Murat Toptani me kostumin e Shkodrës

Lindi më 13 korrik 1867 në Aka, (Kaukaz), në kohën e internimit të të atit Said Toptanit.

Murat Toptani ishtepatriot, atdhetar, ushtarak, poet, publicist, piktor, skulptor si dhe mësues, që punoi shumë për përfshirjen e gjuhës shqipe nëpër shkollat turke. Gjithashtu zotëronte disa gjuhë të huaja si: turqisht, frëngjisht, arabisht, persisht, gjermanisht dhe italisht.

Mësimet i filloi në shkollën “Madam Fyrer”, ndërsa studimet e larta i vazhdoi në “Gallata Saraj” të Stambollit.

Gjatë vijimit të mësimeve në “Madam Fyres”, pati rastin të njihet me Asijen, vajzën e poetit komëtar Naim Frashërit. Kjo njohje motivoi lindjen e një dashurie të sinqertë në mes Muratit dhe Asijes, ndërsa më vonë, me pëlqimin e vëllezërve Frashëri, këta dy të rinj u martuan.

Lidhjet mes familjes Toptani dhe Frashëri u forcuan edhe më shumë kur Vesimeja, motra e Murat Toptanit, u martua me më të voglin e vëllezërve Frashëri, me Mehmet Frashërin.

Më 1912 Murat Toptani ka qenë përfaqësues i Tiranës në Kuvendin e Vlorës, ku firmosi Aktin e Pavarësisë. Murat Toptani njihet si dhe një nga pionerët e skulpturës shqiptare, me realizmin e bustit të Skënderbeut.

Ai vdiq në Tiranë, në vitin 1918.

Fotografia: Kel Marubi – Murat Toptani me kostumin e Shkodrës (1900-1901) / KultPlus.com

Ushtarë shqiptarë me veshje tradicionale në Koblarë në vitet 1917-1918

Kjo fotografi e cila gjendet në Bibliotekën e Kongresit Amerikan është shkrepur rreth viteve 1917-1918.

Tregon ushtarë të parregullt shqiptarë (komitë ose kaçakë) me veshje tradicionale të cilët vepronin në terrenin malor pranë qytetit të Coblara (Koblarë e sotme), Shqipëri.

Shpjegimi që shoqëron fotografinë: Shqipëria fitoi pavarësinë nga Perandoria Osmane në vitin 1912, gjatë Luftës së Parë Ballkanike. Me shpërthimin e Luftës së Parë Botërore, vendi u zhyt në kaos, pasi fraksione të ndryshme dhe grupe fisnore dhe fetare ranë në anën e fuqive të jashtme konkurruese që pushtuan dhe pushtuan pjesë të ndryshme të vendit. Në fund të vitit 1914, Greqia pushtoi Shqipërinë e Jugut. Italia pushtoi qytetin bregdetar të Vlorës, ndërsa Serbia dhe Mali i Zi pushtuan pjesë të Shqipërisë veriore. Një ofensivë e forcave austro-hungareze dhe bullgare më vonë e çoi ushtrinë serbe në Shqipëri, nga ku u evakuua nga një forcë franceze në qytetin grek të Selanikut. Italianët mbetën në Vlorë. Sipas Traktatit të fshehtë të Londrës të nënshkruar në prill 1915, fuqitë e Antantës së Trefishtë i premtuan Italisë se do të fitonte Vlorën dhe tokat përreth dhe një protektorat mbi Shqipërinë në këmbim të hyrjes në luftë kundër Austro-Hungarisë. Në Konferencën e Paqes në Paris, Shqipëria nuk pranoi të vihej nën kontrollin italian dhe SHBA. presidenti Woodrow Wilson doli në anën e shqiptarëve. Shqipëria u njoh si shtet sovran dhe anëtar i plotë i Lidhjes së Kombeve. Megjithatë, Italia mbajti një ndikim të fortë në vend, të cilin e pushtoi dhe e pushtoi në prill 1939, pak para shpërthimit të Luftës së Dytë Botërore. / KultPlus.com

Duda Balje publikon fotografi me të gjitha veshjet tradicionale shqiptare

Deputetja e Kuvendit të Kosovës Duda Balje nga Grupi Parlamentar 6+, ka publikuar një fotosesion, në të cilin ka pozuar me veshje tradicionale shqiptare nga më të ndryshmet, shkruan KultPlus.

