14 Gusht, 2019 - 3:00 pm
Nga Getoar Mjeku
Ky mund të jetë shkrimi më i vjetër shqip që përmend kontinentin dhe vendet e saj. Dalë nga pena e rilindasit Naim Frashëri, në një kohë kur librat në gjuhën tonë qenë të ndaluar. Teksti përshkrun Shtetet e Bashkuara apo «Vëndet’ e bashkuarë» si vendin më të zhvilluar të botë, përcjellë KultPlus.
Njëherësh, poeti ynë kombëtar duket se e ka quajtur Kanadanë «Kanadë», ashtu siç bëjnë sot kosovarët.Tekstin e gjejmë në dy libra shkollorë: kapitullin «Dheshkronja» në Dituritë për mësonjëtoret e para (1886) dhe te Gjithësija (1895).
Me germa të sotme del kështu:
Amerik’ e veriut ndahetë më katërë copë:
1. Anët’ e veriut, që janë shumë të ftohta, edhe më të shumëtë vënde janë t’Ingliterësë; kanë katërë miliunë njerës, m’i ditur’ i këti vëndi është Kanada dhe ka k. q. Kjebeknë.
2. Vëndet’ e bashkuarë, që janë prej 34 dhimokrative të bashkuara, dhe kanë 35,000,000 njerës: k. q. i gjithëve është Vashinktoni edhe më të mbëdhenjtë qytete janë Nevjorku me 800,000 njerës, Bostoni me 200,000, Filladhelfija me 560,000 etj. Ky vënt është më mbroth në dituri e në dritë dhe së gjithash nga gjithë bota.
3. Meksika, q’ është një dhimokrati me 8 miliunë njerës, edhe ka k. q. Meksikënë.
4. Guatemalla dh’ Amerik’ e mezit, që kanë 2 miliunë njerës, edhe k. q. Guatemallënë: në këtë vënt është [kanali] Panama, që po e hapinë tani.
Se Naimi i veçon Shtetet e Bashkuara si vendin ma të zhvilluar të rruzullit është e qartë. Por për se e ka fjalën kur thotë «në dituri e në dritë»? Shkencën dhe arsimin? /KultPlus.com