Në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës sot u bë promovimi i tre vëllimeve të Leksikonit “Vendbanimet e Kosovës – Tabloja fizike-hapësinore, demografike dhe funksionale”. Ky vëllim ka në fokus tablonë fizike hapësinore, demografike dhe funksionale e cila përfshinë gjithsej 2,023 faqe, shkruan KultPlus.
Ky projekt është rezultat i një pune të gjatë të një grupi të madh studiuesish dhe specialistë të fushave të ndryshme të shkencave gjeohapsinore të udhëhequr nga akademik Hivzi Islami.
Leksikoni “Vendbanimet e Kosovës…” sjellë risi si nga qasja hartuese e metodologjike, fakte dhe informacione të rëndësishme nga terreni ashtu edhe të dhëna burimore origjinale e shkencore për revolucionin cilësor dhe sasior të vendbanimeve në Kosovë.
Leksikoni, sipas akademikes Justina Shiroka Pula është një vepër kapitale me vlerë të madhe e cila ka ndjekur një qasje bashkëkohore, teorike, shkencore duke konsistuar në përfshirje vështrimin intelektual dhe profesional.
Leksikoni ndër të tjera mund të quhet edhe botim i tipit enciklopedik për të cilin Kosova ka pasur mungesë deri më tani. Vendbanimet urbane -vëllimi i parë, vendbanimet rurale (shkronja A deri në LL) – vëllimi i dytë dhe vëllimi i tretë – vendbanimet rurale (shkronja M deri në Zh), është tabloja fizike që rrumbullakon mungesën e mëparshme të vendbanimeve.
Përveçse botim multidisiplinar, Leksikoni është edhe një botim kapital, kompleks, shkencor dhe profesional për vendbanimet që paraqesin një enciklopedi në vetvete, ku janë grumbulluar të dhëna empirike për veçoritë fizike, mjedisore, historike, kulturore, arkeologjike, demografike etj. Përveç të dhënave, redaksia siç duket kësaj radhe i ka ilustruar vendbanimet edhe me fotografi nga më të vjetrat deri te më të rejat. Ilustrimet e tilla kanë qëllim për të treguar procesin e ndryshimeve që pavarësisht nga problemet me të cilat hasen, nuk kanë qenë të vogla.
I pranishëm në këtë promovim ishte edhe akademiku Anton K.Berishaj, i cili i përgëzoj ideatorët për këtë projekt.
“I përgëzoj ideatorët, ekipin e ekspertëve dhe të gjithë ata që kanë kontribuar qoftë me ndihmë konkrete apo me përkrahje morale kanë manifestuar sens për nevojën e realizmit të këtij projekti me vlerë për shkencën por edhe për pasurimin e trendeve të proceseve nga shumë sfera të jetës në Kosovë”, u shpreh akdemiku Berishaj.
Ndërsa për në fund, nuk munguan as fjalët e akademikut Hivzi Islami i cili paraqiti shqetësimin e tij me një ironi paralajmëruese se para syve tanë po ndodh braktisja e pakontrolluar dhe shpopullimi intensiv i fshatrave. Prandaj ndërmarrja e masave dhe zbatimi i disa politikave komplekse për parandalimin e këtyre fenomeneve dhe proceseve negative është e pashtyshme. Mes të tjerave ai nuk harroi të falënderoi të gjithë atë që e bënë të mundur këtë botim që është i pari në Kosovë deri më tani.
Ndërsa akademiku Mehmet Kraja tha se në këtë botim është bërë një njohje e shkëlqyer e Kosovës, për të cilin ai ishte në dijeni vetëm pjesërisht.
Pjesëmarrës në këtë ngjarje ishin edhe shumë akademikë e shkrimtarë të shquar që e ndoqën nga afër promovimin e Leksikonit. / KultPlus.com