Balje ka shkruar se veshjet tradicionale është mënyra se si paraqitet identiteti dhe përkatësia. Tutje ajo ka shtuar se nëpërmjet ruajtjes së kulturës së vendit tonë mund të tregojmë dallimet e kulturës sonë, me ato të vendeve tjera.

“Veshja popullore është forma se si paraqitet identiteti, përkatsia, kurse në formën e ndërlidhshmëris tregon kuptimin e së bukures. Me dëshiren që bile për pak kohë të jemi mbrojtës të traditës dhe vlerave kulturore të shtetit tonë dhe të tregojm ndryshmërin kulturore të popujve të ndryshëm të cilët kanë jetuar dhe ende jetojn në Kosovë. Pasuria e imagjinates, ngjyrave te ndryshme, çindisjes, mënyres së veshjes si dhe mënyres formës së paraqitjes të vetvetes dhe traditave tona. Kemi bërë këtë që keni mundësi të shifni”, ka shkruar deputetja në Facebook.

Në fotografitë e postuara në Facebook deputetja Duda Balje shfaqet me lloje të ndryshme të veshjeve tradicionale shqiptare/ KultPlus.com

https://www.facebook.com/duda.balje/posts/1714364755393352

“Vlerë”, koleksioni i disenjatores Saime Buleshkaj që për bazë ka motivet tradicionale

Kur modernia bashkëvepron me antiken shpesh rrezikon të mos realizohet në mënyrën më të mirë. Bashkëveprime të tilla gjejmë në pikturë, në grafikë e shumë shpesh edhe në veshje. Këtë realizim së fundi e ka bërë një disenjatore, veshjet e së cilës nuk kanë dështuar së paraqituri motivet e bukura të tradicionales mbi ato të modernes, shkruan KultPlus.

Është kjo Saime Buleshkaj e cila ka filluar të merret me dizajnin e modës qysh në moshën 13 vjeçare ku më pas vazhdoi të merret me dizajnin si profesion, duke ndjekur kurse të ndryshme të rrobaqepësisë e më pas edhe studimet në fushën e Dizajnit të Modës. Ka punuar për shtëpi mode dhe dizajnerë të njohur të vendit.

 Këtë vit, Saime Buleshkaj ka hyrë në tregun e modës me një stil më të veçantë, ku për bazë ka motivet tradicionale. Disenjatorja për KultPlus potencoi se ideja pse ka vendosur që në veshjet e saj moderne të ketë motive tradicionale ka ardhur si dëshirë për të paraqitur diçka nga rrënjët tona, nga kultura jonë si komb, në mënyrë që vlerat tona të përditësohen përmes modernizmit të tyre në veshjen formale.

Ky është koleksioni i parë i Saimes, koleksion ky që e ka emëruar “Valuable” që në shqip do të thotë “Vlerë”, përmes të cilit solli siluetat e fustaneve, jelekët e deri te qëndisja e detajeve të cilat vijnë nga periudha e të parëve tanë.

Sipas saj, këto veshje janë pritur mjaft mirë, ajo u shpreh se: “E kanë mirëpritur shumë këtë koleksion dhe si duket kam prekur një pikë që kishte qenë shumë e nevojshme për kohën. Pasi që disa prej këtyre veshjeve mund të vishen edhe të ndara dhe jo vetëm për raste formale e më pas të përfundojnë dollapëve si të pa vlera”.

Poashtu, disenjatorja ka potencuar se do të vazhdoj të trajtoj këto motive edhe në të ardhmen përmes koleksioneve të tjera.

“Ka qenë shumë e vështirë sigurimi i materialeve të tilla, mirëpo në momentin që i kam pasur në dorë materialet, me punë dhe përkushtim ia kam dal të realizoj atë që kam pasur në plan”. pohoi Saime Buleshkaj. / Xh. Hysenaj /KultPlus.com