Sot janë bërë 114 vite nga lindja e kompozitorit, dirigjentit dhe etnomuzikologut shqiptar, Lorenc Antoni, shkruan KultPlus. Ai ka lindur në Shkup, më 23 shtator 1909 në një familje katolike dhe është kushëri i Shën Nënë Terezës (Gonxhe Bojaxhiut).
Që nga fëmijëria është aktivizuar në ansamble të ndryshme muzikore të shqiptarëve. Ka studiuar privatisht muzikë në Shkup dhe Beograd. Pas shkollimit në Fakultetin Filozofik të Shkupit kthehet në Ferizaj, dhe më pas ngre të parën shkollë të ulët dhe të mesme muzikë “Josip Sllavenski” në Prizren më 1948.
Po në këto vite drejton si dirigjent edhe korin e shkollës muzikore, atë të shoqërisë kulturore artistike “Agimi” si dhe orkestrën simfonike të qytetit të Prizrenit. Pas këtyre viteve vazhdon të merret intensivisht me kompozime, dirigjime të veprave, veprimtari pedagogjike etj.
Në fushën e studimit të folklorit, Lorenc Antoni vlerësohet se i pari mblodhi dhe botoi shtatë vëllime të muzikës popullore shqiptare të Kosovës, Maqedonisë, Malit të Zi dhe Moravës Jugore të shoqëruar me analiza etnomuzikologjike mbi gjithë këtë lëndë që është transkiptuar po prej tij.
Ka kompozuar edhe muzikë, ndër to dallohen kompozimet vokale. L. Antoni konsiderohet edhe si kompozitori i brezit të parë të kompozitorëve të Kosovës. Sipas Prof. Engjëll Berishës, në përgjithësi veprat e Lorenc Antonit bazohen në idiomën muzikore popullore shqiptare. Veçojmë këtu “Kanga e Rexhës” e cila respektohet dhe dëgjohet edhe në ditët e sotme . Gjithashtu ai bëri përpjekje për hapjen e shkollës së parë të muzikës më 1948 në Kosovë
Ai vdiq në Prishtinë, më 21 tetor të vitit 1991/KultPlus.com
Treshja e Bay Area Green Day hyri në industrinë e muzikës në fillim të viteve ’90 me markën e tyre të zhurmshme dhe të pop-punkut.
Të ndikuar nga paraardhësit e tyre punk në fund të viteve ’70, ata vazhduan të prezantojnë një gjeneratë të re, më të re në zhanër. Arritjet e markës kryesore Dookie ishin xhevahiri në kurorën e epokës së tyre punk në vitet ’90, një klasik modern i konsideruar si një nga albumet më përcaktues të dekadës.
Sipas Allmusic në shekullin e XXI, grupi arriti kulmin e karrierës me suksesin ndërkombëtar fitues të Grammy-t në vitin 2004 me albumin American Idiot, një operë rock-socio-politike që çoi në fazën tjetër të evolucionit të tyre si një nga grupet rock më të vlerësuar të Amerikës.
Në vitin 2015, 25 vjet pas debutimit të tyre, Green Day u përfshi në Sallën e Famës Rock & Roll.
Gjithsesi historia e Green Day fillon atëherë kur miqtë e fëmijërisë Billie Joe Armstrong (kitarë, vokal) dhe Mike Dirnt (bas) formuan grupin e tyre të parë, Sweet Children, në Rodeo, California kur ishin 14 vjeç.
Në vitin 1989, grupi kishte shtuar bateristin Al Sobrante dhe ndryshoi emrin në Green Day dhe në po atë vit, grupi lëshoi në mënyrë të pavarur EP-në e tij të parë, 1000 Hours, e cila u prit mirë në skenën punk të hardcore të California-s. Debutimi i plotë 39/Smooth dhe Slappy EP arritën më vonë më 1990.
Deri në vitin 1991, grupi kishte nënshkruar një kontratë me etiketën lokale të pavarur Lookout. Duke kombinuar tre përpjekjet e tyre të para në një përmbledhje, Green Day lëshoi 1,039/Smoothed Out Slappy Hours për etiketën. Menjëherë pas lëshimit, ata zëvendësuan Sobrante me Three Cool (i lindur Frank Edwin Wright III), i cili u bë bateristi i përhershëm i grupit.
