Izraeli përkujtoi rezistencën hebraike dhe miliona hebrenj të vrarë gjatë Holokaustit.
Yom HaShoah, Dita e Përkujtimit të Holokaustit, festohet në Izrael që nga viti 1951.
Këtë vit, rezistenca hebreje kundër trupave esese gjermane në geton e Varshavës, e cila filloi më 19 prill 1943, do të përkujtohet në 80-vjetorin e saj.
Presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier do të marrë pjesë në një ceremoni përkujtimore në Varshavë të mërkurën.
Nacional-socialistët gjermanë dhe bashkëpunëtorët e tyre vranë rreth gjashtë milionë hebrenj gjatë regjimit nazist që zgjati nga viti 1933 deri në vitin 1945.
Sipas shifrave zyrtare, 147 199 të mbijetuar të Holokaustit ende jetojnë në Izrael./ atsh / KultPlus.com
Kryeministri Albin Kurti, ka përkujtuar Ditën e Holokaustit, në nderim të miliona hebrejve të vrarë gjatë luftës së dytë botërore, përcjell KultPlus.
Më poshtë KultPlus ju sjell postimin e plotë të tij:
“27 janar 1945. U gdhi. Mbi dysheme, grumbulli i turpshëm i gjymtyrëve të thara, sendi Somogi. […] Rusët erdhën, ndërsa Sharli dhe unë po e çonim Somogun pak më larg. Ishte shumë i lehtë. E përmbysëm barelën mbi dëborën ngjyrë gri. Sharli hoqi kapelën. Mua më erdhi keq që s’kisha kapelë. Nga të njëmbëdhjetë vetët në Infektionsabteilung, Somogi qe i vetmi që vdiq gjatë dhjetë ditëve. Serteleti, Kanjolati, Tovarovski, Lakmakeri dhe Dorgeri, vdiqën disa javë më vonë, në infermierinë e përkohshme ruse të Aushvicit.”
Kështu e kujton Primo Levi kimisti italian me origjinë hebreje, ditën e 27 janarit 1945, në veprën e tij mbi Holokaustin “Nëse ky është një njeri”, teksa përshkruan vdekjen e shokëve të tij, kur ushtria ruse hyri në kampin e përqendrimit Aushvic në Poloni, aty ku Levi kishte qenë i burgosur mbi 11 muaj, që nga shkurti i vitit 1944. Në Aushvic I, Aushvic II-Birkenau dhe Aushvic III-Monowitz, nazistët kishin vrarë mbi 1.1 milionë njerëz, prej të cilëve 960 mijë hebrenj. Kjo datë, 27 janar, që përkon me ditën e sotme, do të shpallej më pas nga OKB-ja si Dita Ndërkombëtare e Përkujtimit të Viktimave të Holokaustit. Sot, në këtë ditë, ne i kujtojmë gjithë ata njerëz që u vranë me plumba dhe gaz si dhe u dogjën në krematoriume, apo vdiqën nga kushtet e tmerrshme nëpër kampet e përqendrimit dhe nga aksionet e nazistëve gjatë viteve të Luftës së Dytë Botërore.
Holokausti dhe krimet e kësaj lufte, i dhanë forcë dhe njohje ndërkombëtare konceptit “gjenocid”, të konceptualizuar më 1944 nga juristi polak Raphael Lemkin, për të emërtuar aktet e vrasjeve dhe shkatërrimet e qëllimshme, të pjesshme apo të tërësishme, të një komuniteti të caktuar etnik, kombëtar, fetar apo racor. Në vitet aq të errëta të Luftës së Dytë Botërore, kur hebrenjtë përndiqeshin gjithandej dhe vriteshin si dhe kur pak dyer ishin të hapura për ta, disa qindra hebrenj të ikur nga vende të ndryshme të Europës, u morën nën mbrojtje nga shqiptarët dhe u strehuan duke u shpëtuar. Duke qenë edhe vetë viktima të gjenocidit, dëbimit, spastrimit etnik dhe krimeve kundër njerëzimit të kryera nga Serbia mbi ta, shqiptarët kanë kultivuar një empati të veçantë për këto lloj krimesh që nga koha e Holokaustit. Dhe kjo empati rezultoi të ishte e ndërsjellë, kur më 12 prill 1999, një i mbijetuar tjetër hebre i Aushvicit dhe Buhenvaldit, nobelisti i paqes Eli Wiesel, e përqasi Kosovën me Holokaustin në diskutimin e tij “Rreziqet e indiferencës: mësimet e një shekulli të dhunshëm”, në kuadër të “Mbrëmjes së Mijëvjeçairt”, organizuar në Shtëpinë e Bardhë nga presidenti i atëhershëm amerikan Bill Clinton. Pasi kishte vizituar kampet e refugjatëve të shqiptarëve të dëbuar nga Kosova prej forcave serbe, duke këshilluar që të mos bëheshin krahasime pasi çdo vuajtje është unike, Wiesel tha se “kjo situatë kërkon veprim dhe jo krahasim”, duke mbështetur ndërhyrjen e NATO-s për të ndalur krimet e Serbisë ndaj shqiptarëve në Kosovë. Koha u dha të drejtë të dyve: si Wieselit edhe Clintonit!
