22.06.2019 – 08:14

217 pes – Beteja e Raphias: Ptolemeu IV Philopator i Egjiptit mposht Antiokin III të mbretërisë Seleucid që përfshinte rajonin e Sirisë dhe pjesë të tjera të Azisë perëndimore. Ptolemeu IV mbretëroi 221-205 pes; ai ishte Faraoni i katërt i dinastisë së Ptolemeut. Historianët thonë se nën sundimin e Ptolemeut IV, filloi edhe rënia e dinastisë; ai njihet për vrasjen e nënës së vet, si dhe për oborrin e korruptuar, dhe jetën e shthurur.

168 pes – Beteja e Pydnas: Romakët nën gjeneralin Lucius Aemilius Paullus mposhtin mbretin Perseu të Maqedonisë. Kjo ishte lufta e tretë romako-maqedonase; dinastia antigonide, vazhduese e Aleksandrit të madh, e dobësuar ndaj botës romake che helenike, mbërriti në fundin e saj; Beteja në Pydna (sot afër Katerinit) shënoi shkatërrimin përfundimtar dhe vendosi autoritetin romak në Maqedoni dhe Epir. Lucius Aemilius Paullus zuri rob mbretin Perse dhe urdhëroi vrasjen e 500 personave të shquar të njohur për kundërshtimin e tyre ndaj Romës. Ai gjithashtu konfiskoi pasuritë e tyre në emër të Romës, por, sipas Plutarkut, Paullus mbajti për vete shumë prej kësaj pasurie; burime të tjera thonë se ai përvetësoi vetëm bibliotekën mbretërore maqedonase, që cilësohej si e dyta më e madhe pas biliotekës me famë së Aleksandrisë. Pas kthimit triumfues në Romë, senati i dha Paullus mbiemrin Macedonicus. Më 164 pes, Lucius Aemilius Paullus Macedonicus u zgjodh konsull, por shpejt u sëmur, dhe vdiq gjatë mandatit të tij, më 160 pes.

1633 – Romë; Zyra e Shenjtë detyron Galileo Galilein të tërheqë pikëpamjen e tij se Dielli, dhe jo Toka, është qendra e universit; dhe Galileo u tha se hiqte dorë nga pikëpamja e tij – ‘megjithëse Toka vazhdon të rrotullohet’ rreth Diellit, pavarësisht se çfarë thoshte dijetari.

1870 – SHBA; Kongresi krijon Departamentin e Drejtësisë të Shteteve të Bashkuara. Ky department, udhëhiqet nga Prokurori i Përgjithshëm që emërohet nga presidenti. Përpjekje, asnjë tërësisht e suksesshme, janë bërë për të përcaktuar kuptimin e motos latine në vulën Departamentit të Drejtësisë: “Qui Pro Domina Justitia Sequitu”. Nuk dihet saktësisht se kur dhe si u miratua versioni origjinal i vulës, ose kur motoja u shfaq për herë të parë në këtë vulë. Mendimi mbizotërues sugjeron se motoja i referohet Prokurorit të Përgjithshëm, i cili ndjek penalisht në emër të drejtësisë.

1906 – Suedia miraton flamurin e saj; një kryq i verdhë në sfond blu. Flamuri e ka orgjinën në një mit mesjetar ku thuhet se mbreti Erik IX pa një kryq të artë në qiellin blu, ndërsa mbërriti në Finlandë gjatë kryqëzatës së parë suedeze më 1157. Më pas, për arsye praktike, ngjyra e artë e kryqit u ndryshua në të verdhë. Por problemi me mitologjinë është se nuk ka burime se një kryqëzatë e tillë ka ndodhur, dhe gjithashtu nuk ka pamje ose përshkrime të flamurit suedez deri në mes të shekullit të 16-të.

1941 – Gjermania pushton Bashkimin Sovjetik me operacionin Barbarosa. Operacioni u quajt Barbarosa për nder të Frederik Barbarossës, perandor i Shenjtë romak dhe mbret i Gjermanisë (1152 – 1190), që kishte luajtur rol në bashkimin e fiseve germanike. Zbatimi i planit Barbarossa ishte autorizuar nga Hitleri më 18 dhjetor 1940, duke caktuar datën e fillimi më 15 maj 1941; por kjo date u shty për shkak se Gjermanisë i duhej t’i shkonte në ndihmë Italisë që pësoi humbje në luftën me Greqinë; kështu sulmi ndaj Rusisë u shty për më 22 qershor 1941 – shumë historianë thonë se kjo vonesë solli edhe disfatën gjermane; sikur Operacioni Barbarossa të kishte filluar një muaj më herët (në maj dhe jo qershor), ushtarët gjermanë nuk do të kishin provuar dimrin e ashpër rus, dhe historia ndoshta do të ishte shkruar ndryshe.

1970 – SHBA, Rritet përgjegjësia e moshës; Presidenti Riçard Nikson nënshkroi ligjin për uljen e moshës së votimit në 18 vjeç. Mosha minimale e votimit para vitit 1970 kishte qenë 21 vjeç, që ishte vendosur që në vitin1884 – por gratë e fituan këtë të drejtë shumë më vonë, në vitin 1928.

2009 – Kompania Eastman Kodak njoftoi se do të ndërpresë shitjen e filmit me ngjyr Color Film Kodachrome, duke i dhënë fund garës së saj 74-vjeçare si ikonë e fotografisë.