Dookie, debutimi kryesor i Green Day, u publikua në pranverën e vitit 1994. Falë mbështetjes së MTV-së për këngën fillestare “Longview”, Dookie u bë një hit i madh. Albumi vazhdoi të merrte vrull gjatë gjithë verës, me këngën e tij të dytë, “Basket Case”, duke kaluar pesë javë në krye të tabelave rok modern amerikan.
Në fund të verës, grupi siguroi shfaqjen në Woodstock ’94, gjë që rriti shitjet e Dookie. Deri në kohën kur kënga e tyre e katërt, “When I Come Around”, filloi qëndrimin e saj shtatë javor në numrin një në klasifikimet moderne të rokut në fillim të 1995, Dookie kishte shitur mbi pesë milionë kopje vetëm në SHBA; përfundimisht do të kalonte dhjetë milionë në Amerikë, duke shitur mbi 15 milionë kopje ndërkombëtarisht. Dookie gjithashtu fitoi Grammy 1994 për Performancën më të Mirë të Muzikës Alternative.
Me popullaritetin dhe qëndrueshmërinë e tyre komerciale, Green Day ndërmori disa projekte të vogla para se të kthehej në studio. Ata kontribuan me një kopertinë të “Working class hero” të John Lennon në albumin bamirës Instant Karma, u shfaqën në The Simpsons Movie dhe regjistruan një album të tërë rock & roll të stilit të viteve ’60.
Përderisa prezantonte një çmim në Grammy në fillim të vitit 2009, grupi njoftoi publikimin e afërt të albumit të tetë të Green Day, 21st Century Breakdown, i cili ishte regjistruar me producentin veteran Butch Vig. Në maj të vitit 2009, 21 Century Breakdown u lëshua, duke filluar nga vendi ku American Idiot u ndal si një tjetër operë ambicioze punk rock. Green Day huazoi talentet e tyre në inçizimin origjinal të kastit, duke kombinuar një rezultat drejtimi me aranzhimet vokale të Broadway. Grupi publikoi live Awesome si F ** k më 2011.
Në vitin 2015, Green Day u përfshin në Sallën e Famës të Rock & Roll. Pas tërheqjes së tyre, producenti Rob Cavallo njoftoi se kishte filluar punën në një album të ri me treshen.
Një vit më vonë, grupi publikoi një përmbledhje që përfshin hitet më të mëdha. Albumi përfaqësonte një qasje të ndryshme për grupin, me një kohë të shkurtër prej më pak se 30 minutash dhe këngë që prireshin më shumë drejt glam, soul dhe himne rock sesa punk i zakonshëm i Green Day.
Albumi debutoi në vendin e katërt në listat e Billboard Top 200 pavarësisht vlerësimeve kritike të përziera. Më vonë atë vit, Armstrong publikoi përmbledhjen e këngëve të kopertinave No Fun Mondays. / cbc.al / KultPlus.com
Peter Brian Gabriel është një muzikant, këngëtar, kompozitor, producent dhe aktivist anglez. Ai u bë i famshëm si këngëtari kryesor i grupit progresiv të rokut ”Genesis”.
Si udhëheqës i grupit “Genesis”, në fillim të viteve ’70, Peter Gabriel ndihmoi në zhvendosjen e rokut progresiv në nivele të reja që më vonë frymëzoi shumë artistë të tjerë në Amerikë.
Ai nuk ishte më pak ambicioz si një artist solo, por ai ishte më ”delikat” në metodat e tij. Me albumin e tij të parë debutues solo më 1977, ai eksploroi territorin e errët, cerebral, duke përfshirë ndikime elektronike dhe botërore në muzikën e tij.
Regjistrimi, si dhe dy pasardhësit e tij të titulluar në mënyrë të ngjashme, e vendosën Gabrielin si një artist të vlerësuar në mënyrë kritike dhe më 1982, ai filloi të lëvizte në rrjedhën kryesore, “Shock the Monkey” u bë hiti i tij i parë në Top 40, duke i hapur rrugën përparimit të tij.