Duke nxjerrë mësime edhe nga Holokausti, ShBA-ja dhe vendet e NATO-s që bombarduan Jugosllavinë më 1999, ndaluan thellimin e gjenocidit të Serbisë mbi shqiptarët në Kosovë. Atë kohë edhe Izraeli priti dhe strehoi disa dhjetëra refugjatë shqiptarë nga Kosova. 20 vite më pas, Izraeli njohu shtetin e Republikës së Kosovës. Duke i përkujtuar gjithëherë, populli dhe institucionet e Kosovës nuk do t’i harrojnë asnjëherë viktimat e Holokaustit, të asaj kohe kur duke strehuar dhe shpëtuar hebrenjt e ikur, shqiptarët dhanë provën e tyre tashmë të njohur botërisht, si njerëz fisnikë mes kombesh. / KultPlus.com
Në vitin 2005 Asambleja e Përgjithshme e OKB-së miratoi një rezolutë që shpallte 27 janarin si ”Ditën Ndërkombëtare të Përkujtimit në nderim të viktimave të Holokaustit”.
Kjo ditë përkujton miliona viktima të politikave të gjenocidit të Gjermanisë naziste që u kryen gjatë Luftës së Dytë Botërore, si dhe përqendrohet në përpjekjet bashkëkohore për të luftuar urrejtjen dhe anti-semitizmin.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore rreth gjashtë milionë njerëz u vranë, në përpjekjen sistematike naziste për shfarosjen e hebrenjve. Hebrenj nga e gjithë Gjermania dhe vendet europiane të pushtuara prej saj, u grumbulluan në kampe përqendrimi, ku u helmuan me gaz, u qëlluan, u lanë të vdisnin urie.
Në kampin Auschwitz vdiqën më shumë se një milion njerëz, të vrarë në dhomën e gazit, të rraskapitur nga kushtet e pamundura të punës, ekzekutimet e shumta, rrahjet dhe torturat nga agjentët. Viktimat ishin kryesisht hebrenj, rusë, polakë dhe rom. Kampet e vdekjes, vendet e terrorit u çliruan më 27 janar 1945. Momentet e shpresës, në të cilën u gjetën rreth 7 mijë të burgosur ende gjallë, njerëzimi i kujton ende sot, pas 76 vitesh, në ditën e përkujtimit të Holokaustit.
Roli i Shqipërisë për të shpëtuar hebrenjtë nga tmerret e holokaustit është i ditur botërisht. Shqipëria është një prej vendeve të rralla në botë ku gjatë Luftës së Dytë Botërore, u strehuan e gjetën shpëtim, jo vetëm hebrenjtë që jetonin në Shqipëri, por edhe disa mijëra hebrenj të vendeve të Ballkanit dhe të Europës Qendrore. Muzeu Historik Kombëtar në Shqipëri i ka kushtuar një kënd të veçantë popullit hebre dhe mbështetjes së shqiptarëve ndaj tyre. / KultPlus.com
27 janari përkon me (Holocaust Memorial Day), ditën kur e gjithë bota kujton viktimat e Holocaust-it, ku mbetën të vrarë rreth 6 milionë hebrenj. Sot, bëhen plot 77 vite nga çlirimi i kampit të Auschëitz-Birkenau, njohur ndryshe si “kampi i vdekjes” të nazistëve në Poloni.
Më poshtë do të gjeni një listë me filma/serialë që rrëfejnë historitë rrënqethëse dhe çnjerëzore që ndodhën brenda kampit fatkeq.
1. The Pianist (2002)
Bazuar në librin autobiografik me të njëjtin titull, ky film tregon për jetën dhe kujtimet e një pianisti polak-hebre, W?adys?aë Szpilman, që i shpëtoi Holocaust-it.
