

Peticion për pranimin e Kosovës në UNESCO

Nga java e ardhshme, dita e hënë, do të nisë nënshkrimi i një peticion për pranimin e Kosovës në UNESCO.

Me anë të këtij peticioni do të kërkohet nga Komiteti Ekzekutiv dhe Konferenca e Përgjithshëm e UNESCO-së, që të bëhet pranimi i Kosovës në këtë organizëm të rëndësishëm ndërkombëtare për ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore botërore.

Peticionin do të kenë rast që të nënshkruajnë punonjësit shkencor të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, Institutit të Historisë në Prishtinë, Institutit Albanologjik të Prishtinës dhe ata nga Universiteti i Prishtinës. / KultPlus.com