Kështu më 1986, i shoqëruar nga një seri videosh novatore dhe kënga numër një “Sledgehammer”, kështu u bë një hit multi-platin, dhe Gabriel u shfaq si një yll ndërkombëtar i popit. Në vend që të përfitonte nga suksesi i tij i papritur, Gabriel themeloi etiketën ”Real World”, e cila rezultoi një kanal i paçmuar për artistët ndërkombëtarë të çdo grupi për të ushtruar tregtinë e tyre.
E gjithë kjo dhe Amnesty International i dha atij një reputacion si një fisnik i vërtetë i botës pop.
Por, njëra ndër këngët që ngërthen në vete, qetësi, argëtim dhe mesazh tejet serioz, është ”Mercy Street”, që shpeshherë e hasim edhe në filma.
Pas largimit të tij nga Genesis më 1976, Peter Gabriel filloi punën në të parin nga tri albumet e njëpasnjëshme.
Më 1977, albumi i tij i parë solo u shfaq dhe u bë një sukses i moderuar për shkak të këngës “Solsbury Hill”. Një tjetër rekord i titulluar i ndjekur në vitin 1978, megjithatë mori vlerësime relativisht më të dobëta.
Albumi i tretë i Gabrielit me të njëjtin emër provoi të ishte përparimi i tij artistik. Prodhuar nga Steve Lillywhite dhe publikuar më 1980, rekordi e vendosi Gabrielin si një nga muzikantët më ambiciozë, novatorë të rokut, si dhe një nga më politikat e tij “Biko”, një këngë për një aktivist të vrarë, u bë një nga himnet më të mëdha të protestuese të viteve 80. “Games without Frontiers”, me korin e saj, gati arritën në Top 40.
Në vitin 1982, Gabriel lansoi “Security”, e cila ishte një sukses edhe më i madh, duke fituar vlerësime pozitive dhe duke u vlerësuar me forcën e videos befasuese për “Shock the Monkey”. Ashtu si karriera e tij solo ishte duke u ngritur, Gabriel mori pjesë në një ribashkim të grupit “Genesis” me një goditje për të financuar Festivalin e tij WOMAD-Bota e Muzikës, Arteve dhe Vallëzimit.
WOMAD u krijua për të sjellë muzikën dhe zakonet e ndryshme botërore për një auditor perëndimor, dhe shpejt u shndërrua në një ngjarje vjetore, dhe një album i dyfishtë i drejtpërdrejtë u lëshua atë vit për të përkujtuar ngjarjen.
Ndërsa Gabriel punoi në albumin e tij të pestë, ai kontribuoi në filmin e Alan Parker të vitit 1984. Rezultati i tij u vlerësua shumë dhe fitoi Çmimin e Madh të Jurisë në Kanë atë vit. Pasi themeloi Real World, Inc. një korporatë e përkushtuar për zhvillimin e urave midis teknologjisë dhe arteve shumetnike më 1985, ai përfundoi albumin e tij të pestë, “So”.
E lansuar më 1986, kështu u bë përparimi tregtar i Gabriel, kryesisht sepse homazhet e tij në Stax “Sledgehammer” u bashkëngjit me një video novatore që kombinoi animacionin stop-action me veprimin live.
Kështu u ngjit në numrin dy pasi “Sledgehammer” goditi numrin një, me “Big Time”, e shfaqur në një video shumë të ngjashme me “Sledgehammer”, duke arritur në Top Ten dhe “In Your Eyes” duke goditur Top 30.
Ashtu si edhe hipur lart në listat amerikane dhe britanike, Gabriel titulloi turneun e parë me përfitime për Amnesty International më 1986 me Sting dhe U2. Një tjetër turne i Amnesty International u pasua më 1988, dhe vitin pasardhës, Gabriel publikoi Passion: Music for The Last Temptation of Christ, një koleksion instrumentesh të përdorura në filmin e Martin Scorsese.
