Për pothuajse një çerek shekull Maqedonia, pjesa më jugore e ish-Jugosllavisë është quajtur IRJM (Ish- Republika Jugosllave e Maqedonisë) nga Kombet e Bashkuara, BE dhe shumë organizata të tjera.

Emri është pjesë e një çështjeje të çuditshme që ka shthurur marrëdhëniet e Maqedonisë me fqinjin e saj, Greqinë, që kur ajo u bë e pavarur në vitin 1991. Së fundmi, kanë filluar negociatat e udhëhequra nga OKB për një marrëveshje, e cila mund të ndihmoj Maqedoninë të marrë një ftesë për t’u anëtarësuar në NATO dhe për të filluar bisedimet për të hyr në BE (të dyja aktualisht janë bllokuar nga Greqia). Mungon vullneti i mirë nga të dyja anët. Radmilla Sekerinska, ministri i mbrojtjes i Maqedonisë, i përshkruan bisedimet si një “mundësi të madhe” për ta zgjidhur këtë çështje, shkruan The Economist, përcjellë KultPlus.

The Economist shkruan se në disa gjuhë “Maqedonia” është emër për një sallatë frutash. Kjo për shkak se rajoni historik osman i Maqedonisë ishte i përbërë nga shumë popuj të ndryshëm. Çifutët historikisht përbenin një grup i madh në qytetin port të Selanikut. Ky rajon ishte gjithashtu shtëpi për turqit, grekët, shqiptarët, bullgarët, serbët dhe sllavët e tjerë. Më pas ky rajon u nda në luftërat ballkanike të viteve 1912-13. Jugu u bë grek, një pjesë tjetër e vogël u bë bullgare dhe pjesa tjetër ishte “Serbi Jugore”. Në vitin 1944, komunistët jugosllavë vendosën që ajo të bëhej një nga gjashtë republikat e Jugosllavisë. Nëse popullata e shumicës së saj sllave dikur nuk kishte një identitet të fortë maqedonas si serbët apo kroatët, kjo filloi të ndryshoi në vitin 1991.

Kur Jugosllavia u shpërbë, Greqia bllokoi njohjen e Maqedonisë nga anëtarët e BE-së, Komunitetit Evropian. Kjo ndodhi me pretendimin e Greqisë se emri Maqedoni nënkuptonte ambicie territoriale në Maqedoninë greke. Kjo çështje nxiti me të vërtetë nacionalistët grekë. Argumentimi i tyre ishte se vetëm ata të Maqedonisë greke kishin të drejtë ta quanin veten maqedonas. Në 1995 u arrit një marrëveshje. Në pritje të një marrëveshjeje përfundimtare, Greqia nuk do të bllokonte Maqedoninë nga anëtarësimi në organizatat ndërkombëtare nëse ajo e quan veten IRJM. Në vitet e mëvonshme, krerët grekë ranë dakord se Maqedonia mund të përdorte emrin e saj, por vetëm me një prapashtesë, si “Maqedonia e re” ose “Maqedonia e sipërme”. Megjithëkëtë, në vitin 2008, Greqia e ndaloi NATO-n që të kërkojë nga Maqedonia që t’i bashkohet dhe ka ndaluar edhe BE-në që të hapë negociatat e pranimit. Qeveria e atëhershme populiste në Maqedoni u përgjigj me ndjenja të ngjashme nacionaliste. Kjo qeveri filloi një fushatë për të riemërtuar stadiume dhe autostrada me emrin e Aleksandërit të Madh dhe babait të tij Filipit të Maqedonisë, duke ngritur edhe statuja për ta.

Një qeveri e re maqedonase, e cila ka qenë në pushtet që nga maji dhe një qeveri greke e goditur nga sfidat ekonomike, janë më të prira që t’i përmirësojnë marrëdhëniet. Por shumë nacionalistë në të dy vendet janë të gatshëm të qetësojnë çdo marrëveshje. Pyetja më e madhe ka të bëjë me identitetin. Të dy qeveritë mund të bien dakord për një emër për Maqedoninë (“Maqedonia e re” duket më e mundshme për momentin). Por ata gjithashtu duhet përpiqen të negociojnë se a mundet BE t’u referohet shtetasve të Maqedonisë si “maqedonas”. Iniciativa Evropiane e Stabilitetit ka propozuar një rezolutë për zgjidhjeje e çështjes. Por njëherë shkroi edhe një letër ku shkruante “Duke pritur për Godotin” një shfaqje në të cilën dy miq presin përgjithmonë për dikë që do të vijë. Krejt në fund “The Economist” shkruan: Mos prisni që ai të arrijë në 2018, megjithëse edhe mund të vij./ KultPlus.com