2. La Vita e Bella
Një dramë-komedi italiane e vitit 1997 me skenar dhe pjesëmarrje të Roberto Benigni-it. La Vita e Bella tregon për rrugëtimin e një familjeje që përballet me internimin në kampet e përqëndrimit të nazistëve. E gjithë historia shihet nga sytë e një vogëlushi dhe përpjekjet e të atit për t’i zbukuruar realitetin horror që iu desh ta përjetonte që herët.
3. Schindler’s List
Schindler’s List, një dramë historike e 1993-shit me regji të Steven Spielberg. Filmi flet për Oskar Schindler, gjermanin që shpëtoi me mijëra refugjatë hebre-polakë nga Holokausti duke i punësuar në fabrikat e tij gjatë Luftës së Dytë Botërore.
4. The Boy in the Striped Pajamas
Bruno është djali 8-vjeçar i komandantit të kampit të përqëndrimit gjatë Luftës së Dytë Botërore. Rastësisht ai takon moshatarin e tij hebre përtej gardhit të kampit dhe mes tyre lind një miqësi e pastër. Çfarë nuk dinte vogëlushi ishin pasojat e kësaj miqësie prej të cilave nuk mund të shpëtonte.
5.Holocaust (1978)
Mini-serial që tregon perceptimet e ndryshme të familjeve gjatë asaj periudhe. Dy familje gjermane nga Berlini: njëra palë e krishterë, pjesëtarët e të cilës u bënë nazistë si pasojë e nevojave ekonomike, ndërsa familja tjetër hebre, përfunduan duke qenë viktimat e tyre.
6. Train of Life (1998)
Një tragjikomedi që flet për historinë e hebrenjve nga Europa Lindore dhe përpjekjet e tyre për t’i shpëtuar Holocaust-it.
7. Anne Frank: The Whole Story (2007)
Mini-seriali i bazuar në ditarin e famshëm të Anne Frank dhe perceptimi i botës sipas syve të saj, menjëherë pasi kupton që krejt papritur ajo dhe familja nuk kanë më të drejta.
Një fotografi e vjetër dhe teknologjia moderne e njohjes së fytyrës mund të ndihmojnë dy vëllezër izraelitë të zbulojnë se babai i tyre mbijetoi nga Holokausti nazist.
Duke kërkuar të dhëna për të kaluarën, Eli dhe Saul Lieberman iu drejtuan një qendre izraelite kërkimore, e cila shpreson t’i lidhë fotografitë e familjes nga Lufta e Dytë Botërore me bazën e të dhënave të saj me dhjetëra e mijëra foto, shumë të marra nga ushtarët gjermanë, raporton Reuters.
Ato foto tregojnë trupat gjermane, si dhe njerëzit në fshatra dhe qytete me popullsi hebraike.
Qendra Memoriale e Holokaustit, Shem Olam, nisi projektin e saj në korrik, duke bërë thirrje përmes mediave sociale që njerëzit të dërgojnë fotografi për skanime të njohjes së fytyrës.
Vëllezërit Lieberman dinë pak detaje për tmerret që babai i tyre i ndjerë, Jozefi, vuajti gjatë Holokaustit, në të cilin u vranë gjashtë milionë hebrenj.
Por një fotografi e bërë diku në Evropë pas luftës tregon babanë e tyre së bashku me dy kushërinjtë, transmeton KTV.
“Ne jetojmë në një botë që nëse nuk mund t’i siguroni dokumentin ose foton, nuk konsiderohet sikur ka ndodhur. Njerëzit duan të dinë se nga kanë ardhur”, tha Saul Lieberman.
Deri më tani, Shem Olam ka marrë mijëra foto nga publiku, por vetëm disa lidhje janë bërë pas hulumtimeve të mëtejshme dhe asnjë nuk ishte përfundimtare.
Avraham Krieger, drejtori ekzekutiv i qendrës, tha se shpresonte që përparimet në teknologji dhe një bazë e të dhënave do të ndihmonin në lidhjen e një brezi të ri me Holokaustin.
Në Evropën Lindore, studiuesit e fushës kanë marrë gjithashtu fotografi nga banorët lokalë.
Ndërsa qendra Shem Olam, gjithashtu, ka bashkëpunim me arkiva të ndryshme në të gjithë botën.
Shërbimi ofrohet falas, tha Assaf Fassy, menaxher i shërbimeve digjitale për Shem Olam. Ai, gjithashtu, shpreson se projekti do të ndihmojë në luftimin e mohimit të Holokaustit. / KultPlus.com