Ishte Gabrieli i zhytur në rrahjet e botës dhe albumi u vlerësua gjerësisht, duke fituar Çmimin Grammy më 1989 për Performancën më të Mirë të Epokës së Re. Më 1990, ai publikoi përmbledhjen e hiteve “Shaking the Tree”.
Gjatë regjistrimit të “Us”, Gabriel kaloi një numër trazirash personale, duke përfshirë një divorc të dhimbshëm, dhe ato tensione u shfaqën tek “Us”, një rekord shumë më i errët se “So”.
Për arsye të ndryshme, jo më e rëndësishmja, ishte fakti që u lëshua gjashtë vjet pas paraardhësit të tij, “Us” nuk ishte aq i suksesshëm, pavarësisht vlerësimeve pozitive. Vetëm një single, “Sledgehammer” knockoff “Steam”, arriti në Top 40, dhe albumi ngeci në shitjet e platinës.
Më 1993, Gabriel nisi turneun më ambicioz të WOMAD deri më sot, duke udhëtuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me një listë duke përfshirë Crowded House, James dhe Sinéad O’Connor, me të cilët kishte një marrëdhënie romantike on-off.
Vitin tjetër, ai lëshoi diskun me dy diskrete “Secret World Live”, i cili u bë i artë. Më vonë më 1994, ai lëshoi CD-ROM Xplora, një nga projektet e shumta që ai zhvilloi me Real World. Për pjesën tjetër të dekadës, Gabriel u përqendrua në zhvillimin e më shumë projekteve multimediale për kompaninë dhe duke punuar në një album të ri në studio.
UpUp u lansua më 2002, një dekadë e plotë pas përpjekjes së fundit të Gabriel në studio. I dendur, cerebral dhe shpesh i vështirë, rekordi arriti në numrin nëntë, por nuk arriti të shitet mirë në Amerikë. U bë pak më mirë në Kanada. Ai pastaj e ktheu vëmendjen e tij në një mori projektesh të ndryshme, megjithëse publikimi i “Big Blue Ball”, një përmbledhje e shfaqjeve bashkëpunuese të regjistruara në Real World Studios gjatë viteve ’90, ndihmoi në qetësimin e fansave ndërsa Gabriel përqendroi energjitë e tij diku tjetër.
Ai përfundimisht u kthye në studio për një album tjetër, “2010’s Scratch My Back”, i cili përmbante kopertina orkestrale të këngëve të interpretuara fillimisht nga Radiohead, Arcade Fire, Paul Simon, David Bowie dhe të tjerë. Gabriel dha në mënyrë jo karakteristike vazhdimin e “Scratch My Back” shpejt, duke lansuar “New Blood”, një koleksion i interpretimeve orkestrale të këngëve të tij, në vjeshtën e 2011.
Vitin tjetër, Gabriel mbajti një festë madhështore të 25 vjetorit të “So” disa botime luksoze të regjistrimit më të madh ishte një kuti me katër CD, dy DVD, dy vinyl dhe fillimin e turneut “Back to Front”, ku ai luajti “So” në tërësinë e tij.
Më 2014, Gabriel u përfshi në Rock & Roll Hall of Fame si një akt solo, duke iu bashkuar Genesis, i cili ishte futur katër vjet më parë.
Ai gjithashtu publikoi albumin e koncerteve Back to Front: Live në Londër atë vit. Gabriel mblodhi një bandë të këngëve të tij në vitin 2019 që përmbante këngë për filma. / cbc.al / KultPlus.com
Prishtina përgjatë viteve ka ndryshuar shumë, kur shohim fotografitë e vjetra të saj, ndonjëherë mezi e njohim qytetin, shkruan KultPlus.
Pjesë e këtyre ndryshimeve është edhe Pishina e Qytetit mbrapa hotel Grandit, vendi ku sot ndodhet monumenti ”Heroinat”.
Ishte kjo Pishina e Qytetit, vendi ku ka qenë shumë i frekuentuar nga të rinjtë, duke qenë kështu hapsira kryesore e argëtimit.
Faqja ”Prishtina e Vjetër”, në Facebook, kohë më parë ka publikuar një fotografi të kësaj pishine, e cila thuhet të jetë bërë në vitet e 70-ta. / KultPlus.com
